Plan zajęć rewalidacyjne dla przedszkolaka ze spektrum autyzmu

1. Rozwijanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej: Zajęcia mające na celu poprawę umiejętności komunikacyjnych, takie jak nazywanie przedmiotów, wskazywanie gestami, naśladowanie dźwięków i gestów.
2. Rozwijanie umiejętności społecznych: Ćwiczenia mające na celu naukę podstawowych zasad zachowań społecznych, takie jak kontakt wzrokowy, dzielenie się zabawkami i uwzględnianie potrzeb innych dzieci.
3. Integracja sensoryczna: Zajęcia skoncentrowane na wykorzystaniu różnych zmysłów, takie jak dotyk, smak, słuch, wzrok, zapach. Można używać różnych materiałów sensorycznych, jak piasek kinetyczny czy pianka do golenia.
4. Zabawy konstrukcyjne/logiczne: Wykorzystanie klocków, układanek i innych zabawek konstrukcyjnych do rozwijania zdolności motorycznych i kreatywności.
5. Terapia ruchowa: Zajęcia skupione na rozwijaniu sprawności fizycznej, takie jak ćwiczenia gimnastyczne, zabawy z piłką czy zabawy na świeżym powietrzu.
6. Zajęcia artystyczne: Malowanie, rysowanie, wycinanie i klejenie jako narzędzia do wyrażania siebie i rozwijania kreatywności.
7. Terapia mowy: Indywidualne zajęcia z logopedą mające na celu poprawę umiejętności mówienia i rozumienia mowy.
8. Zajęcia adaptacyjne: Nauka podstawowych umiejętności codziennego życia, takich jak ubieranie się, jedzenie i mycie rąk.
9. Zabawy w grupie: Organizowanie zabaw w grupie, które pomagają dziecku w nawiązywaniu kontaktów społecznych i współpracy z innymi dziećmi.
10. Zajęcia relaksacyjne: samoregulacja (Self-reg) emocji, w tym techniki oddechowo-wyciszające, mindfulness, panowanie nad nastrojem i zmianami itp.
11. Kontynuacja terapii w domu: Współpraca z rodzicami w celu kontynuacji terapii i nauki w domu, aby wzmocnić efekty zajęć rewalidacyjnych.

Pamiętaj, że każde dziecko jest inne, więc ważne jest dostosowanie zajęć do indywidualnych potrzeb i zdolności przedszkolaka ze spektrum autyzmu. Współpraca z psychologiem, logopedą i pedagogiem specjalnym może również być kluczowa w opracowaniu spersonalizowanego planu zajęć.

Zajęcia rewalidacyjne dla przedszkolaka ze spektrum autyzmu

Przykładowe zajęcia rewalidacyjne dostosowane do przedszkolaka ze spektrum autyzmu:

Cel zajęć: Rozwijanie umiejętności społecznych i komunikacyjnych oraz stymulacja rozwoju sensorycznego dziecka.

Zajęcie 1: Komunikacja werbalna i niewerbalna

• Cel: Udoskonalenie umiejętności komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
• Opis: Na początek sesji, nauczyciel może użyć obrazków z emocjami (szczęście, smutek, złość, strach) i poprosić dziecko o wskazanie, jak się czuje. Następnie można pracować nad wyrażaniem tych emocji słownie lub niewerbalnie (np. mimiką twarzy, gestami). Możesz również wykorzystać zabawkowe postacie lub lalki do naśladowania dialogów i interakcji.

Zajęcie 2: Stymulacja sensoryczna

• Cel: Poprawa integracji sensorycznej i zrozumienie reakcji na różne bodźce sensoryczne.
• Opis: Stwórz strefę sensoryczną, w której dziecko może eksperymentować z różnymi bodźcami, takimi jak piasek kinetyczny, gumowe zabawki do żucia, światło i dźwięki. Obserwuj, jak dziecko reaguje na te bodźce i pomagaj mu w radzeniu sobie z ewentualnymi nadmiernymi reakcjami lub brakiem reakcji.

