Rozwijanie myślenia dialektycznego
Zgodnie ze tezą Z. Pietrasińskiego, jednostka osiąga dojrzałą mądrość wtedy, gdy wątpi w pełnię swojej wiedzy, ma świadomość jej ograniczenia w odniesieniu do wszystkich życiowych sytuacji i możliwych zdarzeń oraz niewiedzy w zakresie poznawanego czy analizowanego tematu. Dlatego myślenie dialektyczne można zdefiniować jako uwzględnienie podczas percepcji i interpretacji otaczającego świata relatywności oraz subiektywności wiedzy, opinii,
przeżyć czy stanów emocjonalnych.
W definicjach mądrości myślenie dialektyczne także jest ściśle związane z osiąganiem stanu równowagi między interesem indywidualnym a interesem społecznym, a zatem z godzeniem sprzeczności związanych z potrzebami jednostki i ludzi z otaczającego świata.
Dodatkowo myślenie dialektyczne łączy się ściśle ze świadomością nieustannych zmian w rzeczywistości społecznej, przyrodniczej, materialnej i technicznej. Taka świadomość może wywoływać frustrację, stres i wycofanie się z aktywnego działania w takim otoczeniu albo – na czym powinno nauczycielom i wychowawcom zależeć, przy rozwijaniu mądrości – rozwijanie elastycznego podejścia do życia i pojawiających się w nim sytuacji, potrzeby permanentne-
go uczenia się w reakcji na zmieniające się wymagania zewnętrzne lub oczekiwania czy potrzeby wewnętrzne.
W edukacji dla mądrości należy więc organizować koncentrowanie uwagi uczniów na przeciwieństwach i sprzecznościach w otaczającym świecie (przede wszystkim w zachowaniu ludzi) oraz aranżować ich doświadczenia w zakresie obniżania poczucia niepewności w nieustannie zmieniającym się świecie, przełamywania barier i wyjaśniania sprzeczności w relacjach międzyludzkich. Przezwyciężanie i ujawnianie sprzeczności tkwiących w pojęciach i sądach ludzi jest bowiem podstawą konstruktywnego dialogu oraz zwróceniem uwagi na wartości i pozytywne cechy ludzi, którzy dążą do zrozumienia innych i porozumienia z innymi, także poprzez działania prowadzące do odnalezienia „złotego środka” w relacjach z innymi i podczas działania wśród innych. Myślenie dialektyczne umożliwia zatem jednostce działanie
uwzględniające dobro własne (osiąganie celów, sukcesu, szczęścia) w kontekście i z uwzględnieniem dobra wspólnego (bez budowania szczęścia na krzywdzie innych, bez „wyścigu szczurów”, bez kultu egoistycznej jednostki, ale i bez podporządkowywania się wymaganiom i potrzebom ogółu) w krótszym lub dłuższym czasie.
Poprzedni:
Zadanie 1
„Wspólne dzieło”
– rozwijanie płynności i giętkości ideacyjnej, umiejętności współdziałania w zespole, zdolności myślenia kombinatorycznego i projektowania.
Dzieci podzielone są na kilkuosobowe grupy. Każda z grup dostaje swoje zadanie do wykonania. Jednak praca wszystkich grup ma stanowić pewną całość. Przykład: grupa pierwsza buduje domy, np. z klocków, grupa druga – ulice, grupa trzecia ‒ tworzy drzewa z kartonu itd. Ćwiczenie to ma na celu nauczyć dzieci współpracy w mniejszej grupie, ale jednocześnie każda z grup musi współpracować z pozostałymi grupami, aby wspólnie stworzyć pracę (w tym wypadku miasto), które zadowoli wszystkie grupy.
Zadanie 2
„Jak spędzić dzisiejszy dzień, żeby się nie nudzić?”
– poznawanie relatywności oczekiwań w zależności od różnych potrzeb ludzi oraz rozwijanie umiejętności wyrażania i argumentowania własnego zdania, współdziałania w zespole.
Zadaniem uczniów jest uzupełnienie w zespołach 4–5-osobowych otrzymanego plakatu z niedokończonym zdaniem (jednego z pięciu):
Proponujemy, aby…, Mamy nadzieję, że nie zabraknie…, Chcielibyśmy, aby…, Zapewniamy, że…, Każdy z nas powinien… Poszczególne grupy wpisują dokończenie zdania u dołu plakatu oraz tak zaginają pod spód kartkę, aby wypowiedź była niewidoczna dla innych grup.
Plakaty krążą od grupy do grupy, zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Przy każdej zmianie plakaty są zaginane pod spód. Po czterech rundach propozycje są odczytywane i zostają wybrane te, które są aprobowane przez większość w głosowaniu. Po wdrożeniu tych pomysłów powinna nastąpić analiza, jak dalece wdrożone rozwiązania uatrakcyjniły dzień szkolny i uczenie się.
Zadanie 3
„Dobra złość?”
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #metody #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #terapiaręki #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia