Przykładowy Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET) dla ucznia ze spektrum autyzmu, który ma problemy z uwagą

Dane ucznia:

• Imię i nazwisko ucznia: Julia Kowalska
• Data urodzenia: 8 lipca 2014 r.
• Numer orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego: 123/456/78

Metryczka IPET:

• Data opracowania IPET: 1 września 2023 r.
• Numer orzeczenia i okres obowiązywania orzeczenia: 123/456/78, od 1 września 2023 r. do 31 sierpnia …

Opis indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia:

• Mocne strony ucznia:
  • Julia posiada rozwinięte umiejętności artystyczne, wykazując talent w rysowaniu i malowaniu.
  • Potrafi skoncentrować się na jednym zadaniu przez dłuższy czas, jeśli jest to zadanie, które ją zainteresuje.
• Trudności i wyzwania:
  • Julia ma trudności z utrzymaniem uwagi i skupieniem na zadaniach wymagających dłuższego czasu pracy.
  • Demonstruje nadwrażliwość na bodźce sensoryczne, co wpływa na jej zdolność do koncentracji.
  • Wykazuje opór wobec zadań wymagających organizacji czasu i planowania.

Cele IPET:

• Cele krótko- i długoterminowe:
  • Krótkoterminowe cele:
    • Poprawa zdolności Julii do utrzymania uwagi i koncentracji na zadaniach przez krótszy okres czasu*.
    • Wzmacnianie jej umiejętności organizacji i planowania działań.
  • Długoterminowe cele:
    • Rozwijanie umiejętności zarządzania uwagą i skupieniem w dłuższym okresie czasu.
    • Poprawa samodzielności w wykonywaniu zadań.

Zakres dostosowania programu:

• Metody i formy pracy dostosowane do potrzeb ucznia:
  • Wykorzystanie narzędzi i strategii sensorycznych, takich jak fidgety (Tworzą płynną akcję, która przyciąga uwagę małego użytkownika i usprawnia ruch gałki ocznej.) Właśnie taka stymulacja uczy odbierać różne bodźce wzrokowe i je przetwarzać. Dla tych dzieci, które potrzebują silniejszych wrażeń, Tuby sensoryczne Fidget mogą zastąpić rollery lub masażery. lub przerwy sensoryczne, aby wspierać koncentrację Julii.
  • Dostosowanie zadań edukacyjnych do jej poziomu umiejętności i zainteresowań.
• Dostosowanie materiałów edukacyjnych:
  • Użycie wizualnych narzędzi wspomagających koncentrację, takich jak plansze czy mapy myśli.
  • Korzystanie z gier i zadań interaktywnych do angażowania Julii w proces uczenia się.

Wsparcie i interwencje terapeutyczne:

• Zakres wsparcia:
  • Codzienne sesje terapii sensorycznej w celu regulacji nadwrażliwości sensorycznej Julii**
  • Indywidualne sesje terapii zajęciowej, które wspierają rozwijanie umiejętności organizacyjnych i planowania.
• Cele i działania terapeutyczne:
  • Wykorzystanie terapii sensorycznej do redukcji nadwrażliwości sensorycznej i poprawy komfortu Julii w otoczeniu szkolnym.
  • Ćwiczenia skierowane na rozwijanie umiejętności organizacji czasu i planowania.

Pakiet zajęć rewalidacyjnych: Motoryka mała. Przygotowanie sensoryczno-motoryczne do pisania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu – 7 zł

Formy komunikacji:

• Wykorzystanie alternatywnych i wspomagających metod komunikacji (AAC):
  • Użycie narzędzi komunikacyjnych wspomagających, takich jak tablice komunikacyjne, aby Julia mogła wyrażać swoje potrzeby i uczucia.

Sposoby wspierania komunikacji werbalnej i niewerbalnej:

• Ćwiczenia skierowane na rozwijanie wyrażeń mimicznych i gestów Julii w celu komunikowania jej potrzeb i emocji.

Zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów:

• Działania mające na celu poprawę funkcjonowania ucznia:
  • Codzienna współpraca nauczycieli, terapeuty sensorycznego i terapeuty zajęciowego w celu monitorowania postępów Julii oraz dostosowywania programu edukacyjnego do jej potrzeb.

Okres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej:

• Wymiar godzin i formy pomocy:
  • Terapia sensoryczna: 2 razy w tygodniu, po 45 minut każda sesja.
  • Terapia zajęciowa: 2 razy w tygodniu, po 45 minut każda sesja.

