Hotele dla owadów – warsztaty przyrodniczo-społeczne, czyli rozszerzamy wachlarz form współpracy z rodzicami

Każda placówka przedszkolna w ofercie form współpracy z rodzicami ma swoje stałe i sprawdzone formy, które doskonale przyczyniają się do integracji obu środowisk. Nasze przedszkole rokrocznie stara się uatrakcyjnić wachlarz propozycji współpracy skierowanych do rodziców. W tym roku przystąpienie do konkursu grantowego Eko Odkrywcy VI wzbogaciło naszą ofertę o kilka ciekawych i atrakcyjnych wspólnych działań. Od samego początku zależało nam, żeby rodzice aktywnie zaangażowali się w realizację zadań projektowych, mieli wpływ na aranżowanie przestrzeni edukacyjnej w ogrodzie. W tym celu skierowaliśmy do rodziców następujące zadania, gwarantujące im oczywiście dobrowolność uczestnictwa:

1. Zaangażowanie w głosowanie internetowe na projekt, który znalazł się w gronie finałowej piętnastki.
2. Udział w rodzinnym konkursie plastycznym na najciekawszy projekt naszego nowego punktu edukacyjnego „Projekt – oczko wodne”.
3. Praktyczna pomoc w aranżacji oczka wodnego (m.in. prace ogrodowe, pomoc w zbieraniu materiałów naturalnych, np. otoczaki, kamienie polne).
4. Udział w warsztatach przyrodniczo-społecznych „Domki – hotele dla owadów” – konstruowanie domków dla owadów.

Ostatnia propozycja okazała się strzałem w dziesiątkę. Domki dla owadów można budować i instalować w ogrodzie przez cały rok, gdyż o każdej porze roku spełniają swoje podstawowe zadanie, a mianowicie chronią i pomagają przetrwać trudne warunki atmosferyczne. Wiosną pozwalają owadom na złożenie w nich jaj, latem chronią je przed burzą, jesienią – przed wiatrem i deszczem, zimą – pomagają przetrwać trudny czas. Skoro nasze leśne oczko miało stanowić dobre centrum obserwacji, wyszłyśmy z założenia, że ustawione pośród roślinności domki tuż nad samym akwenem umożliwią wychowankom doskonałą obserwację owadów, a tych wokół wody nigdy nie brakuje. 

Zadanie wymagające dobrej organizacji i zaangażowania sprawdziło się na tyle dobrze, że na pewno powtórzymy je przy okazji innych przedsięwzięć przyrodniczych organizowanych w przedszkolu. Na bazie doświadczenia pokusiłyśmy się o stworzenie miniporadnika warsztatowego dla wszystkich, którzy zdecydują się na podjęcie tego typu działań w swojej placówce. 

Warsztaty przyrodniczo-społeczne były jednymi z najważniejszych i najbardziej spektakularnych działań w projekcie grantowym i wzbudziły ogromny entuzjazm wśród naszych przedszkolnych rodzin. Zainteresowanie było tak ogromne, że musieliśmy zamknąć listę chętnych (ograniczone fundusze na materiał budowlany). Z przyjemnością obserwowałyśmy pracę ponad 60 uczestników spotkania. Zaangażowanie, współpraca oraz radość z widocznych efektów pracy na każdym etapie realizacji sprawiły organizatorom ogromną satysfakcję. Spotkanie trwało ponad dwie godziny i skończyło się wspólną prezentacją gotowych konstrukcji. Następnego dnia w kuluarach usłyszałyśmy wiele pozytywnych słów na temat akcji oraz dowiedziałyśmy się, że kontynuowanie, tzw. faza wykończeniowa, trwało jeszcze wieczorem w prywatnych ogrodach wychowanków. Dla nas największą wartość zawsze mają działania planowane przy współudziale środowiska rodzinnego. Każda forma spędzania czasu wolnego z rodziną niesie ze sobą walor wychowawczy, edukacyjny i społeczny w postaci wzmacniania więzi rodzinnej, zrozumienia dla potrzeb dziecka, zauważania środowiska, w którym spędza ono większą część dnia, zaobserwowania go w działaniu praktycznym.

Eko – zabawy, scenariusze, zajęcia “Z Natury”

MINIPORADNIK WARSZTATOWY
JAK W CIEKAWY SPOSÓB ZORGANIZOWAĆ NIETYPOWE 
SPOTKANIE Z RODZICAMI?
 

