Scenariusz zajęć, który uczy uważności i doceniania codziennych radości. Proste ćwiczenia wspierające rozwój emocjonalny i pozytywne myślenie.

Wprowadzenie
Święta to wyjątkowy czas refleksji, radości i budowania relacji. Dla dzieci z autyzmem może to być jednak także czas wyzwań związanych z rutyną i nadmiarem bodźców. Wprowadzenie praktyki wdzięczności w formie medytacji może pomóc im skoncentrować się na pozytywnych aspektach codzienności, redukując stres i wzmacniając ich poczucie bezpieczeństwa. W tym artykule prezentujemy scenariusz zajęć, który wprowadza dzieci z ASD w świat wdzięczności poprzez proste ćwiczenia i techniki medytacyjne.

Korzyści z praktyki wdzięczności dla dzieci z ASD

1. Redukcja stresu: Skupienie na pozytywnych aspektach życia pomaga dzieciom radzić sobie z trudnymi emocjami.
2. Poprawa relacji: Praktyka wdzięczności buduje większą empatię i świadomość uczuć innych osób.
3. Zwiększenie koncentracji: Medytacja uczy dzieci skupienia i uważności na chwili obecnej.
4. Wzmacnianie poczucia wartości: Docenianie własnych osiągnięć i doświadczeń wspiera budowanie pewności siebie.

Scenariusz zajęć: Świąteczna medytacja wdzięczności

Czas trwania: 30-40 minut
Grupa docelowa: Dzieci z autyzmem (wiek: 6-12 lat)
Cele zajęć:

• Nauka uważności i skupienia.
• Rozwijanie umiejętności doceniania małych radości.
• Budowanie pozytywnego myślenia i poczucia bezpieczeństwa.

1. Wprowadzenie (5-10 minut)

Rozmowa o świętach:

• Zacznij od krótkiej rozmowy z dziećmi na temat świąt. Zapytaj:
  • Co lubicie w świętach?
  • Co sprawia, że czujecie się szczęśliwi w tym czasie?

Wprowadzenie tematu wdzięczności:
Wyjaśnij dzieciom, czym jest wdzięczność w prosty sposób:
„Wdzięczność to umiejętność zauważania i cieszenia się tym, co mamy. Możemy być wdzięczni za drobne rzeczy, takie jak pyszne jedzenie, zabawy z przyjaciółmi czy uśmiech bliskiej osoby.”

2. Ćwiczenie uważności: „Świąteczny oddech” (5 minut)

Instrukcja:

1. Poproś dzieci, aby usiadły wygodnie.
2. Zamknijcie oczy i wyobraźcie sobie zapach świątecznych potraw lub choinki.
3. Weźcie kilka głębokich wdechów i wydechów, koncentrując się na przyjemnych świątecznych wspomnieniach.
4. Powiedz dzieciom, że ten moment spokoju pomoże im lepiej zrozumieć, za co mogą być wdzięczni.

3. Główne ćwiczenie: „Drzewo Wdzięczności” (15-20 minut)

Materiały:

• Duży papierowy arkusz z narysowanym drzewem.
• Kolorowe karteczki w kształcie liści.
• Klej lub taśma dwustronna.

Instrukcja:

1. Wyjaśnij dzieciom, że będą tworzyć „Drzewo Wdzięczności.”
2. Każde dziecko dostaje kilka karteczek w kształcie liści.
3. Poproś dzieci, aby pomyślały o trzech rzeczach, za które są wdzięczne (np. za ulubioną zabawkę, rodzinę, ulubione jedzenie).
4. Pomóż dzieciom zapisać lub narysować te rzeczy na liściach.
5. Po kolei przyklejajcie liście do drzewa, wspólnie omawiając, co jest na nich zapisane.

Wskazówki dla prowadzącego:

• Dzieci mogą mieć trudności z określeniem swoich myśli, dlatego zadawaj pomocnicze pytania, np.: „Co sprawia, że jesteś szczęśliwy?”
• Chwal każde dziecko za udział, wzmacniając ich poczucie wartości.

4. Relaksacja: „Ciepło wdzięczności” (5 minut)

Instrukcja:

1. Poproś dzieci, aby usiadły w wygodnej pozycji i zamknęły oczy.
2. Powiedz: „Wyobraźcie sobie, że wasze serce to mała świeczka. Świeczka robi się cieplejsza za każdym razem, gdy pomyślicie o czymś miłym.”
3. Wspólnie przez chwilę wyobrażajcie sobie rzeczy, za które jesteście wdzięczni, jakby były ciepłym światłem w waszym sercu.

Dostosowanie zajęć do potrzeb dzieci z ASD

• Struktura zajęć: Upewnij się, że plan zajęć jest jasny i przewidywalny. Przed rozpoczęciem przedstaw dzieciom harmonogram zajęć w formie wizualnej.
• Przykłady osobiste: Używaj konkretnych przykładów z życia codziennego, które mogą być bliskie dzieciom.
• Strefa ciszy: Zapewnij możliwość przerwy w spokojnym miejscu, jeśli dziecko poczuje się przytłoczone.

Podsumowanie zajęć (5 minut)

Rozmowa na zakończenie:

• Zapytaj dzieci, jak się czuły podczas zajęć.
• Powiedz, że wdzięczność to coś, co można praktykować codziennie, np. przed snem pomyśleć o trzech rzeczach, które sprawiły im radość.

Praca domowa:
Poproś dzieci, aby w domu z pomocą rodziców narysowały lub zapisały jedną rzecz, za którą są wdzięczne każdego dnia aż do końca tygodnia.

Najczęściej zadawane pytania:

1. Dlaczego praktyka wdzięczności jest ważna dla dzieci z ASD?
Praktyka wdzięczności pomaga dzieciom z ASD redukować stres, budować pozytywne emocje i zwiększać świadomość swoich uczuć oraz relacji z otoczeniem.

2. Jak dostosować ćwiczenia do dzieci niewerbalnych?
Zamiast pisania czy mówienia, można zachęcić dzieci do rysowania rzeczy, za które są wdzięczne, lub korzystania z piktogramów.

3. Czy takie zajęcia można przeprowadzić w większej grupie?
Tak, zajęcia można dostosować do większych grup, dzieląc dzieci na mniejsze zespoły podczas ćwiczeń, np. przy tworzeniu „Drzewa Wdzięczności.”

Podsumowanie

Świąteczna medytacja wdzięczności to doskonała okazja, aby pomóc dzieciom z autyzmem skupić się na pozytywnych aspektach codzienności. Dzięki prostym ćwiczeniom, takim jak „Drzewo Wdzięczności” czy „Ciepło wdzięczności,” dzieci uczą się doceniać drobne radości i rozwijają umiejętność refleksji. Regularne praktykowanie wdzięczności może przynieść długotrwałe korzyści emocjonalne i społeczne, wspierając ich rozwój w wyjątkowy sposób.

Zajrzyj na autyzm.life po więcej inspirujących scenariuszy zajęć i praktycznych wskazówek.