Pomysł na kreatywne zajęcia sensoryczne dla dzieci ze spektrum autyzmu
Dzień Czekolady to doskonała okazja na Dzień Czekolady, by połączyć smakowity temat z zabawą rozwijającą zmysły, wyobraźnię i umiejętności manualne. Zabawa „Fabryka czekolady” to prosty i angażujący pomysł na zajęcia, które świetnie sprawdzą się w pracy z dziećmi z ASD. W centrum uwagi znajduje się tu twórcze działanie – czyli samodzielne „produkcje” czekoladek z masy plastycznej.
🎯 Dlaczego warto?
Zabawa w „fabrykę czekolady” wspiera:
- rozwój małej motoryki i koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- zabawy tematyczne i społeczne (naśladownictwo, odgrywanie ról),
- komunikację alternatywną i wspomagającą (np. PECS, gesty, mimika),
- integrację sensoryczną (dotyk, zapach, kolor, konsystencja),
- radość z tworzenia – ważną dla budowania poczucia sprawczości u dziecka.
🧰 Co będzie potrzebne?
- Masa plastyczna w kolorach: brązowym (czekolada), białym (biała czekolada), beżowym, różowym (czekolada z dodatkami)
- Foremki silikonowe (np. do lodu, ciastek, czekoladek)
- Plastikowe lub drewniane narzędzia (nożyki, wałeczki, pieczątki)
- Kartoniki lub opakowania po czekoladzie
- Ewentualnie: aromat spożywczy kakao do masy (jeśli dziecko toleruje zapachy)
📋 Przebieg zajęć krok po kroku
1. Wprowadzenie w temat – krótka opowieść (5–10 min)
Opowiedz dzieciom prostą historię:
„Dziś otwieramy naszą własną fabrykę czekolady! Każdy z nas zostanie czekoladowym mistrzem i stworzy wyjątkową tabliczkę lub czekoladkę.”
📸 Można pokazać obrazki lub zdjęcia prawdziwych czekolad i narzędzi do ich tworzenia.
2. Tworzenie czekolady z masy plastycznej (15–25 min)
Dzieci wybierają masy plastyczne i tworzą swoje czekoladki, korzystając z foremek lub własnych pomysłów. Mogą:
- wałkować masę jak „ciasto czekoladowe”,
- robić wzory – linie, serduszka, posypki,
- dodawać warstwy – np. spód brązowy, góra biała.
🖐️ Zachęcaj do eksperymentowania dotykiem – każda konsystencja i kształt daje nowe doświadczenie sensoryczne.
3. Pakowanie i prezentacja (10 min)
Gotowe „czekoladki” można zapakować do ozdobnych papierków lub kartoników – dzieci mogą przykleić etykietki z obrazkiem lub napisem.
🎁 Następnie każde dziecko może zaprezentować swoją czekoladę grupie lub wskazać obrazek: „moja czekolada jest radosna / słodka / wesoła”.
4. Zabawa ruchowa – „dostarcz czekoladę do sklepu” (opcjonalnie)
Mini tor przeszkód – dziecko niesie swoją czekoladkę i „dostarcza” ją do specjalnego pudełka lub „sklepu” w sali. Zabawa wspiera planowanie ruchu i współpracę.
💬 Komunikacja i emocje podczas zajęć
Podczas tworzenia czekolady dzieci mogą ćwiczyć:
- wybieranie kolorów i kształtów (za pomocą obrazków lub gestów),
- nazywanie emocji związanych z działaniem: „lubię, nie lubię, fajne, trudne”,
- wspólne komentowanie i porównywanie efektów: „moja czekolada ma serduszka”, „twoja jest biała!”
🧠 Adaptacje i wskazówki:
- Dzieci z nadwrażliwością mogą korzystać z rękawiczek lub narzędzi, jeśli nie chcą dotykać masy.
- Użyj prostych plansz z obrazkami „krok po kroku”, aby ułatwić dziecku wykonanie zadania.
- Można dodać zmysłowy zapach kakao do masy plastycznej (jeśli dziecko toleruje zapachy).
