Scenariusz zajęć dla przedszkolaków ze spektrum autyzmu – Międzynarodowa Noc Nietoperzy

Temat zajęć: Tajemniczy świat nietoperzy – poznajemy nocnych przyjaciół

Grupa docelowa: Dzieci w wieku przedszkolnym ze spektrum autyzmu

Czas trwania: 45 minut

Cele zajęć:

• Poznawcze: Dzieci dowiedzą się, jakie są nietoperze, jak wyglądają, gdzie żyją, co jedzą i dlaczego są ważne dla przyrody.
• Emocjonalne: Kształtowanie postawy szacunku i sympatii do nietoperzy, rozwijanie umiejętności wyrażania emocji i radzenia sobie z lękiem przed nieznanym.
• Praktyczne: Rozwijanie zdolności manualnych poprzez prace plastyczne, ćwiczenie koncentracji i umiejętności słuchania.

Materiały:

• Ilustracje/filmy lub modele nietoperzy
• Opis biologiczny nietoperzy dla dzieci
• Duże arkusze papieru, kredki, farby, nożyczki, klej
• Czarne kartki, białe kredki lub markery
• Papier toaletowy lub ręczniki papierowe do wykonania „nietoperzy z rolki”
• Maskotki lub pluszowe nietoperze (jeśli są dostępne)
• Cicha muzyka relaksacyjna (do tworzenia atmosfery nocy)

Opis biologiczny nietoperzy dla dzieci

„Nietoperze to bardzo ciekawe zwierzęta, które żyją na całym świecie, także u nas! Wiesz, co sprawia, że są tak wyjątkowe? To jedyne ssaki, które potrafią latać! Ssaki to zwierzęta, które mają sierść lub futerko, a ich młode piją mleko od mamy, tak jak małe kotki czy pieski.

Nietoperze mają duże, rozłożyste skrzydła, które wyglądają jak dłonie z bardzo długimi palcami, między którymi rozciągnięta jest cienka błona. Dzięki tym skrzydłom potrafią latać bardzo szybko i zwinnie, szczególnie nocą.

Nietoperze są nocnymi zwierzętami, co oznacza, że są aktywne, kiedy my śpimy, a śpią, kiedy my jesteśmy na dworze. Mają specjalną zdolność nazywaną echolokacją – wysyłają dźwięki, które odbijają się od przedmiotów, a potem wracają do ich uszu. Dzięki temu wiedzą, gdzie lecieć i gdzie znajdują się owady, którymi się żywią.

Większość nietoperzy lubi jeść owady, takie jak komary, muchy czy ćmy. Wyobraź sobie, że w jedną noc jeden nietoperz może zjeść nawet kilka tysięcy komarów! To dlatego nietoperze są naszymi przyjaciółmi, bo pomagają nam, zjadając owady, które mogłyby nas gryźć.

Nietoperze lubią mieszkać w ciemnych miejscach, takich jak jaskinie, dziuple drzew, a czasem nawet w naszych strychach! Są bardzo pożyteczne dla przyrody, pomagają kontrolować populacje owadów i rozsiewać nasiona roślin.

Czy wiesz, że niektóre nietoperze mogą żyć nawet 20 lat? Są naprawdę niezwykłe!”

Prosty quiz o nietoperzach dla dzieci

1. Pytanie: Jakie zwierzęta są jedynymi ssakami, które potrafią latać?
   • a) Ptaki
   • b) Nietoperze
   • c) Motyle
   • Odpowiedź: b) Nietoperze
2. Pytanie: Kiedy nietoperze są najbardziej aktywne?
   • a) W dzień
   • b) W nocy
   • c) W południe
   • Odpowiedź: b) W nocy
3. Pytanie: Co jedzą nietoperze?
   • a) Owady
   • b) Owoce
   • c) Cukierki
   • Odpowiedź: a) Owady
4. Pytanie: Gdzie nietoperze lubią mieszkać?
   • a) W jaskiniach i dziuplach drzew
   • b) Na plaży
   • c) W wodzie
   • Odpowiedź: a) W jaskiniach i dziuplach drzew
5. Pytanie: Jak nietoperze znajdują drogę w ciemności?
   • a) Za pomocą echolokacji
   • b) Używają latarki
   • c) Widzą w ciemności jak sowy
   • Odpowiedź: a) Za pomocą echolokacji

