„Self-reg” (samoregulacja)

„Self-reg” (samoregulacja) odnosi się do umiejętności monitorowania, kontrolowania i dostosowywania swojego zachowania, emocji i poziomu aktywności w różnych sytuacjach. Jest to proces, w którym jednostka aktywnie angażuje się w regulację swojego stanu emocjonalnego i zachowania, dążąc do osiągnięcia spójności, zrównoważenia oraz efektywnego funkcjonowania. Samoregulacja obejmuje zarówno aspekty emocjonalne, jak i poznawcze, umożliwiając jednostce dostosowanie się do zmieniających się warunków i wymagań otoczenia.

Elementy samoregulacji mogą obejmować:

1. Świadomość emocjonalną: Zrozumienie własnych emocji i zdolność identyfikowania różnych stanów emocjonalnych.
2. Umiejętność radzenia sobie z emocjami: Wypracowanie zdrowych strategii zarządzania stresem, frustracją czy gniewem.
3. Kontrola impulsów: Umiejętność opanowania chwilowych reakcji i zachowania impulsywnego.
4. Adaptacja do sytuacji: Dostosowywanie swojego zachowania do wymagań danego kontekstu.
5. Skupienie uwagi: Koncentracja na zadaniu bez rozpraszających myśli czy bodźców z otoczenia.
6. Planowanie i organizacja: Opracowywanie planów działania oraz efektywne zarządzanie zadaniami.
7. Zakotwiczenie się w teraźniejszym momencie: Umiejętność skupienia się na chwili obecnej, z pominięciem przeszłości i przyszłości.

Samoregulacja jest kluczowym elementem zdolności adaptacyjnych i sprawnego funkcjonowania jednostki. Dla osób ze spektrum autyzmu, rozwijanie umiejętności samoregulacji może być szczególnie istotne, ponieważ pozwala dostosować się do zmieniających się sytuacji społecznych i otoczenia, co z kolei wpływa pozytywnie na jakość życia i integrację społeczną.

Cele:

1. Zrozumienie i nazywanie emocji:
   • Uczenie uczniów rozpoznawania i nazywania swoich emocji.
   • Wyjaśnienie, że rozumienie własnych uczuć jest kluczowe do samoregulacji.
2. Techniki oddychania:
   • Wprowadzenie prostych technik oddechowych.
   • Ćwiczenia oddechowe pomagające uczniom uspokoić się w trudnych sytuacjach.
3. Ćwiczenia zmysłowe:
   • Wykorzystanie ćwiczeń zmysłowych do zwiększenia świadomości ciała.
   • Dotyk, smak, zapach i dźwięk jako narzędzia pomagające w zakotwiczeniu w teraźniejszym momencie.
4. Uczucie bezpieczeństwa:
   • Rozmowa o miejscach i sytuacjach, które sprawiają, że uczniowie czują się bezpieczni.
   • Tworzenie „skrzynek bezpieczeństwa” z obrazkami lub przedmiotami symbolizującymi spokój i bezpieczeństwo.
5. Uczucie empatii:
   • Ćwiczenia rozwijające umiejętność empatii w stosunku do innych uczniów.
   • Rozmowa o różnych emocjach i zrozumienie, że inni także doświadczają różnych uczuć.
6. Rola motyli w samoregulacji:
   • Skupienie na metaforze motyla jako symbolu transformacji i spokoju.
   • Wprowadzenie koncepcji, że podobnie jak motyl przechodzi przez etapy przemiany, uczniowie mogą rozwijać umiejętność radzenia sobie z własnymi emocjami.
7. Plany Działania w Sytuacjach Stresujących:
   • Uczniowie uczą się planować działania w trudnych sytuacjach.
   • Tworzenie prostych planów działania, które pomogą w samoregulacji w konkretnych momentach.
8. Rozwijanie Umiejętności Uziemiania:
   • Ćwiczenia mindfulnesowe koncentrujące się na uziemieniu w chwili obecnej.
   • Używanie bodźców zmysłowych, takich jak obserwacja oddechu czy dotykanie przedmiotów, aby pomóc w skupieniu uwagi.
9. Indywidualne strategie samoregulacji:
   • Edukacja uczniów identyfikowania i tworzenia własnych strategii samoregulacyjnych.
   • Podkreślenie, że każdy ma unikalne potrzeby i strategie, które pomagają im się uspokajać.
10. Podsumowanie i ćwiczenia domowe:
    • Podsumowanie głównych punktów zajęć.
    • Przypomnienie o znaczeniu regularnego praktykowania samoregulacji w codziennym życiu.
    • Zadanie uczniom prostych ćwiczeń do wykonania w domu, aby rozwijać umiejętność samoregulacji.

