Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny dla ucznia ze spektrum autyzmu, który ma trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami. Jak wspierać rozwój umiejętności społecznych u dzieci z ASD.

Jak tworzyć IPET z WOPFU dla ucznia ze spektrum autyzmu?

Tworzenie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET) z WOPFU (Wielospecjalistyczną Oceną Poziomu Funkcjonowania Ucznia) dla ucznia ze spektrum autyzmu jest kluczowym elementem skutecznego wsparcia edukacyjnego. Proces ten wymaga współpracy zespołu specjalistów, w tym nauczycieli, pedagogów, psychologów oraz rodziców, którzy wspólnie pracują nad zrozumieniem indywidualnych potrzeb ucznia. IPET powinien być dostosowany do specyficznych trudności, takich jak umiejętności społeczne, komunikacyjne, emocjonalne oraz poznawcze, które mogą utrudniać funkcjonowanie ucznia w środowisku szkolnym.

Właściwie opracowany IPET nie tylko wspiera rozwój edukacyjny, ale również przyczynia się do poprawy jakości życia ucznia w szkole i poza nią. Włączenie WOPFU w proces tworzenia IPET umożliwia dokładną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia w różnych aspektach, co pozwala na precyzyjne dostosowanie form wsparcia. Dokument ten nie jest statyczny – powinien być regularnie monitorowany i aktualizowany, aby odzwierciedlał bieżące potrzeby i postępy dziecka.

Przykładowy Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET) dla ucznia ze spektrum autyzmu – umiejętności społeczne

1. Informacje ogólne

• Imię i nazwisko ucznia: Jan Kowalski
• Data urodzenia: 01.01.2014
• Placówka edukacyjna: Szkoła Podstawowa nr 5
• Klasa: III
• Zespół ds. IPET:
  • Wychowawca: Anna Nowak
  • Psycholog: Katarzyna Wiśniewska
  • Logopeda: Michał Zieliński
  • Rodzice ucznia: Maria i Piotr Kowalscy
  • Specjalista ds. integracji sensorycznej: Justyna Jankowska

2. Charakterystyka ucznia

Janek jest uczniem z rozpoznanym spektrum autyzmu. Wykazuje trudności w zakresie budowania relacji z rówieśnikami. Problemy obejmują brak umiejętności inicjowania rozmów, trudności w zrozumieniu intencji innych osób oraz reakcje na sytuacje społeczne, które są często nieadekwatne do kontekstu. Uczeń unika zabaw grupowych i ma skłonność do izolacji.

3. Cele edukacyjno-terapeutyczne

Główne cele:

1. Rozwój umiejętności komunikacyjnych i społecznych.
2. Zwiększenie samodzielności w relacjach rówieśniczych.
3. Poprawa umiejętności współpracy w grupie.

Szczegółowe cele:

• Nauka rozpoznawania emocji u siebie i innych.
• Zrozumienie zasad funkcjonowania w grupie.
• Ćwiczenie umiejętności prowadzenia dialogu i rozwiązywania konfliktów.
• Zwiększenie pewności siebie w interakcjach z rówieśnikami.

4. Zalecenia do pracy z uczniem

• Zajęcia indywidualne z psychologiem: 1x tygodniowo – praca nad rozwojem umiejętności społecznych (np. rozpoznawanie emocji, nauka komunikacji werbalnej i niewerbalnej).
• Zajęcia grupowe: 2x w miesiącu – ćwiczenie współpracy w grupie, rozwiązywanie problemów w formie gier i zabaw.
• Wprowadzenie systemu motywacyjnego: nagradzanie za każdą podjętą inicjatywę społeczną (np. rozmowę, zaproszenie do zabawy).
• Wsparcie nauczyciela wspomagającego podczas lekcji – monitorowanie sytuacji społecznych i wsparcie w trudnych momentach.
• Integracja sensoryczna: dostosowanie środowiska szkolnego, aby zmniejszyć czynniki stresogenne, które mogą wpływać na zdolność Janka do angażowania się w relacje społeczne.

5. WOPFU (Wielospecjalistyczna Ocena Poziomu Funkcjonowania Ucznia)

Obszary oceny:

• Funkcjonowanie społeczne: Janek ma trudności z inicjowaniem interakcji społecznych oraz interpretacją sygnałów społecznych. Podczas przerw unika grup rówieśniczych, preferuje samotne zabawy.
• Komunikacja: Uczeń potrafi formułować zdania, jednak często są one schematyczne. Janek ma problem z rozumieniem metafor i żartów, co powoduje niezrozumienie w relacjach z rówieśnikami.
• Rozwój emocjonalny: Janek wykazuje skłonność do frustracji, gdy nie potrafi wyrazić swoich potrzeb. Brak umiejętności radzenia sobie z emocjami prowadzi do wycofania z kontaktów społecznych.
• Funkcjonowanie poznawcze: Uczeń prezentuje średni poziom umiejętności poznawczych, jest w stanie realizować zadania na poziomie klasy III. Wymaga jednak wsparcia w zadaniach wymagających współpracy z innymi uczniami.

6. Formy wsparcia

• Wsparcie psychologiczne i pedagogiczne: Regularne sesje z psychologiem szkolnym oraz nauczycielem wspomagającym.
• Zajęcia rozwijające umiejętności społeczne: Zorganizowane w formie gier i ćwiczeń wspierających integrację z rówieśnikami.
• Indywidualne zadania podczas lekcji: Dostosowanie zadań, aby uczeń mógł realizować je w parach lub małych grupach.
• Indywidualny Plan Wsparcia: Okresowe monitorowanie postępów Janka w zakresie nawiązywania relacji z rówieśnikami.

7. Ewaluacja i monitoring postępów

Ocena postępów będzie dokonywana co kwartał przez zespół specjalistów. Ustalanie, które cele zostały osiągnięte, jakie są kolejne kroki w pracy z uczniem oraz weryfikacja skuteczności zastosowanych strategii.