Quiz można przeprowadzić w formie zabawy, gdzie dzieci odpowiadają podnosząc rękę, wskazując odpowiedź na obrazkach, lub po prostu odpowiadając na głos. To pomaga w utrwaleniu informacji w przystępny i angażujący sposób.

Przebieg zajęć:

1. Powitanie i wprowadzenie do tematu (5 minut):
   • Nauczyciel wita dzieci w kręgu i zaczyna opowiadać: „Dzisiaj (24. VIII) obchodzimy bardzo specjalny dzień – Międzynarodową Noc Nietoperzy! Nietoperze to niesamowite zwierzęta, które latają w nocy. Dowiemy się, dlaczego są takie ważne i jak wyglądają.”
2. Poznajemy nietoperze – prezentacja multimedialna lub ilustracje (10 minut):
   • Nauczyciel pokazuje dzieciom ilustracje nietoperzy, opowiadając, jak wyglądają, gdzie żyją i co jedzą.
   • Używa prostych sformułowań: „Nietoperze to jedyne ssaki, które potrafią latać! Mają duże, rozłożyste skrzydła i latają nocą, kiedy my śpimy. Lubią jeść owady, takie jak komary, więc pomagają nam, bo zjadają te owady, które mogą nas gryźć.” (Opis nietoperzy na wstępie).
3. Zabawa ruchowa „Latanie jak nietoperze” (10 minut):
   • Nauczyciel prosi dzieci, aby rozłożyły ramiona, jakby były skrzydłami nietoperza. Potem mogą chodzić po sali, „latając” w rytm cichej muzyki.
   • Dzieci mogą „latać” do wyznaczonego celu, na przykład do miejsca, gdzie znajdują się „jaskinie” (namioty lub zacienione miejsce w sali).
4. Zajęcia plastyczne – „Nietoperz z rolki papieru” (15 minut):
   • Nauczyciel rozdaje dzieciom rolki po papierze toaletowym oraz czarne kartki, z których dzieci wycinają skrzydła nietoperzy.
   • Dzieci mogą pomalować rolki na czarno, dokleić skrzydła i dorysować oczy oraz buzię białą kredką lub markerem.
   • Każde dziecko może stworzyć swojego unikalnego nietoperza, którego później zabierze do domu.
5. Zabawa sensoryczna – „Słuchamy nocnych dźwięków” (5 minut):
   • Nauczyciel odtwarza dźwięki nocnych odgłosów, takich jak szum wiatru, dźwięki owadów czy odgłosy nietoperzy.
   • Dzieci słuchają, próbując zgadnąć, jakie to dźwięki. Można je zapytać, jak się czują słuchając tych odgłosów.
6. Podsumowanie i zakończenie (5 minut):
   • Nauczyciel pyta dzieci, czego się dzisiaj nauczyły i co im się najbardziej podobało.
   • Każde dziecko może pokazać swojego nietoperza z rolki i opowiedzieć o nim.
   • Na zakończenie dzieci siadają w kręgu i dostają małe naklejki z nietoperzami lub innymi nocnymi zwierzętami jako nagrodę za udział w zajęciach.

Uwagi:

• Zajęcia powinny być prowadzone w spokojnej atmosferze, aby dzieci czuły się bezpiecznie i pewnie.
• Nauczyciel powinien być elastyczny i gotowy do dostosowania zajęć do indywidualnych potrzeb dzieci, uwzględniając ich wrażliwość sensoryczną i poziom lęku.
• Ważne jest, aby zajęcia miały pozytywny wydźwięk, podkreślając, że nietoperze są przyjazne i pożyteczne.