Poprzez zastosowanie technik samoregulacji emocji, te zajęcia rewalidacyjne mają na celu wspieranie uczniów ze spektrum autyzmu w lepszym zrozumieniu i radzeniu sobie z własnymi emocjami. Program „Self-reg” stawia na indywidualne podejście do samoregulacji, rozwijając umiejętności dostosowane do unikalnych potrzeb uczniów.

Czym jest uziemienie?

Uziemienie ciała i umysłu stanowi kluczowy element w naszym życiu, wpływając zarówno na naszą stabilność, jak i elastyczność w obliczu życiowych wyzwań. Kiedy zastanawiasz się, co tworzy Twoje silne korzenie, warto zastanowić się nad tym, co jest dla Ciebie naprawdę ważne, jakie są Twoje mocne strony i umiejętności oraz czego najbardziej potrzebujesz.

W moim ulubionym porównaniu uziemienia i elastyczności widzę trzcinę, która pod wpływem mocnego wiatru ugina się, tańczy na wietrze, ale nie łamie się, pozostając mocno zakorzeniona i elastyczna. Podobnie jak trzcina, musimy znaleźć równowagę pomiędzy stabilnością a elastycznością, adaptując się do zmian i nie poddając się w obliczu trudności.

Stabilność i elastyczność to dwie strony tej samej monety. Stabilność wynika z silnych korzeni, czyli tego, co dla Ciebie naprawdę ma znaczenie, Twoich mocnych stron i umiejętności. Z drugiej strony, elastyczność pozwala przystosować się do zmiany, podjąć decyzję o zmianie obszaru życia, który woła o transformację.

Przeprowadź test na macie, zastanawiając się, w której wersji Tadasany (Pozycji Góry) czujesz większą stabilność w obliczu mocnego wiatru. To ćwiczenie może być symbolem tego, jak Twoja postawa ciała jest sygnałem dla Twojego umysłu.

Praca nad uziemieniem może być pomocna w sytuacjach, gdy odczuwasz nadmiar myśli, trudności w skoncentrowaniu się, obawy związane z zobowiązaniami, czy też brak pewności siebie. Z drugiej strony, gdy czujesz się ociężale psychicznie i fizycznie, brak energii, a ciężar obowiązków przytłacza Cię, również może to świadczyć o niedoborze uziemienia.

W pracy nad uziemieniem ważne jest spojrzenie na siebie z perspektywy psychologicznej. Skoncentruj się na budowaniu poczucia bezpieczeństwa, zdolności bycia w „TU I TERAZ”, dbałości o przestrzeń fizyczną i ciało, podejmowaniu decyzji, pewności siebie oraz poczuciu integralności z otaczającym światem.

W kontekście jogi, zalecam praktykę asan, które wspierają uziemienie. Rozciąganie nóg, wzmocnienie stawów, utrzymanie równowagi i otwarcie bioder to kluczowe elementy. Pozycje takie jak Wojownik II, Wojownik Odwrócony (Wojownik Pokoju) i Trikonasana mogą być szczególnie pomocne.

