Listopad to miesiąc, kiedy większość jeży już zapadła w sen zimowy. Jednak na 10 listopada obchodzone jest ich święto. W Nadleśnictwie Ciechanów (RDLP w Olsztynie) uczczono to święto i obdarowano jeża jeże prezentami.
W Polsce występują dwa gatunki: jeż wschodni (Erinaceus concolor), zamieszkujący tereny niemal całej Polski oraz jeż europejski lub zachodni (Erinaceus europaeus), którego granica zasięgu przebiega przez Śląsk, Ziemię Lubuską oraz Pomorze Szczecińskie. Jeże są największymi ssakami owadożernymi w kraju. Długość głowy i tułowia osiąga 20-30 cm, posiadają krótki 2-5 cm ogonek, mogą ważyć 0,6 – 2 kg. Ich ubarwienie ma kolor szarobrunatny a po stronie brzusznej biało-szary lub brunatny.
Długość ich ciała sięga do 30 cm, a waga waha się w zależności od pory roku. Przed hibernacją może to być nawet 2 kg, a po przezimowaniu spaść o ponad połowę.
Lato jest porą, kiedy jeże intensywnie żerują, aby zgromadzić zapasy tłuszczu przed zapadnięciem w sen zimowy. Drapieżniki te chętnie zjadają owady, dżdżownice, a nawet jaszczurki, węże (są do pewnego stopnia odporne na jad żmij), niewielkie gryzonie czy jaja ptaków. W poszukiwaniu pokarmu jednej nocy są w stanie przejść nawet 3 km.
Wyobrażenie o tym, że na grzbiecie noszą jabłka mija się z prawdą, co nie oznacza, że jeże nie wzbogacają swojej diety o owoce. Wizerunek jeża z jabłkiem na grzebiecie jest bardzo silnie utrwalony, gdyż powstał już w starożytności. I na pewno nie żywią się mlekiem krowim, dorosłym jeżom może ono zaszkodzić.
Gdy temperatura otoczenia spada do ok. 10⁰ C jeże zaczynają odczuwać senność, która związana jest ze spowolnieniem funkcji życiowych, m.in. szybkości pracy serca, przemiany materii i oddech. Wtedy poszukują odpowiedniego miejsca do przezimowania. Chętnie wybierają sterty liści, gałęzi i nory innych zwierząt. W czasie snu zimowego liczba uderzeń serca spada ze 180 do 20 na minutę. Jeże śpią zwinięte w kulkę, łapki i pyszczek mają wtulone w brzuch.
Jak pomóc jeżom w tym ciężkim dla nich okresie?
– warto zostawić w ogródkach niezagospodarowane fragmenty,
– pod ogrodzeniem można zostawić trochę wolnego miejsca, tak by jeże i nie tylko mogły do niego wchodzić (jeże żywią się ślimakami, więc na ich obecności skorzystają rośliny),
– pozostawmy w swoim ogrodzie opadłe liście oraz gałęzie, to idealne miejsce na sen zimowy,
– wypalanie pozostałości po jesiennych porządkach, może być zabójcze dla jeży, unikajmy tego,
– już z kilku desek można zbudować domek hibernacyjny dla jeży, będzie on bezpieczny i ciepły dla przyszłego lokatora.
źródło: lasy.gov.pl
Dlaczego jeż jest taki ciekawy?
Zobaczcie sami. Bo powodów jest wiele!
- To temat bliski dziecku – z dużym prawdopodobieństwem dziecko spotkało albo spotka jeża
- Jest gatunkiem objętym częściową ochroną gatunkową
- Jeż jest uroczy! Nie wierzę, że ktoś temu zaprzeczy. Miło uczyć dzieci dostrzegać urok w czymś więcej niż plastikowych i grających zabawkach
- Ma wyjątkową budowę – jego ciało pokrywa parę tysięcy igieł (6-8 tys.)!