Współpraca z rodzicami:

• Działania mające na celu zaangażowanie rodziców w proces wsparcia ucznia:
  • Regularne spotkania z rodzicami w celu omówienia postępów Julii i planowania działań w domu.
  • Szkolenia dla rodziców dotyczące strategii wspierania koncentracji i organizacji w życiu codziennym Julii.

Ewaluacja IPET:

• Terminy i procedury oceny efektywności IPET:
  • Ocena efektywności IPET będzie przeprowadzana co 6 miesięcy, począwszy od września 2023 roku, przez zespół nauczycieli i specjalistów.
  • Ewaluacja będzie uwzględniała postępy Julii w zakresie koncentracji, organizacji i regulacji sensorycznej.

Podpisy i adnotacje:

• Imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za opracowanie IPET:
  • [Imiona i nazwiska nauczycieli, terapeutów, specjalistów]

Przykładowe ćwiczenia, które mogą pomóc w poprawie zdolności Julii do utrzymania uwagi i koncentracji na zadaniach przez krótszy okres czasu*

Oto przykładowe ćwiczenia, które mogą pomóc w poprawie zdolności Julii do utrzymania uwagi i koncentracji na zadaniach przez krótszy okres czasu, opisane w kontekście wcześniej przedstawionego IPET:

Ćwiczenie Nr 1: „Oddychanie i Skupienie”

• Cel ćwiczenia: Celem tego ćwiczenia jest nauczenie Julii technik relaksacji i skupienia poprzez kontrolowane oddychanie.
• Opis ćwiczenia:
  1. Poproś Julię, aby usiadła w wygodnym miejscu.
  2. Zaproś ją do skupienia się na oddechu. Poproś ją, aby zamknęła oczy i skupiła się na rytmicznym oddychaniu.
  3. Wspólnie wykonywajcie ćwiczenia oddechowe, takie jak głębokie wdechy i wydechy, przez określony czas (np. 2 minuty).
  4. Po zakończeniu ćwiczenia, porozmawiajcie o tym, jak Julia się czuje i jakie zmiany zauważyła w swoim stanie emocjonalnym i poziomie skupienia.

Ćwiczenie Nr 2: „Klocki Skupienia”

• Cel ćwiczenia: Celem tego ćwiczenia jest rozwijanie zdolności Julii do utrzymania uwagi na jednym zadaniu.
• Opis ćwiczenia:
  1. Przygotuj zestaw klocków konstrukcyjnych, takich jak LEGO.
  2. Poproś Julię o wybranie zestawu klocków i zaplanowanie, co chciałaby z nich zbudować.
  3. Zachęć Julię do koncentracji tylko na tym zadaniu i do ignorowania innych bodźców wokół.
  4. Zadanie może być podzielone na sesje o różnych długościach czasu, zaczynając od krótkich (np. 5 minut) i stopniowo wydłużając je w miarę postępów.

Ćwiczenie Nr 3: „Gra w Poszukiwaczy Skarbów”

• Cel ćwiczenia: Celem tego ćwiczenia jest stworzenie zabawnej i angażującej gry, która pomaga rozwijać umiejętność skupienia uwagi.
• Opis ćwiczenia:
  1. Przygotuj zestaw przedmiotów lub obrazków ukrytych w różnych miejscach w pokoju lub na zewnątrz.
  2. Wyjaśnij zasady gry Julii: jej zadaniem jest odnaleźć i zgromadzić jak najwięcej ukrytych przedmiotów lub obrazków w określonym czasie.
  3. Ustalcie wspólnie limit czasu na grę, na przykład 10 minut.
  4. Zachęć Julię do skoncentrowania się na zadaniu i wykorzystania swojej uwagi do odnajdywania ukrytych przedmiotów.

Ćwiczenie Nr 4: „Puzzle i Zadania Logiczne”

• Cel ćwiczenia: Celem tego ćwiczenia jest rozwijanie zdolności rozwiązywania zadań logicznych i utrzymania uwagi na skomplikowanych zadaniach.
• Opis ćwiczenia:
  1. Przygotuj zestaw łamigłówek, puzzli, lub zadań logicznych odpowiednich dla wieku Julii.
  2. Poproś Julię o wybranie jednego zadania i poświęcenie czasu na próbę rozwiązania go.
  3. Pomóż jej w razie potrzeby, ale zachęć do samodzielnego myślenia i koncentracji na rozwiązaniu zadania.
  4. Stwórz atmosferę wyzwania, ale także zabawy i eksperymentowania.

Pamiętaj, że każde z tych ćwiczeń powinno być dostosowane do poziomu umiejętności i potrzeb Julii. Stopniowo zwiększaj czas trwania ćwiczeń, gdy obserwujesz postępy w jej zdolnościach do utrzymywania uwagi i koncentracji.