1. Ogłoszenie – do udziału w warsztatach zapraszamy rodziców poprzez ogłoszenie. Określamy w nim ideę i cele spotkania oraz warunki uczestnictwa. 
2. Określenie liczby uczestników – każda rodzina zgłaszająca chęć uczestnictwa w warsztatach wpisuje się na listę uczestników dołączoną do ogłoszenia. Znajomość liczby uczestników jest konieczna do zakupu odpowiedniej ilości materiałów. Pamiętajmy, że ogranicza nas budżet projektu, w którym zaplanowano kwotę na materiał budowlany (deski, gwoździe) przeznaczony do konstrukcji domków. 
3. Organizacja potrzebnych materiałów – do budowy domków dla owadów potrzebujemy deski o wymiarach 10 na 30 cm. Kupujemy je w odpowiednim sklepie, warto zamówić je od razu z usługą pocięcia. Dla każdej rodziny potrzebujemy sześć desek oraz płytę zabezpieczającą tył domku o wymianach 31 na 31 cm. Ten materiał opłacamy z budżetu projektu, pozostałe materiały pozyskujemy samodzielnie, bez dodatkowych nakładów finansowych. W leśnym ogrodzie zbieramy szyszki, od zaprzyjaźnionych rolników możemy pozyskać siano lub słomę, jak będziemy mieć szczęście, łodygi trzciny lub bambusa znajdziemy nad pobliskim akwenem lub przy rowie melioracyjnym, których w okolicy nie brakuje. Dodatkowo warto przygotować sobie pocięte krążki drewna (u nas przygotował je pan dozorca, który zebrane przez dzieci małe konary pociął na szerokość 10 cm i w każdym krążku nawiercił odpowiednie otwory). O inne materiały, np. siatkę zabezpieczającą przed wścibskimi ptakami, nitki lub drobne żyłki, możemy poprosić uczestników. 
4. Zaaranżowanie odpowiedniej przestrzeni – zorganizowanie dobrej przestrzeni do konstruowania domków to jeden z ważniejszych elementów warsztatów. Można to zrobić w następujący sposób: na terenowych stołach, które gromadzimy w jednym miejscu, przygotowujemy stanowiska pracy. Przy każdym z nich ustawiamy ławki. Osiem stanowisk po trzy rodziny przy jednym stanowisku to wystarczająca ilość miejsca. Na każdym stole w specjalnych pojemnikach ustawiamy gwoździe. W widocznym miejscu eksponujemy zgromadzony materiał. Na dużym stole warsztatowym znajdują się podzielone w małe paczuszki deski dla każdej rodziny. W koszach wokół stołu umieszczamy szyszki, siano, słomę, ponawiercane drewniane krążki, a w dzbanach długie pędy bambusa. Ważne, żeby główny warsztat był widoczny i dostępny dla wszystkich uczestników. 
5. Oficjalne rozpoczęcie – rodzina uczestnicząca w warsztatach musi zgłosić swoją gotowość do pracy praktycznej. W tym celu przed wejściem na warsztat ustawiamy spory pieniek z nabitymi do połowy gwoździami. Biletem wstępu na zajęcia terenowe jest sprawdzenie siły i sprawności młotka poprzez wbicie gwoździa do końca. Ta sztuka udaje się prawie każdemu. Dobra dawka humoru podczas tej czynności gwarantowana. 
6. Integracja grupy – każde spotkanie z rodzicami musi nieść ze sobą element zabawy. Dlatego wprowadzamy rodziców w warsztat poprzez formę zabawową, podczas której przybliżamy ideę warsztatów, rozwiązujemy zagadki o owadach, poznajemy zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas zadań konstrukcyjnych. 
7. Realizacja – na początku każda rodzina otrzymuje z warsztatu swój zestaw deseczek niezbędnych do zbudowania konstrukcji domku zakończonej daszkiem. Po fazie wstępnej przystępuje do wypełnienia domków materiałem naturalnym. W tej fazie gości wyobraźnia i zdolności zdobnicze uczestników. 
8. Poczęstunek – warto zaprosić uczestników do „Barku pod chmurką”, w którym powinny się znaleźć napoje ciepłe (herbata, kawa) i zimne (lemoniada, woda) oraz coś słodkiego, np. ciasno własnego wypieku. Poczęstunek jest zawsze miłym przerywnikiem w pracy, daje czas na odpoczynek, refleksję i integrację. 
9. Pamiątkowe zdjęcie – tym, o co musimy zadbać, jest ekspozycja wytworów rodzinnych prac. Wspólne zdjęcie przedszkolnych rodzin wraz z nową użyteczną konstrukcją ogrodową będzie miłą pamiątką pozostałą po spotkaniu warsztatowym. 
10. Zakończenie – elementem warsztatów jest również pozostawienie po sobie ładu i porządku. Nie przypominamy o tym uczestnikom warsztatów, gdyż z doświadczenia wiemy, że jest to oczywiste. Jak się domyślacie, odsetek pierwiastka męskiego na takiej formie spotkań ze środowiskiem rodzinnym jest dość spory, zatem ławki i stoły zawsze szybko wędrują na swoje stałe miejsce w ogrodzie przedszkolnym.     