Poniżej przedstawiam propozycję karty pracy do druku do zajęć „Fabryka czekolady” – możesz ją wydrukować i wykorzystać podczas warsztatów z dziećmi:
KARTA PRACY – FABRYKA CZEKOLADY
Imię i nazwisko: ______________________
1. Stwórz swoją czekoladę!
Zadanie:
Przy użyciu masy plastycznej stwórz swoją własną czekoladę. Możesz wybrać jeden kolor lub połączyć kilka (np. brązowy, biały). Pomyśl, jaka forma czekolady Ci się podoba (tabliczka, pralinka, serduszko itp.).
Twoja czekolada:
(Miejsce na rysunek własnej czekolady)
2. Opowiedz o swojej czekoladzie
Odpowiedz na pytania:
- Jakiego koloru jest Twoja czekolada?
- Jakie kształty dodałeś/dodałaś do swojej czekolady?
- Czy Twoja czekolada ma jakieś „dodatki” (np. orzechy, wzory, posypkę)?
3. Fabryka czekolady – rysunkowe instrukcje
Na poniższych polach wykonaj rysunki ilustrujące kolejne etapy produkcji czekolady w Twojej wyobraźni:
- Etap 1: Przygotowanie masy czekoladowej
(Narysuj, jak przygotowujesz masę plastyczną do czekolady) - Etap 2: Formowanie czekoladki
(Narysuj, jak wykładasz masę do foremki lub formujesz własny kształt) - Etap 3: Dekorowanie czekolady
(Narysuj, jak ozdabiasz swoją czekoladę – dodajesz wzory, posypki, itp.)
4. Moje emocje w Fabryce Czekolady
Zadanie:
Wybierz jedną emocję, którą czujesz podczas tworzenia swojej czekolady. Możesz zaznaczyć buźką obok słowa lub narysować swoją buźkę.
- 😊 Radość
- 😐 Spokój
- 😲 Zaskoczenie
- 😕 Inna: ___________________
Dlaczego czujesz tę emocję?
5. Podpisz swoją czekoladową kartę pracy!
Na dole wpisz swoje imię lub narysuj swój znak, który będzie świadczył, że byłeś/byłaś w naszej Fabryce Czekolady!
(Miejsce na podpis lub mały rysunek)
Ta karta pracy pomoże Ci przeżyć całą przygodę z Fabryką Czekolady – od tworzenia po dzielenie się swoimi emocjami. Ciesz się zabawą i pamiętaj, że każda czekolada jest wyjątkowa, tak jak Ty!
📌 Zakończenie i podsumowanie
Na koniec dzieci mogą ułożyć wszystkie swoje „czekolady” na wspólnym stole – czyli „półce sklepowej” i obejrzeć wspólnie „naszą fabrykę”.
To moment na pochwały, docenienie wysiłku i radości ze wspólnej zabawy.
❓Najczęstsze pytania
Czy zajęcia są bezpieczne, jeśli dziecko weźmie masę do buzi?
Tak, pod warunkiem używania nietoksycznych mas plastycznych przeznaczonych dla dzieci. Warto jednak obserwować i przypominać, że to nie jest prawdziwa czekolada.
Co jeśli dziecko nie chce dotykać masy?
Zaproponuj użycie narzędzi, rękawiczek lub pracę obserwacyjną. Dziecko może też tworzyć „na niby”, tylko z pomocą obrazków.
Czy można połączyć to z gotowaniem?
Tak, jeśli warunki na to pozwalają – można przygotować np. proste czekoladowe kulki z płatków i kakao jako prawdziwy deser na zakończenie.
Podsumowanie
„Fabryka czekolady” to zajęcia, które łączą wszystko, co dzieci z autyzmem lubią: powtarzalność, zmysły, tworzenie, strukturę i działanie krok po kroku. To nie tylko zabawa, ale także doskonały sposób na wspieranie komunikacji, motoryki i współpracy w grupie.
autyzm.life i neuroróżnorodni 