Umiejętności poznawcze
Umysł ludzki nie uzyskuje wiedzy o rzeczywistości na podstawie danych otrzymanych z narządów zmysłu, lecz aktywnie odwzorowuje i tworzy model postrzeganego obiektu w pewnej symbolicznej formie struktur poznawczych. Takie struktury to nagromadzenie wiedzy a mechanizmy ich tworzenia i modyfikacji to właśnie procesy poznawcze. System poznawczy, jakim jest umysł, nie jest domeną wyłącznie ludzką, a raczej właściwością układu nerwowego, podobną do zdolności wywoływania skurczów mięśni i poruszania się zwierząt. Wiadomym jest jednak, iż rozwój sprawności procesów poznawczych w świecie zwierząt jest diametralnie różny. Teoretycznie także emocje można by uznać za procesy przetwarzania informacji należące do jakiejś kategorii procesów poznawczych, jednak zwykle strefa emocjonalna i strefa poznania traktowane są oddzielnie.
Procesy poznawcze u dziecka
Procesy poznawcze to podstawowe funkcje, które służą nam do poznania rzeczywistości, uzyskania orientacji w otoczeniu, przyswajania wiedzy o otaczającym nas świecie i przetwarzania uzyskanych informacji, a następnie wyprowadzania ich do otoczenia w formie reakcji, jaką jest nasze zachowanie.
Procesy poznawcze można katalogować, klasyfikować i opisywać na wiele sposobów, lecz powszechnie przyjęto, że procesy poznawcze dzielą się na elementarne i złożone.
Elementarne procesy poznawcze to sekwencja przetwarzania informacji ściśle związana z odbieraniem, interpretowaniem i gromadzeniem informacji.
Rozróżniamy ich trzy kategorie: uwagę, percepcję i pamięć, przy czym wybrane źródła naukowe do elementarnych procesów poznawczych zaliczają także kontrolę poznawczą i funkcje wykonawcze.
Złożone procesy poznawcze to myślenie i język.
Myślenie można opisać jako zdolność umysłu do tworzenia symbolicznego modelu rzeczywistości i do wprowadzania modyfikacji tegoż modelu, zastępując nimi realne działania. Mocno zawężonymi kategoriami mieszczącymi się w ramach definicji procesów złożonych jest przykładowo rozwiązywanie problemów czy abstrahowanie. Zagadnienie języka to zagadnienie interdyscyplinarne, a język nie jest tu wyłącznie domeną psychologii, lecz także lingwistyki, filologii oraz filozofii. Język pośredniczy rozumieniu i opisywaniu otaczającego nas świata, składa się na jego mentalny obraz (tzw. językowy obraz świata) i może być rozwijany (poszerzany) praktycznie przez całe życie.
Procesy poznawcze dziecka w wieku przedszkolnym
Procesy poznawcze kształtują się u człowieka od wczesnych lat. Bardzo ważną rolę w nabywaniu przez dziecko doświadczenia spełnia zmysł wzroku i słuchu. Z tego też powodu funkcje poznawcze powinny być ćwiczone już na etapie wczesnego dzieciństwa. W wieku przedszkolnym charakterystyczne jest ścisłe powiązanie procesów poznawczych z działaniem i szczególna podatność na bodźce zewnętrzne będące głównym czynnikiem ukierunkowującym myślenie. Dziecko myśli w sposób konkretno-wyobrażeniowy i sytuacyjny, nie potrafi przeprowadzić szczątkowej analizy postrzeganego przedmiotu, zauważa jedynie cechy wspólne, odgrywające bezpośrednią rolę w aktualnie wykonywanej przez nie czynności. Uwaga dzieci w wieku przedszkolnym nie jest trwała ani podzielna. Dziecko często zmienia przedmiot zainteresowania, przechodzi z jednej czynności w drugą, a jego mimowolna uwaga koncentruje się na bodźcach intensywnych, silnych oraz atrakcyjnych. Kiedy u dzieci zaczyna kształtować się uwaga dowolna, czas wykonywania poszczególnych czynności staje się dłuższy i świadczy o większym skupieniu się dziecka i umiejętności zwiększonej koncentracji. Stopień koncentracji i umiejętności skupiana uwagi dowolnej zależny jest od indywidualnych cech dziecka, np. od temperamentu. Dzieci spokojne, flegmatyczne łatwiej i dłużej potrafią skoncentrować się na wykonywanej czynności, a dzieci energiczne i ruchliwe dysponują zwykle uwagą podzielną i częściej zmieniają wykonywaną czynność.
Zaburzenia funkcji poznawczych u dzieci
Zaburzenia funkcji poznawczych mogą pojawić się już u dzieci, czyli w bardzo młodym wieku, i być spowodowane rozmaitymi czynnikami. Dzieli się je zgodnie z procesami poznawczymi. Są to:
- Zaburzenia percepcji wzrokowej. Objawy: słaba spostrzegawczość, nieumiejętność rozróżniania i wyodrębniana szczegółów, słabe kojarzenie spostrzeżeń wzrokowych (utrudniona orientacja w nowym otoczeniu).
- Zaburzenia percepcji słuchowej. Objawy: zmęczenie podczas słuchania długich bajek lub opowiadań, kłopoty z zapamiętywaniem i uczeniem się wierszyków i piosenek, trudności w ćwiczeniach i zabawach rytmicznych.
- Zaburzenia mowy i myślenia. Objawy: nieprawidłowa wymowa, trudności w kojarzeniu faktów i związków historyjek obrazkowych, zagadek, rebusów.
- Zaburzenia rozwoju emocjonalno-uczuciowego. Objawy: nieadekwatne reagowanie na sytuacje, nieumiejętność opanowania emocji, mała samodzielność, lęk, wrażliwość, upośledzona aktywność.
źródło: medonet.pl
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #mindfulness #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #premium #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia




















