autyzm.life i neuroróżnorodni

Reklamy
Reklamy
Reklamy

Dzień Drzewa to święto natury, które przypomina nam, jak ważne są drzewa dla ludzi, zwierząt i całej planety.
Drzewa żyją obok nas każdego dnia – w parku, na ulicy, w lesie, w ogrodzie – i wykonują wiele cichych, ale bardzo potrzebnych zadań.


🍃 Co robi drzewo?

Drzewo to przyjaciel Ziemi.
Oddycha, pije wodę, rośnie, daje cień, a jego liście szumią jak muzyka wiatru.
Pomaga nam oddychać, bo produkuje tlen, którym wszyscy oddychamy – Ty, ja, zwierzęta i ptaki.
Jego korzenie trzymają ziemię, żeby nie uciekała/obsuwała się z deszczem.
W gałęziach mieszkają ptaki, a w cieniu odpoczywają ludzie.

🌱 Drzewo to dom, parasol i fabryka tlenu w jednym!


🌍 A co by było, gdyby drzew nagle zabrakło?

Zatrzymajmy się na chwilę i wyobraźmy sobie świat bez drzew
Nie byłoby ptasich śpiewów, cienia w upalny dzień, nie byłoby liści do szeleszczenia ani zapachu lasu po deszczu.
Powietrze stałoby się ciężkie i brudne, a zwierzęta nie miałyby gdzie żyć.
Ludzie czuliby się zmęczeni i smutni, bo to właśnie natura daje nam spokój i radość.

Dlatego tak ważne jest, by dbać o drzewa, sadzić nowe i chronić te, które już rosną.


💚 Po co obchodzimy Dzień Drzewa?

Dzień Drzewa przypomina nam, że każdy z nas może zrobić coś dobrego dla natury – nawet najmniejsze dziecko.
Możemy posadzić roślinkę, podlewać ją, zbierać liście, rozmawiać o tym, jak wygląda las i co czujemy, gdy w nim jesteśmy.

Dzięki takim zajęciom uczymy się uważności, troski i wdzięczności – bo drzewo, choć nie mówi, uczy nas ciszy i cierpliwości.


W tym scenariuszu znajdziesz prosty, przyjazny plan zajęć na Dzień Drzewa, przygotowany z myślą o dzieciach w wieku 4–7 lat z różnym poziomem funkcjonowania w spektrum autyzmu.

👉 Przeczytaj eBook:

Reklamy

🌱 Cele zajęć

  • Budowanie pozytywnego kontaktu z naturą i świadomości ekologicznej.
  • Rozwijanie zmysłów poprzez dotyk, zapach, obserwację i ruch.
  • Kształtowanie empatii, współpracy i poczucia sprawczości.
  • Ćwiczenie umiejętności komunikacyjnych w bezpiecznym środowisku.
  • Nauka poprzez zabawę i działanie – metoda najbliższa dzieciom z ASD.

🍃 Materiały

  • liście, szyszki, kora, małe gałązki, mech, kamyki
  • duży karton z narysowanym drzewem (lub gotowy szablon)
  • klej, nożyczki, kredki, zielone papiery
  • małe doniczki, ziemia, sadzonki lub nasiona (np. fasoli)
  • ilustracje i zdjęcia drzew
  • spokojna muzyka o dźwiękach natury

👉 Przeczytaj również: Arkusze pracy, materiały dla uczniów ze spektrum autyzmu Zespół Aspergera


🌳 Przebieg zajęć krok po kroku

1️⃣ Powitanie – „Witaj w lesie!” (ok. 10 minut)

Dzieci siadają w kręgu.
Nauczyciel zapala małą zieloną świeczkę lub włącza dźwięki lasu i mówi:

„Dziś zapraszam Was na wyprawę do lasu. Będziemy poznawać drzewa – przyjaciół, którzy dają nam tlen, cień i dom dla ptaków.”

Każde dziecko może wybrać obrazek drzewa, które mu się najbardziej podoba.
Nauczyciel pyta:
– Jak wygląda Twoje drzewo?
– Czy ma liście, igły, owoce?

💚 Dzieci mogą odpowiadać słowem, gestem lub wskazaniem obrazka PECS.


2️⃣ Zabawa sensoryczna – „Dotknij natury” (ok. 15 minut)

Na stoliku leżą koszyczki z materiałami przyrodniczymi: kora, szyszki, liście, mech, kamienie.
Dzieci kolejno podchodzą, dotykają i opisują (lub pokazują emocję) – czy to miękkie, szorstkie, pachnące, ciężkie?

💡 Dla dzieci wrażliwych sensorycznie można przygotować wersję w woreczkach dotykowych – bez bezpośredniego kontaktu.


3️⃣ Mini prezentacja – „Dlaczego drzewa są ważne?” (ok. 10 minut)

Nauczyciel pokazuje obrazki: drzewa w lesie, ptaki, tlen, liście.
W prostych słowach tłumaczy:

„Drzewa dają nam powietrze, którym oddychamy. Dają cień, owoce, miejsce dla ptaków. Gdy dbamy o drzewa, dbamy o siebie.”

