📘 Emocje w świecie przedszkolaka: Scenariusze zajęć dla dzieci ze spektrum autyzmu

🔹 Jak nauczyć przedszkolaka rozpoznawania i wyrażania emocji?
🔹 Jak wspierać rozwój emocjonalny dzieci z ASD w sposób angażujący i dostosowany do ich potrzeb?

Ten praktyczny eBook to 7 kreatywnych scenariuszy zajęć plus dodatkowe scenariusze w postaci linków z naszej strony, które poprzez zabawę, muzykę, ruch i multisensoryczne ćwiczenia pomagają dzieciom lepiej rozumieć swoje uczucia. Znajdziesz tu:

✅ Gry i aktywności dostosowane do dzieci ze spektrum autyzmu.
✅ Proste strategie radzenia sobie ze złością, smutkiem i radością.
✅ Pomysły na ćwiczenia wspierające komunikację i empatię.

Pomóż dzieciom oswoić emocje w przyjazny i skuteczny sposób! 💙

📥 Kup eBook i odkryj świat emocji razem z dziećmi!

Podziękowania

Dziękuję Ci za zakup tego eBooka!

Mam nadzieję, że zawarte w nim scenariusze pomogą Ci w codziennej pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu, wspierając je w odkrywaniu, rozumieniu i wyrażaniu emocji. Nauka emocji to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i konsekwencji, ale każde małe postępy w tym obszarze to ogromny krok w stronę lepszego funkcjonowania dziecka w relacjach społecznych i w codziennym życiu.

To dzięki nauczycielom, terapeutom i rodzicom, którzy z troską i zaangażowaniem pomagają dzieciom rozwijać ich umiejętności, świat staje się bardziej przyjaznym miejscem. Dziękuję Ci za Twoją pracę, wytrwałość i serce, które wkładasz w rozwój dzieci!

Mam nadzieję, że ta lektura okaże się dla Ciebie przydatnym narzędziem.

Życzę Ci wielu inspirujących chwil podczas pracy z dziećmi oraz sukcesów w budowaniu ich emocjonalnego świata.

Z pozdrowieniami,

🔗 autyzm.life i neuroróżnorodni

Spis treści:

📖 Wstęp

• Dlaczego nauka emocji jest kluczowa dla dzieci ze spektrum autyzmu?
• Jak dostosować zajęcia do indywidualnych potrzeb dzieci?
• Rola terapeuty i nauczyciela w rozwijaniu umiejętności emocjonalnych

---

🌟 SCENARIUSZE ZAJĘĆ

1️⃣ „Emocje na twarzy – lustro uczuć”

Cel: Rozpoznawanie emocji na podstawie mimiki twarzy/linki.
Materiały: Lusterka, karty emocji, emotikony.
Przebieg:

• Zabawa w „lustro” – dzieci naśladują wyrażane emocje.
• Dopasowywanie twarzy do emocji na obrazkach.
• Krótkie scenki: „Co czuję, gdy…?”

2️⃣ „Kolory uczuć – jak się dzisiaj czujesz?”

Cel: Powiązanie emocji z kolorami i budowanie samoświadomości.
Materiały: Kolorowe kartki, kubeczki, plastelina.
Przebieg:

• Wybieranie koloru odpowiadającego emocji danego dnia.
• Tworzenie „mapy uczuć” grupy.
• Wspólna rozmowa o tym, co sprawia, że czujemy się w określony sposób.

3️⃣ „Balonowy gniew – jak rozładować złość?”

Cel: Nauka technik radzenia sobie z trudnymi emocjami.
Materiały: Balony, koc, linki/aplikacje, poduszki sensoryczne.
Przebieg:

• Nadmuchiwanie i wypuszczanie powietrza z balonu jako metafora gniewu.
• Ćwiczenie „wdech-wydech” z balonem.
• Przytulanie poduszek jako sposób na samoregulację.

4️⃣ „Historia małego misia – empatia w praktyce”

Cel: Rozwijanie umiejętności współczucia i rozumienia emocji innych.
Materiały: Pluszowy miś, opowiadanie, książeczki/linki o emocjach.
Przebieg:

• Opowieść o „małym misiu, który zgubił mamę” – jak może się czuć?
• Zabawa „co byś zrobił, gdyby…?” – ćwiczenia w przewidywaniu reakcji innych.
• Przytulanie misia – rozmowa o sposobach pocieszania.

5️⃣ „Dźwięki emocji – muzyczna opowieść”

Cel: Rozwijanie umiejętności kojarzenia emocji z dźwiękami.
Materiały: Instrumenty, nagrania dźwięków.
Przebieg:

• Odtwarzanie różnych dźwięków i dopasowywanie ich do emocji.
• Tworzenie „emocjonalnej orkiestry” – dzieci wydają dźwięki radości, smutku, złości.
• Improwizowany „taniec emocji” przy różnych utworach muzycznych.

6️⃣ „Magiczny worek emocji”

Cel: Budowanie słownictwa emocjonalnego.
Materiały: Worek z przedmiotami symbolizującymi emocje (np. gładki kamyk – spokój, czerwona chustka – złość).
Przebieg:

• Dzieci losują przedmiot i próbują odgadnąć, jaką emocję symbolizuje.
• Opowiadanie historyjek związanych z emocjami.
• Ćwiczenia w opisywaniu własnych uczuć.

7️⃣ „Radość to… – co sprawia, że się uśmiechamy?”

Cel: Budowanie pozytywnych skojarzeń z radością.
Materiały: Zdjęcia dziecięcych uśmiechów itp..
Przebieg:

• Tworzenie „mapy radości” – co sprawia, że jesteśmy szczęśliwi?
• Zabawy ruchowe: „Podskocz, jeśli jesteś wesoły!”.
• „List do samego siebie” – co zrobić, aby poczuć radość w smutny dzień?

