Jak rozwijać pamięć emocjonalną u dzieci z ASD? Ćwiczenia wspierające, takie jak mapa wspomnień, gra emocji czy pudełko świątecznych wspomnień. Pomóż dziecku lepiej rozumieć emocje i budować relacje.
Rozwój pamięci emocjonalnej jest kluczowy dla dzieci z autyzmem (ASD), by lepiej rozumieć swoje uczucia i relacje z innymi. Święta to doskonały czas na wspieranie tego procesu poprzez kreatywne ćwiczenia i przywoływanie wspomnień.
Dlaczego warto rozwijać pamięć emocjonalną u dzieci z ASD?
Dzieci z ASD często mają trudności z identyfikowaniem, rozumieniem i zapamiętywaniem emocji związanych z różnymi wydarzeniami. Rozwijanie pamięci emocjonalnej pomaga im:
- lepiej rozpoznawać swoje uczucia,
- budować relacje społeczne,
- rozwijać zdolność do wyrażania emocji,
- wzmacniać samoświadomość.
Świąteczne wspomnienia, pełne unikalnych sytuacji i emocji, stanowią doskonały materiał do pracy nad tym obszarem.
Ćwiczenia wspierające rozwój pamięci emocjonalnej
1. Świąteczne kartki z emocjami
Materiały: Kolorowe kartki, kredki, naklejki.
Przebieg:
- Poproś dziecko, aby narysowało świąteczne wspomnienie, np. moment otwierania prezentów lub wspólne pieczenie pierników.
- Porozmawiaj o tym, jak się wtedy czuło. Pomóż nazwać emocje, np. „radość”, „ekscytacja”, „zaskoczenie”.
- Na każdej kartce zapisz emocję przypisaną do wspomnienia.
Cel: Dziecko uczy się kojarzyć wydarzenia z emocjami oraz wyrażać je w formie wizualnej.
2. Pudełko wspomnień świątecznych
Materiały: Pudełko, drobne przedmioty (np. bombki, pierniki, zdjęcia).
Przebieg:
- Włóż do pudełka przedmioty związane ze świętami.
- Poproś dziecko, aby po kolei wyjmowało przedmioty i opisywało, co przypominają (np. „To bombka z naszej choinki. Wtedy byłem zadowolony, bo dekorowaliśmy ją razem.”).
- Rozmawiaj o emocjach, jakie towarzyszyły danym wydarzeniom.
Cel: Budowanie świadomości emocjonalnej poprzez sensoryczne i werbalne odwołania do wspomnień.
3. Świąteczna mapa wspomnień
Materiały: Duża kartka papieru, mazaki, naklejki.
Przebieg:
- Na środku kartki narysuj choinkę lub inną świąteczną symbolikę.
- Razem z dzieckiem rozrysuj mapę wspomnień: np. „Ubieranie choinki”, „Wspólne pieczenie pierników”, „Otwieranie prezentów”.
- Przy każdym wspomnieniu dopisz lub narysuj odpowiednie emocje.
Cel: Dziecko uczy się tworzyć powiązania między wydarzeniami a emocjami, co wspiera rozwój pamięci i myślenia przyczynowo-skutkowego.
4. Historia w obrazkach: Moje świąteczne wspomnienia
Materiały: Zdjęcia, obrazki świąteczne, kartki, klej.
Przebieg:
- Przygotuj zdjęcia z poprzednich świąt lub wybierz obrazki symbolizujące świąteczne chwile.
- Pomóż dziecku ułożyć je w formie opowieści na kartce.
- Poproś, aby opowiedziało, co widzi na obrazkach i jak się wtedy czuło.
Cel: Ćwiczenie narracji i pamięci emocjonalnej poprzez opowiadanie o swoich przeżyciach.
5. Świąteczna gra emocji
Materiały: Karty z nazwami emocji, obrazki przedstawiające świąteczne sytuacje.
Przebieg:
- Rozłóż karty z emocjami (np. „radość”, „zaskoczenie”, „spokój”).
- Pokaż dziecku obrazek (np. dzieci otwierające prezenty) i zapytaj: „Jak myślisz, co czuli ci ludzie?”
- Porozmawiaj o emocjach, jakie dziecko przeżywało w podobnych sytuacjach.
Cel: Rozwijanie umiejętności rozpoznawania emocji u siebie i innych.
Tworzenie bezpiecznej przestrzeni podczas pracy nad pamięcią emocjonalną
- Zadbaj o spokój i przewidywalność. Dziecko powinno czuć się komfortowo, dlatego wybierz ciche miejsce i informuj je o przebiegu zajęć.
- Bądź empatyczny. Akceptuj emocje dziecka i pozwól mu wyrażać je w sposób, który jest dla niego naturalny.
- Unikaj presji. Nie oczekuj natychmiastowych efektów. Praca nad pamięcią emocjonalną wymaga czasu.
Najczęściej zadawane pytania
1. Czy każde dziecko z ASD może pracować nad pamięcią emocjonalną?
Tak, ale metody należy dostosować do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka.
2. Jak często powtarzać ćwiczenia?
Regularność jest ważna. Wystarczy 1-2 razy w tygodniu, aby dziecko miało czas na przetworzenie doświadczeń.
3. Co robić, jeśli dziecko nie pamięta świątecznych chwil?
Pomóż mu, pokazując zdjęcia lub opowiadając historie z tamtego czasu. Możesz także zachęcić je do tworzenia nowych wspomnień.
Podsumowanie
Praca nad pamięcią emocjonalną dzieci z ASD to nie tylko rozwój ich zdolności poznawczych, ale także budowanie relacji i lepsze zrozumienie świata emocji. Wprowadzenie ćwiczeń takich jak tworzenie mapy wspomnień, gry emocji czy wizualizacje, pozwala dziecku lepiej rozumieć siebie i innych. Świąteczne chwile to doskonała okazja do budowania wspomnień pełnych pozytywnych emocji.
Odwiedź autyzm.life, aby odkryć więcej pomysłów na wspieranie dzieci z ASD.


























































