Oto przykładowy Plan nauczania Umiejętności Społecznych dla uczniów ze spektrum autyzmu. Warto jednak pamiętać, że każdy uczeń jest inny, dlatego plan ten powinien być dostosowywany do indywidualnych potrzeb i umiejętności ucznia:

Cel ogólny: Rozwinięcie umiejętności społecznych uczniów ze spektrum autyzmu, aby umożliwić im pełniejsze uczestnictwo w społeczności szkolnej i społeczeństwie.

Cele szczegółowe:

1. Rozpoznawanie i wyrażanie emocji:
   • Uczenie rozpoznawania i nazywania własnych emocji oraz emocji innych osób.
   • Wykorzystanie narzędzi takich jak karty obrazkowe, aby pomóc w identyfikacji emocji.
   • Nauka odpowiedniego wyrażania emocji w różnych sytuacjach.
2. Komunikacja werbalna i niewerbalna:
   • Rozwijanie umiejętności komunikacji werbalnej, poprzez naukę klarownego wypowiadania myśli i potrzeb.
   • Ćwiczenia z komunikacją niewerbalną, takie jak rozpoznawanie gestów, mimiki twarzy i postawy ciała.
3. Rozwijanie umiejętności komunikacji społecznej:
   • Nauka zasad konwersacji, takich jak czekanie na swoją kolej, uważne słuchanie i odpowiednie udzielanie odpowiedzi.
   • Ćwiczenia w inicjowaniu rozmowy i nawiązywaniu relacji z rówieśnikami.
4. Rozumienie reguł społecznych:
   • Edukacja w zakresie podstawowych zasad obowiązujących w danym środowisku społecznym, np. w szkole czy miejscach publicznych.
   • Wykorzystanie scenariuszy sytuacyjnych do nauki, jak stosować się do określonych norm społecznych.
5. Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych:
   • Rozwijanie strategii radzenia sobie w trudnych sytuacjach społecznych, takich jak konflikty czy frustracja.
   • Ćwiczenia w identyfikowaniu i wykorzystywaniu technik relaksacyjnych w sytuacjach stresujących.
6. Współpraca z rówieśnikami:
   • Organizacja zajęć grupowych, które promują współpracę i interakcję między uczniami.
   • Tworzenie okazji do wspólnych projektów, gier i zabaw, które sprzyjają budowaniu relacji.
7. Monitorowanie postępów:
   • Systematyczne ocenianie postępów ucznia w zakresie umiejętności społecznych.
   • Regularne spotkania z rodzicami/opiekunami, aby omówić postępy i dostosować plan nauczania.
8. Wsparcie i dostosowanie:
   • Dostosowanie planu nauczania do indywidualnych potrzeb i umiejętności każdego ucznia.
   • Zapewnienie dodatkowego wsparcia, takiego jak sesje terapeutyczne czy dodatkowe ćwiczenia, gdy jest to konieczne.

Ważne jest, aby plan nauczania był elastyczny i dostosowywany do zmieniających się potrzeb ucznia ze spektrum autyzmu. Współpraca z rodzicami, terapeutami i specjalistami ds. edukacji specjalnej jest kluczowa dla sukcesu programu.

Rozwijanie umiejętności komunikacji społecznej

Cele ogólne:

1. Rozwijanie umiejętności komunikacji społecznej.
2. Uczenie zasad konwersacji, czekania na swoją kolej, słuchania uważnego i udzielania odpowiedzi.
3. Ćwiczenia w inicjowaniu rozmowy i nawiązywaniu relacji z rówieśnikami.

I. Wprowadzenie do Zasad Konwersacji:

a. Teoria i omówienie:

• Wyjaśnienie znaczenia konwersacji.

• Określenie zasad, takich jak czekanie na swoją kolej, słuchanie i udzielanie odpowiedzi.

b. Ćwiczenia praktyczne:

• Symulacje konwersacji w grupie.

• Analiza filmów z prawidłowymi i nieprawidłowymi przykładami konwersacji.

II. Uważne słuchanie:

a. Teoria i omówienie:

• Wyjaśnienie znaczenia uważnego słuchania.

• Identyfikacja sygnałów werbalnych i niewerbalnych.

b. Ćwiczenia praktyczne:

• Gry dydaktyczne promujące uważne słuchanie.

• Analiza scenariuszy, w których uczniowie muszą udowodnić, że słuchają.

III. Inicjowanie rozmowy:

a. Teoria i omówienie:

• Wyjaśnienie znaczenia inicjowania rozmowy.

• Omówienie różnych sposobów rozpoczynania rozmowy.

b. Ćwiczenia praktyczne:

• Symulacje sytuacji społecznych, w których uczniowie będą musieli zainicjować rozmowę.
• Ćwiczenia z kartami z pytaniami i tematami do rozmowy.

IV. Nawiązywanie relacji z rówieśnikami:

a. Teoria i omówienie:

• Wyjaśnienie istoty nawiązywania relacji społecznych.

• Omówienie przyjaznych gestów i zachowań.

b. Ćwiczenia praktyczne:

• Gry zespołowe, które wymagają współpracy i komunikacji.

• Partnerstwa w zadaniach, aby zachęcać do nawiązywania relacji.

V. Ocena postępów:

a. Obserwacje:

• Codzienne obserwacje zachowań społecznych.

• Rejestrowanie postępów uczniów w nawiązywaniu relacji.

b. Feedback i korekty:

• Regularne spotkania z uczniami, aby omówić postępy i dostarczyć informacji zwrotnej.

• Dostosowanie planu nauczania w oparciu o indywidualne potrzeby uczniów.

Przykładowe ćwiczenia:

• Gra w „Czekoladki i Kapcie”: Uczniowie są w parach. Jedno dziecko stara się zainicjować rozmowę, używając zadanych słów kluczowych, a drugie stara się odpowiedzieć w sposób adekwatny.
• Symulacje społeczne: Uczniowie odgrywają różne sytuacje społeczne, a następnie analizują i omawiają, jakie zachowania były odpowiednie, a jakie nie.
• Scenki teatralne: Grupy uczniów tworzą krótkie scenki teatralne, które obejmują inicjowanie rozmowy i nawiązywanie relacji.

Ważne jest, aby dostosować te ćwiczenia do indywidualnych potrzeb i poziomu umiejętności uczniów ze spektrum autyzmu, zapewniając jednocześnie wsparcie i powtarzalność w procesie nauczania.