Umożliwia również udział w bogatej ofercie placówki, docenienie roli nauczycieli w podnoszeniu jakości usług oferowanych przez przedszkole oraz zwrócenie uwagi poprzez bezpośredni udział na aktualne problemy środowiska przyrodniczego. Planując zadania projektowe, warto niektóre z nich skierować do środowiska rodzinnego. Im więcej podmiotów zaangażowanych w ich realizację, tym pewniejsza gwarancja sukcesu.

SCENARIUSZ WARSZTATÓW PRZYRODNICZO-SPOŁECZNYCH

Przedszkole – scenariusze, ćwiczenia, zabawy dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych

DOMKI – HOTELE DLA OWADÓW

Cele: 

• zwrócenie uwagi na rolę owadów zapylających w przyrodzie;
• podejmowanie działalności na rzecz ochrony przyrody i dorobku kulturowego społeczności;
• rozwijanie zdolności konstrukcyjnych poprzez wykonanie domku dla owadów zapylających;
• przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas prac konstrukcyjnych – integrowanie środowiska przedszkolnego.

Pomoce: deseczki drewniane o wymiarach 10 na 30 cm, materiał przyrodniczy (szyszki, rurki bambusowe, krążki drewniane, słoma, kora), gwoździe, sekatory, młotki, wkrętarki, tabliczki z logo „sponsorów”, pień z powbijanymi gwoździami różnych wymiarów, apteczka.

Aranżacja przestrzeni w ogrodzie: osiem stanowisk konstruktorskich, stoły ustawione w podkowę, tablice z propozycjami wykonanych modeli domków dla owadów.

Przebieg imprezy:

• Bilet wstępu – sprawdź siłę i moc swojego młotka – uczestnicy przed wejściem na teren ogrodu wbijają gwóźdź w przygotowany pieniek. 
• W magazynie – rodziny pobierają materiał do konstruowania domków. 
• Powitanie.

Witamy wszystkich właścicieli młotków – osoby, które czują się powitane, niech do nas pomachają.
Witamy wszystkich tych, którzy będą się posiłkowali wkrętarką – prosimy wydać z siebie dźwięk towarzyszący wierceniu.
Witamy wszystkich, którzy mają siłę, moc i energię do pracy – prosimy krzyknąć „Mamy moc!”.
Witamy wszystkich tych, którzy posiadają wiarę we własne możliwości konstruktorskie – podskoczcie z radości. 

• Zabawa integracyjna ze śpiewem.

Jak to miło i wesoło, 
kiedy młotek krąży wkoło.
Młotek tu, młotek tam,
I zagadkę dla nas ma 
(rodzina, przy której zakończy się piosenka, odpowiada na zagadkę nt. owadów).

• Zapoznanie z zasadami budowy domków:

ZASADY BUDOWY DOMKÓW – HOTELI DLA OWADÓW

Sześć desek mamy do wyboru, nie ograniczamy koloru.
W domu je pomalujecie – oczywiście, jeśli chcecie. 
Kształtu nie narzucamy, o twórczość konstruktorów dbamy.

O kilku ważnych rzeczach pamiętamy:

• Po pierwsze – o bezpieczeństwo dbamy, w razie potrzeby apteczkę ze sobą mamy.
• Po drugie – w naszych domkach przeciągu być nie może, bo owad może 
• być w złym humorze. Dlatego plecy zabezpieczamy i o zdrowie owadów dbamy.
• Po trzecie – materiałem przyrodniczym domki wypełniamy, bo o wysoki standard pokojów hotelowych dbamy.
• Po czwarte – ani szyszek, ani rurek do końca nie dociskamy, bo wentylację małym stworzeniom zapewniamy. 
• Po piąte – humory niech nam dopisują i niech się wszyscy miło integrują. 

Warsztaty konstrukcyjne – samodzielne działania rodzin.
Poczęstunek.
Warsztaty konstrukcyjne – cd. 
Wspólna prezentacja domków.

autor: Agnieszka Bukowińska, Justyna Chłopek

źródło: wychowaniewprzeszkolu.com.pl

Domek dla owadów. Jak go samodzielnie zrobić w ogrodzie? [Krok po kroku]

Domek, hotel dla owadów

Według raportu australijskich i chińskich naukowców, największymi problemami, doprowadzającymi do wymierania owadów są m.in. wycinanie lasów, tworzenie coraz większej ilości pól uprawnych, pojawianie się i sprowadzanie gatunków inwazyjnych czy brak czystych zbiorników wodnych. Co więcej, współczesne budownictwo i nowoczesne, minimalistyczne aranżacje zieleni nie sprzyjają pojawianiu się insektów w pobliżu naszych domów lub balkonów. Wcześniej mieszkały w szczelinach, pęknięciach starych budynków, między cegłami i belkami. W ogrodach znajdowały schronienie w obumarłych drzewach, pustych łodygach roślin i wśród chwastów. Wykorzystując łatwo dostępne materiały i proste narzędzie, możemy bez kłopotu – i co ważne, bez wysiłku – odtworzyć taką przestrzeń przyjazną pożytecznym owadom.

