Ćwiczenia orientacji w schemacie ciała drugiej osoby stojącej naprzeciw

Ćwiczenia te polegają na wzajemnym przekazywaniu doświadczeń oraz przekazywaniu relacji przestrzennych w stosunku do drugiej osoby. Ćwiczenia rozwijają umiejętność dostrzegania drugiej osoby, współdziałania z nią, a także uczą współpracy i wzajemnego poczucia bezpieczeństwa.

Przykłady ćwiczeń

Ćwiczenia w parach (np. według Metody Ruchu Rozwijającego W. Sherbone):

• Ćwiczenia „z” – (partner „aktywny„, partner „bierny”; następnie przodem, z nawiązaniem kontaktu wzrokowego);
• Ćwiczenia „przeciwko”;
• Ćwiczenia „razem” – obydwaj partnerzy aktywni.

Zabawy z naśladowaniem:

• Zabawy przed lustrem (wskazywanie części ciała, odtwarzanie ruchu, min);
• Zabawa w lustro (powtarzanie ruchów, min drugiej osoby w bezpośrednim kontakcie wzrokowym);
• „Rób to, co ja” – naśladowanie czynności wykonywanych przez drugą osobę;
• „Ja mówię, ty pokaż” – nauczyciel mówi: „pokaż głowę”, dziecko pokazuje; „połóż ręce na głowie”, dziecko kładzie ręce na głowie; później odwrotnie: dziecko mówi, nauczyciel pokazuje;
• „Pokaż, gdzie mam” – nauczyciel pokazuje części ciała na dziecku, następnie dziecko pokazuje na nauczycielu;
• „Róbmy to razem” – wspólne działanie dziecka i nauczyciela bądź drugiego dziecka, np. „złapmy się za ręce; połóżmy ręce na naszych ramionach”.

Ćwiczenia orientacji przestrzeni

Ćwiczenia mają na celu wdrażanie dziecka do rozumienia i stosowania określeń dotyczących położenia przedmiotów w przestrzeni. Poniżej przedstawione ćwiczenia są wprowadzeniem w świat przestrzenny.

Propozycje ćwiczeń

Rozumienie i wykonywanie poleceń:

ćwiczenia z drugą osobą:

• „stań przede mną”;
• „stań do mnie przodem, tyłem”;
• „stań za mną”;
• „stań przede mną i obróć się”;
• „idź do przodu”;
• „idź do przodu, obróć się”;
• „idź do przodu, obróć się, idź do przodu”;
• „idź do tyłu (ćwiczenie z asekuracją)”;
• „rób to, co ja (zabawy naśladowcze)” – kreślenie ruchów dłonią w powietrzu: do góry, na dół, w bok (linie pionowe, poziome, faliste, okrągłe);
• „rób tak, jak ja” – odwzorowanie ruchów, czynności wykonywanych przez drugą osobę (kreślenie, malowanie na dużej powierzchni).

Ćwiczenia z przedmiotem, np. piłką:

• „stań za piłką”;
• „stań przed piłką”;
• „stań obok piłki”;
• „unieś piłkę do góry”;
• „postaw piłkę na dół”;
• „poturlaj piłkę po podłodze”;
• „poturlaj piłkę pod krzesłem”;
• „rzuć piłkę do góry”;
• „rzuć piłkę do mnie”;
• układanie przedmiotów na podłożu pod dyktando (np. „postaw misia na półce, postaw klocki na stole” itp.);
• budowanie, zabawy konstrukcyjne (np. „poukładaj klocki jeden na drugim, jeden obok drugiego” – zabawy konstrukcyjne powinien poprzedzić pokaz).

Wskazywanie i nazywanie położenia przedmiotów w przestrzeni:

ćwiczenia łączące ruchy dziecka z obrazem wzrokowym:

1. Chodzenie po wyznaczonej trasie (ścieżce, mostku, po narysowanej linii);

2. Chodzenie z omijaniem przeszkód (np. omijanie kałuż);

3. Odgadywanie prostych czynności (np. czynności samoobsługowych: jedzenie, picie, ubieranie się);

4. Zabawy konstrukcyjne – odtwarzanie, porównywanie (oglądanie i porównywanie przedmiotów położonych w przestrzeni);

5. Układanie przedmiotów na podanym wzorze, obok wzoru;

6. Nazywanie miejsca położenia wskazanych przedmiotów – wdrażanie do posługiwania się wyrażeniami przyimkowymi (góra, dół, pod, nad, na, za).

źródło: A. Franczyk, K. Krajewska, Zabawy i ćwiczenia na cały rok…, 2019