- Ma wyjątkową historię! To ssak, który wędrował po ziemi już 15 milionów lat temu (niektóre niepewne źródła internetowe podają historię gatunku sięgającą 60 mln lat wstecz, ale spójrzcie sami -> tutaj)
- Ma ciekawe zdolności! Hibernuje. A to zjawisko jest ciekawe samo w sobie
- Doczekał się plotek na swój temat – wciąż niektórzy skłonni są twierdzić, że jeż żywi się jabłkami podczas gdy ten chętnie zjada owady, dżdżownice, małe bezkręgowce, czasem pisklęta i jaja z naziemnych gniazd
- To gatunek częściowo chroniony – oznacza to, że mamy obowiązek zadbać o to, by jeżom nie działa się krzywda i wspierać je w przetrwaniu.
- Część krzywd jeżom wyrządzają ludzie: nieostrożnie kosząc trawniki, paląc liście, w których może hibernować jeż (!!), nie obserwując drogi, przez którą może przechodzić jeż.
Dzień Jeża w przedszkolu a Podstawa programowa wychowania przedszkolnego
Nikt nie sądzi, że Podstawa programowa nakłada obowiązek świętowania tej uroczystości. Nie. Ale jeśli szukać odniesień i podstaw do tego, by uargumentować jego odniesienie do podstawy prawnej, oto i ono:
- ZADANIE 10: Tworzenie warunków pozwalających na bezpieczną, samodzielną eksplorację otaczającej dziecko przyrody, stymulujących rozwój wrażliwości i umożliwiających poznanie wartości oraz norm odnoszących się do środowiska przyrodniczego, adekwatnych do etapu rozwoju dziecka.
- IV.18. (Dziecko)posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych, np. tęcza, deszcz,
burza, opadanie liści z drzew, sezonowa wędrówka ptaków, kwitnienie drzew,
zamarzanie wody, dotyczącymi życia zwierząt, roślin, ludzi w środowisku przyrodniczym, korzystania z dóbr przyrody, np. grzybów, owoców, ziół.
Dzień Jeża – cele ogólne i szczegółowe
W moim odczuciu najrozsądniejszym celem ogólnym zajęć jest:
- przybliżenie dziecku gatunku objętego częściową ochroną gatunkową.
Cele szczegółowe, w zależności od tego, na jakie aktywności zdecydujemy się mogą być różne. Oto przykłady. Dziecko:
- wie, jak wygląda jeż występujący w Polsce i odróżnia go od innych gatunków;
- wie, czym żywi się jeż;
- podaje możliwości działań na rzecz jeża;
- przelicza/wykonuje pracę plastyczną/rozwija myślenie twórcze.
Dzień Jeża w przedszkolu – scenariusz
Cele, metody i formy zależą od tego co same czujemy, potrafimy i co sprawdza się z naszą grupą. Ja wierzę, że we wszystkim czego podejmuje się z dziećmi, warto rozbudzać kreatywność, odchodzą jak najdalej od pamięciowej nauki opartej na wykładzie nauczyciela. A zatem, co ciekawego możemy zrobić?
Zabawy matematyczne – jeże z cyframi
Przygotowany załącznik na Dzień Jeża w przedszkolu można wykorzystać na różne sposoby.
- porządkowanie jeży zgodnie z kolejnością;
- dopasowanie do jeży dżdżownic w zapisanej na jeżu ilości;
- każde dziecko trzyma jednego jeża z cyfra (plik należy wtedy wydrukować więcej niż jeden raz), wybrana osoba rzuca kostką – jeże z daną cyfrą zamieniają się ze sobą miejscami;
- dzieci otrzymują jeże z cyframi i ustawiają się po kolei, zgodnie z cyfrą, którą trzymają;
- dzieci siedzą w kole trzymając jeże z cyframi, nauczyciel wymienia dowolne liczby, a para dzieci z wymienioną liczbą zamienia się miejscami;
- dzieci trzymają jeże i muszą dobrać się tak, aby suma tworzyła np. 10;
- wydrukowane podwójnie karty można wykorzystać do gry w superpamięć.
Zabawy plastyczne i twórcze
Brrr… jak zimno! Czas przygotować nowe wdzianko dla jeża albo urodzinowy sweter z okazji Dnia Jeża w przedszkolu.
Na Dzień Jeża w przedszkolu – ćwiczenie percepcji wzrokowej
… i odczytywanie liter. Spójrzcie sami! To nie takie proste.
źródło: panimonia.pl
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #metody #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #terapiaręki #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia
autyzm.life i Neuroróżnorodni 