Oto przykładowe codzienne sesje terapii sensorycznej w celu regulacji nadwrażliwości sensorycznej Julii, opisane w kontekście wcześniej przedstawionego IPET:

Przykładowa Sesja Terapii Sensorycznej Nr 1: „Ćwiczenia z Głębokim Naciskiem”**

• Cel sesji: Celem tej sesji jest wprowadzenie Julii w ćwiczenia z głębokim naciskiem, które pomogą w regulacji jej nadwrażliwości sensorycznej oraz w zwiększeniu komfortu w otoczeniu szkolnym.
• Opis sesji:
  1. Rozpocznij sesję od krótkiego ćwiczenia relaksacyjnego, na przykład kilka głębokich oddechów.
  2. Przejdź do ćwiczeń z głębokim naciskiem, wykorzystując specjalne narzędzia, takie jak wałki sensoryczne lub piłki do masażu. Poproś Julię o wybranie narzędzia, które jej odpowiada.
  3. Poproś Julię o samodzielną pracę z narzędziem, wskazując miejsca na jej ciele, gdzie może wykonywać ucisk.
  4. Podczas wykonywania ćwiczeń, rozmawiaj z Julią o jej odczuciach i uczuciach, aby pomóc jej nazwać to, co się dzieje.
  5. Zakończ sesję krótką relaksacją i podsumowaniem osiągniętych rezultatów.

Sesja Terapii Sensorycznej Nr 2: „Zabawy Zróżnicowanymi Teksturami”

• Cel sesji: Celem tej sesji jest eksploracja różnych tekstur i materiałów, aby pomóc Julii zrozumieć i dostosować się do różnych doznań sensorycznych.
• Opis sesji:
  1. Przygotuj zestaw różnych materiałów o różnych teksturach, takie jak miękki plusz, gładka tkanina, piasek, papier itp.
  2. Poproś Julię o dotykanie i eksplorację każdego materiału. Zachęć ją, aby opisała swoje odczucia i uczucia.
  3. Zaproponuj proste zadania lub zabawy, które wykorzystują różne tekstury, na przykład układanie puzzli na materiale o teksturze piasku.
  4. Pracuj z Julią nad tym, aby nauczyła się, jak dostosować się do różnych tekstur i jak radzić sobie z nadmierną wrażliwością.

Sesja Terapii Sensorycznej Nr 3: „Terapia Ruchowa i Integracja Sensoryczna”

• Cel sesji: Celem tej sesji jest poprawa zdolności regulacji nadwrażliwości sensorycznej poprzez terapię ruchową i integrację sensoryczną.
• Opis sesji:
  1. Rozpocznij sesję od serii prostych ćwiczeń ruchowych, które angażują różne zmysły. Na przykład, proś Julię o skakanie na trampolinie lub balansowanie na piłce gimnastycznej.
  2. Podczas ćwiczeń, stwórz atmosferę zabawy i eksperymentowania, aby Julia mogła odkrywać różne bodźce sensoryczne w bezpieczny sposób.
  3. Skup się na zadaniach, które pomagają Julii świadomie kontrolować swoje ciało i ruchy.
  4. Po zakończeniu ćwiczeń, pomóż Julii wyciszyć się i wrócić do stanu równowagi sensorycznej.

Sesja Terapii Sensorycznej Nr 4: „Terapia Przez Sztukę”

• Cel sesji: Celem tej sesji jest wykorzystanie sztuki jako narzędzia terapeutycznego do regulacji nadwrażliwości sensorycznej oraz wyrażania emocji.
• Opis sesji:
  1. Zapewnij Juli wizualne materiały artystyczne, takie jak farby, kredki i papier.
  2. Poproś Julię o tworzenie dzieł sztuki, zachęcając ją do wyrażania swoich uczuć i emocji poprzez rysunek lub malowanie.
  3. Rozmawiaj z Julią na temat jej prac i pytaj ją o opisanie swoich wyborów artystycznych.
  4. Podczas sesji, skup się na procesie tworzenia, a nie tylko na rezultatach.
  5. Zakończ sesję refleksją nad dziełami, które stworzyła Julia i jakie emocje towarzyszyły jej w trakcie tworzenia.

Pamiętaj, że każda sesja terapii sensorycznej powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb Julii i jej postępów. Sesje te mają na celu pomóc Julii w regulacji nadwrażliwości sensorycznej i zwiększeniu jej komfortu w codziennym życiu.

Pakiet zajęć „Emocje” dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu – 7 zł

Opracowanie: Sylwia Merchut (Iwan)