🧩 Jak pomóc dziecku z afazją w układaniu zdań? Prosty scenariusz zajęć rewalidacyjnych rozwijających logiczne budowanie wypowiedzi u dzieci z zaburzeniami mowy.
✅ Praktyczne ćwiczenia i wskazówki.
📌 Dzieci z afazją często mają trudności z budowaniem spójnych wypowiedzi. Brakuje im umiejętności logicznego układania zdań, co utrudnia komunikację i naukę. Jak wesprzeć ich rozwój językowy? Jednym z kluczowych sposobów jest trening sekwencji – ćwiczenia pomagające w porządkowaniu myśli i budowaniu poprawnych wypowiedzi.
Poniższy scenariusz zajęć rewalidacyjnych pomoże nauczycielom i terapeutom wspierać uczniów z afazją w nauce logicznego układania zdań.
Scenariusz zajęć rewalidacyjnych: „Trening sekwencji – Jak uczyć dzieci z afazją logicznego układania zdań?”
📍 Miejsce zajęć: sala terapeutyczna, klasa
⏳ Czas trwania: 45 minut
👥 Grupa wiekowa: uczniowie z afazją w wieku 5-10 lat
Cele zajęć:
✅ Usprawnienie umiejętności logicznego układania zdań poprzez trening sekwencji.
✅ Rozwijanie zdolności narracyjnych i komunikacyjnych.
✅ Wzbogacanie słownictwa oraz poprawa budowy zdań.
✅ Stymulowanie pamięci roboczej i myślenia przyczynowo-skutkowego.
✅ Zwiększenie pewności siebie w komunikacji werbalnej.
Metody i formy pracy:
🧩 Metoda sekwencji obrazkowych – układanie historyjek w odpowiedniej kolejności.
🎭 Metoda odgrywania ról – dzieci wcielają się w bohaterów historyjek.
🎤 Ćwiczenia narracyjne – opowiadanie historyjek na podstawie obrazków.
🧱 Metoda klockowa – budowanie zdań przy użyciu kolorowych klocków (każdy kolor odpowiada innej części zdania).
🎵 Ćwiczenia rytmiczne i sekwencyjne – zabawy wspierające płynność wypowiedzi.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie – rozgrzewka językowa (10 min)
🔹 Ćwiczenie „Co było pierwsze?”
Nauczyciel prezentuje uczniom dwa obrazki, np.:
1️⃣ Dziecko jedzące jabłko 🍏
2️⃣ Dziecko obierające jabłko 🍏
🎯 Zadanie: Który obrazek powinien być pierwszy? Dzieci układają je we właściwej kolejności i mówią krótkie zdanie, np. „Najpierw obieramy jabłko, potem je jemy.”
🔎 Dostosowanie dla dzieci niewerbalnych: Można używać obrazków komunikacyjnych lub tablicy PECS, aby wskazywały prawidłową kolejność.
2. Główna aktywność – trening sekwencji zdaniowych (20 min)
🔸 Wariant 1: Historyjki obrazkowe
📖 Nauczyciel prezentuje uczniom trzy- lub czteroobrazkowe historyjki, np.:
- Mycie rąk: Odkręcamy wodę → Myjemy ręce → Spłukujemy mydło → Wycieramy ręce.
- Sadzenie rośliny: Kopiemy dołek → Wkładamy nasionko → Podlewamy → Rośnie roślinka.
🎯 Zadanie: Dzieci układają obrazki w odpowiedniej kolejności i tworzą zdania opisujące sytuację.
💡 Wariant ułatwiony: Dzieci wskazują kolejność obrazków bez budowania zdań.
💡 Wariant trudniejszy: Dzieci układają zdania z lukami, np. „Najpierw ____ nasionko, potem je ____.”
🔸 Wariant 2: Budowanie zdań z klocków
🧱 Każde dziecko dostaje kolorowe klocki:
🔴 Czasownik (np. jeść, pić, biegać)
🟢 Rzeczownik (np. jabłko, woda, chłopiec)
🔵 Okolicznik (np. szybko, powoli, w parku)
🎯 Zadanie: Dzieci losują klocki i układają zdania w odpowiedniej kolejności, np.:
„Chłopiec (🟢) je (🔴) jabłko (🟢) powoli (🔵).”
📌 Cel: Rozwijanie składni i umiejętności logicznego budowania zdań.
3. Ćwiczenia utrwalające – gry i zabawy (10 min)
🎭 Zabawa „Zagraj i opowiedz”
- Dzieci losują scenariusz krótkiej historyjki i odgrywają ją ruchem.
- Pozostali uczniowie opisują, co widzą, używając pełnych zdań.
🎵 Zabawa „Klaskane zdania”
- Nauczyciel podaje zdanie, np. „Kot pije mleko.”
- Dzieci klaszczą w rytm kolejnych słów, aby lepiej poczuć strukturę zdania.
4. Podsumowanie i relaksacja (5 min)
🎨 Ćwiczenie „Rysuję historię”
- Dzieci rysują własną trzyetapową historyjkę i układają do niej zdania.
- Opowiadają ją nauczycielowi lub za pomocą alternatywnych form komunikacji.
🌿 Ćwiczenie relaksacyjne „Oddychaj i mów”
- Nauczyciel prosi dzieci, by wzięły głęboki wdech i spokojnie wypowiedziały zdanie.
- Pomaga to w kontroli oddechu i płynności mowy.
Dostosowania dla dzieci z afazją:
✅ Dzieci niewerbalne: można używać tablicy komunikacyjnej, symboli PECS lub aplikacji AAC.
✅ Dzieci z trudnościami w czytaniu: historyjki powinny mieć duże, czytelne ilustracje.
✅ Dzieci z nadwrażliwością sensoryczną: klocki mogą mieć różne faktury, aby stymulować zmysł dotyku.
✅ Dzieci z problemami z pamięcią roboczą: można stosować krótsze sekwencje (np. 2-3 obrazki zamiast 4-5).
Najczęściej zadawane pytania:
1. Czy te zajęcia sprawdzą się w terapii logopedycznej?
Tak! Ćwiczenia wspierają rozwój mowy, pamięci słuchowej i budowanie poprawnych struktur zdaniowych.
2. Jak długo dziecko z afazją powinno ćwiczyć sekwencje?
Regularne ćwiczenia 2-3 razy w tygodniu przynoszą najlepsze efekty.
3. Czy trening sekwencji można stosować w nauce czytania?
Tak! Historyjki obrazkowe mogą być połączone z podpisami, co pomaga w nauce czytania globalnego.
Podsumowanie
📌 Trening sekwencji pomaga dzieciom z afazją w logicznym budowaniu zdań i rozwija umiejętność narracji.
📌 Ćwiczenia oparte na historyjkach obrazkowych, klockach i zabawach ruchowych sprawiają, że nauka jest angażująca i efektywna.
📌 Dzięki regularnej praktyce dziecko stopniowo rozwija mowę i zdolność komunikacji.
🔎 Więcej inspiracji znajdziesz na 👉 autyzm.life
autyzm.life i neuroróżnorodni 