Dzieci kończą zdania:
🌳 „Drzewo to…” (np. dom dla ptaka, cień, tlen, mój przyjaciel).


4️⃣ Praca plastyczna – „Moje drzewo” (ok. 20 minut)

Na dużym arkuszu papieru każde dziecko przykleja:

  • liście, kawałki kory, szyszki, papierowe elementy,
  • może narysować słońce, ptaki, trawę.

💚 Wersja indywidualna: każde dziecko robi własne drzewko na kartce.
💚 Wersja grupowa: wspólne „drzewo przyjaźni” z podpisami imion dzieci.

👉 Przeczytaj także:


5️⃣ Ruch i zabawa – „Drzewo rośnie!” (ok. 10 minut)

Dzieci stoją w kole.
Nauczyciel mówi:

„Na początku drzewo to małe nasionko (dzieci kucają).
Pada deszcz – rośnie, rośnie (dzieci powoli wstają).
Wychodzi słońce – drzewo rozkłada gałęzie (dzieci unoszą ręce i poruszają nimi jak gałęziami).”

Zabawa może być prowadzona w rytm spokojnej muzyki.


6️⃣ Sadzenie rośliny – „Mój mały las” (ok. 15 minut)

Każde dziecko otrzymuje doniczkę i nasionko (lub małą roślinkę).
Z pomocą dorosłych sadzi ją, podlewa i ozdabia doniczkę.

„To Twoje drzewko – Twoja roślinka. Będziesz ją obserwować, jak rośnie, tak jak Ty.”

💚 To ćwiczenie rozwija poczucie odpowiedzialności i daje realne doświadczenie opieki nad żywym organizmem.


7️⃣ Podsumowanie – „Drzewo i ja” (ok. 10 minut)

Dzieci siadają w kręgu i kończą zdanie:
🌱 „Dziś dowiedziałem się, że drzewo…”
🌳 „Moje drzewo jest…”

Na koniec nauczyciel rozdaje Dyplomy Małego Ekologa i wspólnie śpiewają prostą piosenkę o drzewach.

Reklamy

🌿 Wskazówki terapeutyczne dla nauczyciela i terapeuty

  • Używaj jasnych, krótkich komunikatów.
  • Przedstaw plan zajęć w formie obrazkowej – dzieci z ASD czują się bezpieczniej, gdy wiedzą, co będzie dalej.
  • Pozwól dzieciom uczestniczyć w swoim tempie, nie wymagaj kontaktu wzrokowego.
  • Zadbaj o kącik ciszy, gdzie dziecko może odpocząć od bodźców.
  • Chwal każde zaangażowanie – nawet najmniejsze.

💚 Efekty edukacyjno-terapeutyczne

  • Rozwój zmysłów (dotyk, węch, wzrok).
  • Kształtowanie empatii wobec przyrody.
  • Rozwijanie komunikacji i współpracy.
  • Doświadczanie sprawczości („posadziłem, opiekowałem się”).
  • Wyciszenie i samoregulacja poprzez kontakt z naturą.

Dodatkowo:

🌳 Wizualizacja terapeutyczna „Drzewo życia”

🧘‍♀️ Cel: wyciszenie, nauka oddechu, poczucia bezpieczeństwa i równowagi poprzez kontakt z naturą i wyobraźnią.


Nauczyciel / terapeuta mówi spokojnym głosem:

Usiądź wygodnie na dywanie lub w fotelu.
Zamknij oczy, jeśli chcesz.
Wyobraź sobie, że jesteś drzewem.
Twoje stopy to korzenie, które sięgają głęboko w ziemię.
Z każdym wdechem korzenie piją wodę i siłę z ziemi.
Z każdym wydechem czujesz, jak Twoje ciało staje się spokojne i cięższe – jakbyś naprawdę rósł w ziemi.

Teraz unieś ręce do góry – to Twoje gałęzie.
Czujesz ciepło słońca na dłoniach.
Liście poruszają się delikatnie na wietrze.
Wdech… świeże powietrze wchodzi do Ciebie.
Wydech… oddajesz spokój i uśmiech światu.

Poczuj, że jesteś częścią natury.
Tak jak drzewo, jesteś potrzebny.
Dajesz innym radość, cień, uśmiech, ciepło.
Ziemia trzyma Cię bezpiecznie, a słońce pomaga Ci rosnąć.

🌿 Oddychaj spokojnie jak drzewo…
Wdech – siła.
Wydech – spokój.
Wdech – miłość.
Wydech – wdzięczność.

Kiedy będziesz gotowy, porusz palcami, otwórz oczy i uśmiechnij się.
Rośnij jak drzewo – silny, spokojny, zakorzeniony. 🌳


💚 Efekt terapeutyczny:

  • wspiera samoregulację emocjonalną,
  • poprawia koncentrację i świadomość ciała,
  • buduje poczucie bezpieczeństwa,
  • wprowadza symbolikę wzrostu i stabilności, która działa uspokajająco na dzieci z ASD.