Zajęcie 3: Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej*

• Cel: Poprawa zdolności dziecka do śledzenia wzrokiem i kontrolowania ruchów ciała.
• Opis: Wykorzystaj proste ćwiczenia, takie jak łapanie i rzucające piłki lub balony, balansowanie na równoważni, malowanie po tablicy kredą lub gąbkami do malowania. Te działania pomagają w rozwijaniu zdolności koordynacji ruchowej i koncentracji uwagi.

Zajęcie 4: Udoskonalanie umiejętności społecznych

• Cel: Wprowadzenie do podstawowych zasad interakcji społecznych.
• Opis: Przeprowadź symulacje sytuacji społecznych, na przykład udawanie spotkania towarzyskiego z innymi dziećmi lub naśladowanie prostej rozmowy. Możesz również używać plansz do gier, które wymagają współpracy i wymiany zdań.

Zajęcie 5: Komunikacja werbalna za pomocą obrazków

• Cel: Wspieranie komunikacji werbalnej za pomocą obrazków.
• Opis: Wykorzystaj tablicę obrazkową z symbolami, które reprezentują codzienne potrzeby i emocje (np. picie, jedzenie, sen, smutek, radość). Zachęć dziecko do wskazywania obrazków, aby wyrazić swoje potrzeby lub uczucia. To może pomóc dziecku w komunikacji i wyrażaniu siebie.

Pamiętaj, że zajęcia rewalidacyjne dla dzieci ze spektrum autyzmu powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb i umiejętności każdego dziecka. Ważne jest również tworzenie spokojnej i bezpiecznej przestrzeni, która umożliwia dziecku koncentrację i eksperymentowanie.

Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej dla przedszkolaka ze spektrum autyzmu

Oto przykładowe ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej dla przedszkolaka ze spektrum autyzmu, które można dostosować do indywidualnych potrzeb i umiejętności dziecka:

1. Złap piłkę i celuj: Stwórz prostą grę, w której dziecko będzie łapać miękką piłkę i próbować celować w cel umieszczony na ścianie lub na podłodze. To ćwiczenie rozwija zdolności motoryczne i umiejętność koncentracji na celu.
2. Chodzenie po równoważni: Ustaw prostą równowagę na podłodze (np. w formie belki lub linii) i zachęć dziecko do chodzenia po niej. To ćwiczenie pomaga w poprawie równowagi i koordynacji.
3. Malowanie dużymi pociągnięciami: Daj dziecku dużą kartkę papieru i pędzel lub rękę pokrytą farbą. Zachęć je do malowania dużymi pociągnięciami na kartce. To rozwija zarówno zdolności ruchowe, jak i sensoryczne.
4. Rysowanie na tablicy: Zachęć dziecko do rysowania na tablicy lub tablicy magnetycznej za pomocą dużych kolorowych kred i magnetycznych liter lub cyfr. To ćwiczenie rozwija zdolność koordynacji wzrokowo-ruchowej i wspiera naukę liter i cyfr.
5. Skrzynka z piaskiem kinetycznym: Umieść skrzynkę z piaskiem kinetycznym na stole i poproś dziecko o rysowanie w piasku różnych kształtów lub liter. Możesz również ukryć drobne przedmioty w piasku i zachęcić dziecko do ich wydobywania. To ćwiczenie rozwija zarówno koordynację wzrokowo-ruchową, jak i sensorykę dotykową.
6. Balonikowa gra w upuszczanie i złapanie: Daj dziecku lekki balonik i zachęć je do delikatnego upuszczania i łapania balonika. To ćwiczenie rozwija reakcje wzrokowo-ruchowe oraz umiejętność kontroli siły.
7. Ćwiczenia na trampolinie: Jeśli masz dostęp do trampoliny, to może być doskonałe ćwiczenie. Skakanie na trampolinie poprawia równowagę, koordynację ruchową i jest świetnym źródłem sensorycznych doznań.

Pamiętaj, że kluczowe jest dostosowanie tych ćwiczeń do poziomu umiejętności i zainteresowań dziecka oraz zapewnienie odpowiedniego wsparcia i zachęty w trakcie sesji ćwiczeń.

Opracowanie: Sylwia Merchut (Iwan)