Ogromna rzesza owadów co roku bezskutecznie szuka miejsc do wylęgu. Niektóre składają jaja w małych otworkach w drewnie wydrążonych wcześniej przez inne owady, w pustych łodygach roślin, jamkach w ziemi. W naszych wypielęgnowanych ogrodach coraz trudniej o takie miejsca. Owady nie mają się gdzie schronić, warto więc zbudować im domek.

Wykorzystując naturalne zachowania pożytecznych zwierząt, eliminujemy stosowanie szkodliwych dla środowiska i ludzi preparatów chemicznych. Budowanie hoteli dla owadów pełni także funkcję dydaktyczną. Obserwacja owadów sprawia, że jesteśmy w stanie zrozumieć wiele szczegółów z ich życia i przede wszystkim pozbyć się do nich uprzedzeń. Niektóre konstrukcje takich domków pozwalają na obserwację faz rozwoju owada. Po zdjęciu przedniej ścianki widać w nich szklane kanały lęgowe, dzięki czemu możemy bliżej zapoznać się ze światem tych niezwykłych stworzeń.

Domek dla owadów pożytecznych

Owady chętnie zamieszkają w każdej suchej łodydze czy otworku w drewnie. Można im więc przygotować kawałki suchego drewna z nawierconymi kanalikami (o śr. 5-8 mm i gł. 6-10 cm), powiązane drutem wiązki trzciny lub pustych łodyg (z równo przyciętymi końcami), czy po prostu wydrążoną gdzieś  w zaroślach dziurę w ziemi, przykrytą deską z wyciętym otworem wejściowym. Owadzi hotel można też ulepić z gliny, robiąc w niej rurkowate otworki. Takie domki mogą mieć różne formy i być wypełnione rozmaitym materiałem ?

Jakie owady zamieszkają w domku?

Owady zamieszkujące domki to w większości gatunki bardzo pożyteczne. Wśród nich największą grupą są dzikie pszczoły. Różnią się one od dobrze nam znanych pszczół miodnych tym, że prowadzą samotny tryb życia i nie produkują miodu, są też zupełnie niegroźne dla ludzi. Ich specjalność to zapylanie kwiatów. W przeciwieństwie do pszczół miodnych zapylają dużo więcej roślin, często rzadkich gatunków.

Murarka ruda

Najliczniej spotykana i znana ze swej pracowitości jest niewielka (ok. 1 cm) murarka ruda. Chętnie wykorzystuje przygotowane przez nas gliniane mury, lecz nie gardzi jamkami w domkach z drewna i słomy. Wylęga się z poczwarki jesienią, ale gniazdo opuszcza dopiero w marcu i uwija się pośród kwiatów do czerwca.

Łowiki

Inne owady to tępiciele uporczywych dla ludzi i roślin insektów. Dorosłe łowiki, wygrzewając się na korze drzew, pilnie wypatrują ofiar. Ich łupem padają muchy, szarańczaki i osy. Larwy łowików zasiedlają korytarze wydrążone przez inne owady, więc także domki naszej produkcji są dla nich dobrym schronieniem.

Jak zrobić domek dla owadów? Projekt

Budkę dla owadów można zrobić niemal ze wszystkiego. Nam wystarczyła drewniana skrzyneczka, kawałki sklejki (różnej grubości), bambusowe tyczki i gruba gałąź przycięta na głębokość skrzynki (materiały są na zdjęciu poniżej). Do tego małe śrubki, kątowniki i bejca w dwóch kolorach…

Zawsze trzeba jednak pamiętać, że materiał do budowy domku musi być suchy i jak najtrwalszy (np. drewno dębu, buku, robinii). Można też do budowy wykorzystać gałęzie forsycji, maliny i bzu czarnego, suche łodygi bylin, bambusa czy traw ozdobnych. Owadzi „hotelik” należy umieścić w zacisznym, słonecznym miejscu, dobrze chronionym przed deszczem – np. pod okapem dachu, więcej tutaj.

Pszczoły w ogrodzie. Jak powinien wyglądać ogród przyjazny pszczołom?

#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #metody #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #terapiaręki #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia