Boże Narodzenie: Scenariusz warsztatów edukacyjnych z wizualizacjami i aktywnościami sensorycznymi. Tradycje świąteczne podane w prosty i przystępny sposób, wspierając rozwój dzieci ze spektrum autyzmu.

Cel główny:

Zapoznanie dzieci z autyzmem z podstawowymi tradycjami Bożego Narodzenia poprzez wizualizacje, opowieści i aktywności sensoryczne, wspierające ich przygotowanie do świątecznych zmian w rutynie.

Grupa wiekowa:

Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (4–10 lat) ze spektrum autyzmu.

Czas trwania:

60 minut (możliwość podzielenia na dwie sesje).

Cele szczegółowe:

• Zwiększenie zrozumienia tradycji świątecznych w prosty i przystępny sposób.
• Wspieranie komunikacji werbalnej i niewerbalnej poprzez wizualizacje i rekwizyty.
• Rozwijanie umiejętności sensorycznych i motorycznych poprzez zabawy praktyczne.
• Budowanie pozytywnych skojarzeń związanych z Bożym Narodzeniem.

Metody i formy pracy:

• Metoda wizualna (obrazki, symbole, zdjęcia).
• Opowieść narracyjna dostosowana do poziomu rozumienia dzieci.
• Aktywności sensoryczne (dotyk, zapach, dźwięki).
• Zabawy grupowe i indywidualne.

Materiały:

• Plansze lub obrazki przedstawiające świąteczne tradycje: choinkę, prezenty, kolację wigilijną, św. Mikołaja, gwiazdę betlejemską.
• Rekwizyty sensoryczne: bombki, gałązki świerku, pierniczki, kawałki materiałów o różnej fakturze.
• Tablica z prostymi piktogramami PECS do wspierania komunikacji.
• Kolorowanki i karty pracy (np. ozdoby choinkowe do pokolorowania).
• Prosta muzyka świąteczna (instrumentalna).

Przebieg zajęć:

1. Powitanie i wprowadzenie (5 minut)

• Nauczyciel wita dzieci, pokazując obrazek choinki i zadając pytanie: „Co kojarzycie z Bożym Narodzeniem?”
• Dzieci odpowiadają werbalnie, wskazując obrazki lub za pomocą piktogramów.
• Wyjaśnienie celu zajęć: „Dziś nauczymy się, jak wyglądają święta Bożego Narodzenia i co jest w nich wyjątkowego!”

2. Opowieść o tradycjach świątecznych (15 minut)

• Nauczyciel opowiada prostą historię o tradycjach świątecznych:
  • Dekorowanie choinki: „Na święta ludzie ubierają choinkę w kolorowe bombki, światełka i gwiazdy.”
  • Kolacja wigilijna: „Rodziny zasiadają do stołu, dzielą się opłatkiem i jedzą pyszne potrawy.”
  • Prezenty od Mikołaja: „Święty Mikołaj przynosi prezenty dla wszystkich dzieci.”
• Podczas opowiadania nauczyciel pokazuje obrazki oraz rekwizyty (np. małe bombki, gałązkę świerku).

3. Aktywność sensoryczna: Dekorowanie choinki (15 minut)

• Na stoliku przygotowane są gałązki świerku, małe bombki, kolorowe wstążki i papierowe ozdoby.
• Dzieci mogą:
  • Dotykać gałązek, bombek, sianka i określać ich fakturę.
  • Pomóc „ubierać” małą choinkę (np. nakładać papierowe ozdoby na gałązki).
• Nauczyciel wspiera dzieci, zachęcając do mówienia lub wskazywania: „Co teraz robimy? Wieszamy bombkę czy gwiazdę?”

4. Zabawa muzyczna: Kolędy i dźwięki świąt (10 minut)

• Nauczyciel włącza prostą kolędę, np. „Cicha noc”.
• Dzieci mogą rytmicznie klaskać, podskakiwać lub grać na prostych instrumentach (np. tamburynach, dzwonkach).
• Ćwiczenie: Rozpoznawanie dźwięków (np. dzwoneczki symbolizujące sanie Mikołaja).

5. Praca plastyczna: Tworzenie świątecznej ozdoby (15 minut)

• Dzieci kolorują przygotowane wcześniej kontury ozdób (bombki, gwiazdy, aniołki).
• Nauczyciel zachęca do opisywania działań: „Jakiego koloru będzie Twoja bombka?”
• Dzieci mogą zabrać swoje prace do domu lub powiesić na klasowej choince.

6. Podsumowanie i pożegnanie (5 minut)

• Nauczyciel podsumowuje zajęcia, pytając dzieci: „Co najbardziej podobało Ci się dziś na zajęciach?”
• Zachęcenie do kontynuowania świątecznych aktywności w domu: „Możecie udekorować choinkę w domu albo zaśpiewać kolędę z rodziną!”
• Wręczenie symbolicznych nagród, np. naklejek w kształcie gwiazdek.

Najczęściej zadawane pytania:

1. Czy zajęcia nadają się dla starszych dzieci?
Tak, można dostosować poziom trudności zadań (np. bardziej szczegółowe opowieści, trudniejsze kolorowanki).

2. Jak uniknąć przebodźcowania?
Ogranicz liczbę bodźców wizualnych i dźwiękowych, rób przerwy między aktywnościami i obserwuj reakcje dzieci.

3. Czy można dodać elementy muzyczne?
Tak, delikatna muzyka w tle lub krótkie sesje śpiewania kolęd mogą wzbogacić zajęcia.

Wskazówki dla nauczyciela:

• Bądź elastyczny i dostosuj tempo zajęć do potrzeb dzieci.
• Zachęcaj do uczestnictwa werbalnie, za pomocą gestów lub piktogramów.
• Staraj się wprowadzać pozytywną atmosferę, by dzieci kojarzyły święta z przyjemnymi doświadczeniami.

Gotowe zajęcia wprowadzają dzieci w atmosferę świąteczną w przystępny i angażujący sposób! 🎄✨