📘 Możesz też dołączyć do tej części zajęć ilustrację: „Drzewo życia – dziecko i jego korzenie” – symboliczną, prostą kartę pracy do kolorowani.


📘 Powiązane artykuły na autyzm.life

🌳 Pobierz materiały

📥 Pobierz gotowy zestaw kart do zajęć „Dzień Drzewa” – kontury drzew, karty sensoryczne, dyplomy i obrazki do komunikacji PECS.
👉 Subskrybuj: Premium 10 zł i Subskrypcja miesięczna 5 zł czytaj 📘 ebooki i 📘pakiety lekcyjne

🌳 Opis zestawu:

Zestaw „Dzień Drzewa” to materiał dydaktyczno-terapeutyczny wspierający nauczyciela i terapeutę w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu.
Zawiera przykładowe karty pracy, które można wykorzystać do scenariusza zajęć na Dzień Drzewa.


📘 Zawartość

🟢 1. Karta pracy „Moje drzewo”

Zadanie:
Dziecko przykleja liście, fragmenty kory, kawałki papieru, mech lub rysuje elementy drzewa.
Podpis: „Moje drzewo rośnie, bo się o nie troszczę.”

🖍️ Cele: rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, poznawanie struktury drzewa.


🟢 2. Karta emocji „Było łatwe / Było trudne”

Dwie buźki z kasztanami lub listkami:
🙂 uśmiechnięta – Było fajnie!
😐 smutna – Chcę spróbować inaczej.

Dziecko zaznacza, jak się czuło podczas zajęć (kolorowaniem, naklejką lub wskazaniem).


🟢 3. Karty komunikacyjne (PECS / obrazkowe)

Zawierają proste ilustracje z podpisami/i bez:

  • 🌳 drzewo
  • 🍃 liść
  • 🌰 szyszka
  • 🌿 kora
  • 🌞 słońce
  • 💧 woda
  • 👋 koniec / przerwa

💡 Karty można zalaminować i wykorzystać do komunikacji podczas zajęć.


🟢 4. Dyplom Małego Ekologa

Nagłówek: „DYPLOM MAŁEGO EKOLOGA”
Pod spodem:

Otrzymuje ……………………
za udział w zajęciach „Dzień Drzewa”
i troskę o przyrodę 🌳


🟢 5. Kontury drzew

Różne kształty drzew (liściaste, iglaste, rozłożyste) w wersjach:

  • czarno-białej do kolorowania,
  • konturowej do wyklejania liśćmi i korą.


🟢 6. Karty sensoryczne „Dotknij natury”

Zestaw realistycznych zdjęć / ilustracji z podpisami:

  • liść klonu 🍁
  • liść dębu 🌳
  • kora drzewa 🌿
  • szyszka 🌰
  • gałązka 🌲
  • mech 🌾

Dziecko dopasowuje obrazek do realnego przedmiotu, ćwicząc percepcję i słownictwo.

Alt: realistyczne zdjęcia materiałów przyrodniczych – liście, szyszki, kora, mech – w czystym układzie dydaktycznym.


🟢 Bonus: Karta obserwacji dziecka

Pomoc diagnostyczna i refleksyjna dla pedagoga.
Rubryki: imię dziecka, data, zachowania, reakcja sensoryczna, emocje, poziom zaangażowania, komentarz.
Cel: obserwacja postępów i dostosowanie kolejnych scenariuszy.

Reklamy

👉 Czytaj również:


❓ FAQ – Najczęściej zadawane pytania

1. Dlaczego warto obchodzić Dzień Drzewa z dziećmi z ASD?
Dzień Drzewa to doskonała okazja, by wprowadzić terapię przyrody – dzieci uczą się przez działanie, kontakt z naturą i obserwację. Drzewa dostarczają bodźców sensorycznych, które wspierają samoregulację i rozwój emocjonalny.

2. Czy te zajęcia można przeprowadzić w sali przedszkolnej?
Tak! Wystarczy przygotować koszyki z naturalnymi materiałami i małe doniczki do sadzenia. Spacer można zastąpić filmem lub zdjęciami drzew.

3. Jak pomóc dziecku, które nie chce dotykać naturalnych materiałów?
Warto użyć rękawiczek lub przezroczystych woreczków. Dziecko może też tylko obserwować i nazywać to, co widzi.

4. Ile czasu trwają zajęcia?
Około 60–90 minut, w zależności od możliwości grupy. Najlepiej przeprowadzać je w spokojnej, rytmicznej atmosferze.

5. Jak połączyć zajęcia z terapią rewalidacyjną?
Można wykorzystać ten scenariusz do rozwijania komunikacji alternatywnej, umiejętności społecznych i integracji sensorycznej.

👉 Czytaj również:


Reklamy
Reklamy
Reklamy