Uczniowie w spektrum autyzmu oraz uczniowie z dysleksją często mają trudności z dokładnym czytaniem wyrazów w tekście, ponieważ skupiają uwagę na ich znaczeniu. Dlatego podczas czytania na głos mogą robić błędy, ale pomimo to dobrze zrozumieją treść. Zachęć uczniów do stosowania różnych technik czytania, których używa się w zależności od celu w jakim zapoznajemy się z tekstem. Na początek przedstaw im ich nazwy wraz z opisami sposobów użycia:
- Czytanie powierzchowne – przeczytanie wyłącznie nagłówków, wstępu oraz zakończenia. Użyj tej metody, aby sprawdzić, czy chcesz zapoznać się z całym tekstem.
- Czytanie „skanujące” – szukanie konkretnego, kluczowego słowa lub pojęcia. Zanim zaczniesz przeszukiwać tekst, najpierw wyobraź sobie, jak ono wygląda, a potem szybko spójrz na tekst. Postaraj się skupić wzrok na środkowej części każdej linijki i przesuwaj go w dół strony.
- Czytanie dla przyjemności – służy rozrywce, a więc w jego trakcie korzystaj z wyobraźni, zrelaksuj się.
- Czytanie szczegółowe – dokładne czytanie każdego słowa, a nawet kilkukrotne czytanie tych samych wyrazów (a także zdań) dla upewnienia się co do poprawnego zrozumienia ich sensu. Ta metoda wymaga skrupulatności.
Gdy uczniowie zapoznają się już z powyższymi charakterystykami metod czytania, rozdaj im różne rodzaje tekstów, wyznacz zadania i poproś o dobranie do nich odpowiedniej techniki czytania. Dla ułatwienia możesz każdą z nich oznakować symbolem lub rysunkiem.
Przykłady zadań:
- wyszukanie daty;
- wynotowanie informacji potrzebnych do napisania opowiadania;
- wybór najważniejszego rozdziału w książce;
- przeczytanie powieści;
- przeczytanie artykułu w gazecie;
- przeczytanie magazynu;
- sporządzenie osi czasu dla wydarzeń opisanych w historii;
- przeczytanie zadania matematycznego.
Uczniowie po wykonaniu zadań mogą wypełnić tabelkę jak ta poniżej.
| Technika | Zadanie | Komentarz |
| Czytanie powierzchowne | ||
| Czytanie „skanujące” | ||
| Czytanie dla przyjemności | ||
| Czytanie szczegółowe |
Dobrym pomysłem jest poproszenie ucznia o komentarz do zadania, w którym może, na przykład, opisać to, co sprawiło mu najwięcej trudności i nad czym jeszcze popracować (Reid, Green, 2015).
źródło: G. Reid, S. Green, 100 i więcej pomysłów, jak pomóc dziecku…, Harmonia Universalis, Gdańsk 2015
autyzm.life i Neuroróżnorodni 