Wstęp dla dzieci – Czym jest zielnik i co będziemy robić?

Zielnik to taka wyjątkowa książka, która nie ma obrazków narysowanych kredkami, tylko prawdziwe, zasuszone liście i kwiaty. To trochę jak album ze zdjęciami, ale zamiast zdjęć wkładamy do niego fragmenty prawdziwej przyrody. Dzięki zielnikowi możemy zachować wspomnienia ze spaceru – liść, który znalazłeś pod drzewem, kwiat, który pachniał w ogrodzie, albo źdźbło trawy o ciekawym kształcie.

Dziś będziemy małymi odkrywcami przyrody. Najpierw wyjdziemy na spacer do ogrodu, żeby poszukać liści i roślin. Potem przyjrzymy im się z bliska – dotkniemy, powąchamy, a nawet obejrzymy przez lupę. Zastanowimy się, czym się różnią: czy są duże czy małe, gładkie czy szorstkie, zielone czy może mają inne kolory.

Na koniec zamienimy nasze znaleziska w prawdziwy Magiczny Zielnik. Każdy wklei swoje liście do specjalnej teczki, doda obrazek albo podpis i stworzy pierwsze strony swojej własnej przyrodniczej książki. Dzięki temu, nawet gdy minie lato czy jesień, zawsze będziemy mogli otworzyć zielnik i przypomnieć sobie zapach, kształt i kolor roślin, które poznaliśmy.

Dzisiaj przyroda zaprosi nas do swojego świata – a my nauczymy się słuchać, patrzeć i dotykać tak, by zapamiętać każdy jej szczegół.

Poniżej krótki dialog wprowadzający do scenariusza „Magiczny Zielnik” – tak, żeby od razu zaciekawić i pobudzić dzieci do działania:

Dialog wprowadzający

Nauczyciel (z uśmiechem, pokazując pustą teczkę):
– Zgadnijcie, co to będzie za książka, w której nie ma ani jednej kartki zapisanej słowami, ani żadnego obrazka narysowanego kredką, a mimo to jest pełna kolorów i historii?

Dziecko 1:
– Album?
Dziecko 2:
– Skarby?

Nauczyciel:
– Trochę tak! To będzie nasz zielnik – książka pełna prawdziwych liści i kwiatów, które dziś sami znajdziemy.

Dziecko 3:
– Ale jak je włożymy do książki?

Nauczyciel:
– Będziemy je zbierać w ogrodzie, oglądać przez lupę, a potem wkleimy je do środka i dodamy obrazki oraz podpisy. Dzięki temu zapamiętamy, jakie są i gdzie je znaleźliśmy.

Dziecko 4:
– A możemy dotykać wszystkich liści?

Nauczyciel:
– Dotykamy tylko tych roślin, które pokażę i które są bezpieczne. Założymy rękawiczki, żeby chronić dłonie. Gotowi na wyprawę po skarby przyrody?

Dzieci:
– Tak!

Przygotowanie

Cele:

• Rozwijanie zainteresowania światem przyrody.
• Kształtowanie sprawności manualnej i sensorycznej.
• Wspieranie komunikacji i współpracy.

Materiały:

• Koszyki lub płaskie pojemniki na rośliny.
• Obrazki roślin i piktogramy z etapami pracy.
• Teczki z gumką lub skoroszyty.
• Kredki, klej i taśma dwustronna.
• Prosty harmonogram obrazkowy dnia.
• Rękawiczki, kartki i lupy.

Wprowadzenie

Zajęcia mają na celu nie tylko wprowadzenie dzieci z ASD w świat botaniki, lecz także kształtowanie pożądanych wzorców poznawczych, komunikacyjnych i społecznych zgodnych z przyjętymi normami aksjologicznymi. Działania zostały tak zaplanowane, żeby wdrażać dzieci do przestrzegania ustalonego porządku czynności, rozwijania umiejętności klasyfikowania elementów przyrodniczych oraz stosowania właściwego nazewnictwa.

Poprzez jasno określoną strukturę lekcji dzieci uczą się realizować zadania według kolejności: obserwacja – zbiór – analiza – wytworzenie – prezentacja. Taki schemat wdraża je do logicznego myślenia i przewidywania skutków działania. Ponadto użycie piktogramów, harmonogramu dnia oraz przewidywalnych form komunikacji służy wzmacnianiu umiejętności rozumienia poleceń oraz funkcjonowania w strukturze grupowej.

Dzieci uczą się, że przyroda podlega klasyfikacji, że liść można opisać i że działanie ma wartość, gdy jest uporządkowane i zakończone prezentacją. Tym samym zajęcia modelują postawy poznawczej dokładności, konsekwencji i celowości.

Zajęcia Właściwe

1. Rozpoczęcie:

Nauczyciel wita dzieci i wprowadza je do tematu zajęć mówiąc: „Dziś stworzymy nasz własny zielnik, czyli książkę z prawdziwymi roślinami!” Grupa wychodzi z sali i wkracza do przedszkolnego ogrodu.

2. Spacer Botaniczny:

Każde dziecko zbiera 3 różne liście lub rośliny z pomocą prowadzącego. Przedszkolaki używają przy tym pojemników, koszyków i rękawiczek. Nauczyciel zachęca do mówienia: „To jest liść”, „To jest kwiat”, „To jest zielone”.

3. Klasyfikacja Przyrodnicza:

Grupa wraca do sali. Na macie dzieci porównują rośliny: „mały”, „duży”, „okrągły liść”, „szorstki”. Następuje segregacja liści na stoliku lub planszy: np. liście z ząbkami / bez ząbków.

4. Praca Twórcza:

Każde dziecko dostaje teczkę lub skoroszyt z karteczkami A4. Nauczyciel pomaga przykleić każdą roślinę taśmą lub klejem. Następnie dziecko rysuje, koloruje lub wkleja obok rośliny jej obrazek i ją podpisuje.

5. Podsumowanie:

Chętne dzieci prezentują jedną stronę swojego zielnika. Nauczyciel chwali przedszkolaki za skupienie i staranność. Zajęcia kończą się oficjalnym zamknięciem zielnika.

źródło: Opracowanie własne