---

📌 Podsumowanie

• Jak wdrażać naukę emocji w codziennych sytuacjach?
• Praktyczne wskazówki dla nauczycieli i terapeutów.
• Lista polecanych książek i pomocy dydaktycznych.

📖 Wstęp

Emocje to język, którym porozumiewamy się ze światem. Dla dzieci neurotypowych nauka rozpoznawania i wyrażania uczuć odbywa się niemal intuicyjnie poprzez interakcje społeczne, naśladowanie i codzienne doświadczenia. Dzieci ze spektrum autyzmu (ASD) często mają trudności z rozumieniem i regulowaniem emocji, co może prowadzić do wycofania społecznego, frustracji, a nawet trudnych zachowań. Wczesne wsparcie w zakresie rozwoju emocjonalnego i społecznego jest kluczowe, aby ułatwić dzieciom z ASD budowanie relacji, komunikację i funkcjonowanie w grupie.

W tym eBooku znajdziesz zestaw scenariuszy zajęć, które pomogą dzieciom w przystępny i angażujący sposób poznawać, rozumieć i wyrażać emocje. Zajęcia są dostosowane do ich indywidualnych potrzeb i oparte na multisensorycznym podejściu, dzięki czemu każde dziecko znajdzie coś dla siebie.

---

📌 Dlaczego nauka emocji jest kluczowa dla dzieci ze spektrum autyzmu?

Dzieci ze spektrum autyzmu często:
🔹 mają trudności z rozpoznawaniem emocji u siebie i innych,
🔹 nie rozumieją subtelnych sygnałów społecznych (np. ton głosu, mimika, gesty),
🔹 mogą odczuwać emocje bardzo intensywnie, ale nie potrafią ich nazwać ani wyrazić,
🔹 mają ograniczony repertuar strategii radzenia sobie z trudnymi emocjami (np. zamiast wyrazić smutek – mogą wycofywać się lub reagować złością).

Brak umiejętności zarządzania emocjami może prowadzić do:
❌ frustracji i napadów złości,
❌ trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z rówieśnikami,
❌ niepokoju, stresu i trudności adaptacyjnych w przedszkolu i szkole.

Dzieci, które uczą się rozpoznawania i wyrażania emocji, zyskują większą pewność siebie w kontaktach społecznych, lepiej radzą sobie w sytuacjach trudnych i potrafią skuteczniej komunikować swoje potrzeby.

---

🎯 Jak dostosować zajęcia do indywidualnych potrzeb dzieci?

Każde dziecko ze spektrum autyzmu jest inne i ma unikalne potrzeby. Nie istnieje jeden uniwersalny model nauki emocji – kluczowe jest indywidualne podejście, elastyczność i dostosowanie metod do dziecka.

🔑 Praktyczne wskazówki:
✅ Stosuj proste i jasne komunikaty – unikaj zbyt skomplikowanych pytań, metafor i abstrakcyjnych pojęć.
✅ Korzystaj z różnych wizualizacji – obrazy, ikony emocji, piktogramy ułatwiają dzieciom rozumienie uczuć.
✅ Sięgaj po metody multisensoryczne – dzieci z ASD lepiej uczą się poprzez doświadczenie (dotyk, ruch, dźwięki, obrazy).
✅ Daj więcej czasu na reakcję – dzieci mogą potrzebować dłuższego czasu, aby przetworzyć informacje i odpowiednio zareagować.
✅ Unikaj przeciążenia bodźcami – dostosuj zajęcia do wrażliwości sensorycznej dzieci (np. wyeliminuj zbyt głośne dźwięki, jaskrawe światła, zbyt dużo ruchu w tle).
✅ Stosuj powtarzalne schematy – rutyna daje dzieciom poczucie bezpieczeństwa i ułatwia naukę.
✅ Wprowadzaj ćwiczenia w formie zabawy – dzieci uczą się najskuteczniej, kiedy są zaangażowane i dobrze się bawią.

---

👩‍🏫 Rola terapeuty i nauczyciela w rozwijaniu umiejętności emocjonalnych

Terapeuci, nauczyciele i opiekunowie odgrywają kluczową rolę w budowaniu świadomości emocjonalnej u dzieci ze spektrum autyzmu. To oni mogą stać się przewodnikami w świecie emocji, pomagając dzieciom stopniowo oswajać się z ich różnorodnością.

Jak wspierać dzieci w nauce emocji?
🎯 Modelowanie emocji – nauczyciele mogą celowo demonstrować wyrażanie emocji i nazywać swoje uczucia („Jestem dzisiaj szczęśliwy, bo…”).
🎯 Nazywanie emocji dziecka – „Widzę, że jesteś smutny, bo klocki się rozsypały. Może spróbujemy je razem ułożyć?”
🎯 Zachęcanie do wyrażania emocji – np. poprzez zabawy, ćwiczenia plastyczne, dramę.
🎯 Ustalanie bezpiecznych strategii regulacji emocji – dzieci powinny wiedzieć, że można znaleźć spokojne miejsce, wyciszyć się lub skorzystać z karty komunikacyjnej.
🎯 Budowanie pozytywnych relacji – wspólne rozmowy, ciepły kontakt i akceptacja pomagają dziecku rozwijać poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego.

Praca nad emocjami to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i konsekwencji. Ten eBook zawiera zestaw praktycznych scenariuszy zajęć, które pomogą nauczycielom, terapeutom i rodzicom wspierać dzieci w stopniowym odkrywaniu świata emocji.

💡 Gotowi na wspólną podróż przez świat uczuć? Zapraszam do dalszej części książki! 😊📘

Ebook znajduje się w zakładce eBooki na stronie autyzm.life i neuroróżnorodni oraz na górnym szablonie strony.