Wreszcie, pamiętajcie o znalezieniu swojego własnego sposobu na uziemienie. To klucz do powrotu do siebie, do spokoju i mądrej siły Wojownika. Po deszczu i burzy zawsze przychodzi słońce, a po trudnościach przychodzi spokój. Pielęgnujcie to, co dla Was ważne i znajdźcie harmonię między stabilnością a elastycznością.

Ćwiczenia Uziemienia dla uczniów z ASD

Samoregulacja jest kluczowym elementem zdolności adaptacyjnych i sprawnego funkcjonowania jednostki. W przypadku osób ze spektrum autyzmu, rozwijanie umiejętności uziemienia jest istotnym krokiem w procesie samoregulacji. Uziemienie pomaga uczniom skoncentrować się na chwili obecnej, co z kolei wpływa pozytywnie na ich zdolność do radzenia sobie z emocjami.

Cele:

1. Uczucie związane z teraźniejszym momentem:
   • Ćwiczenia mindfulness skoncentrowane na obecnym momencie.
   • Używanie bodźców zmysłowych, takich jak skupienie na oddechu czy dotykanie różnych tekstur, aby pomóc w skupieniu uwagi na teraźniejszości.
2. Zwiększenie świadomości ciała:
   • Ćwiczenia sensoryczne, które pomagają uczniom zidentyfikować i zrozumieć swoje ciało.
   • Wykorzystanie technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddechy, aby skupić uwagę na fizycznych doznaniach.
3. Tworzenie przestrzeni bezpiecznej:
   • Dyskusja na temat miejsc i sytuacji, w których uczniowie czują się uziemieni i bezpieczni.
   • Praktyka przenoszenia uczucia bezpieczeństwa do innych obszarów życia, również poprzez wizualizację.
4. Rozpoznawanie oznak stresu:
   • Edukacja na temat fizycznych i emocjonalnych objawów stresu.
   • Ćwiczenia pomagające zidentyfikować wczesne sygnały stresu i skuteczne strategie reakcji.
5. Techniki oddychania jako narzędzie uziemienia:
   • Intensyfikacja praktyki technik oddechowych jako skutecznego narzędzia do uziemienia.
   • Ćwiczenia oddechowe zorientowane na równowagę i harmonizację.
6. Zastosowanie uziemienia w codziennym życiu:
   • Rozmowa na temat praktycznych sytuacji, w których uziemienie może być pomocne.
   • Wspólne planowanie, jak włączyć techniki uziemienia do różnych czynności dnia codziennego.

Przez skupienie się na uziemieniu, uczniowie zyskują narzędzia do efektywnego zarządzania emocjami w bieżącym kontekście. Umożliwia to rozwijanie umiejętności samoregulacji, które są dostosowane do ich unikalnych potrzeb i sytuacji życiowych.

KIEDY MAM PRACOWAĆ Z UZIEMIENIEM?

Czy kiedy czujesz się jak psotna, zawadiacka kula wiatru, która nie może się uspokoić? Może twoja główka jest pełna myśli, jakby mrówki tańczyły w niej swój własny taniec? Czy czasami czujesz niepokój, gdy musisz podjąć ważne decyzje, a obawy i ciągła zmiana zdania towarzyszą Ci jak wierni przyjaciele? A może masz duszę artysty, która marzy, unosi się w obłokach, a przyziemne sprawy wydają się zupełnie nieważne?

Lub czasem zdarza Ci się, że czujesz się tak jak wielki, ciężki balon, tracący powietrze, energię i witalność? A może ciężar obowiązków leży na Tobie jak magiczny płaszcz, przypominając Ci o odpowiedzialności za wszystkich dookoła? A gdy myślisz o rozwoju duchowym, to raczej pojawia się sarkastyczny uśmiech na twarzy, a marzenia i hobby schodzą na boczny tor?

Jeśli tak, to może warto trochę pobawić się uziemieniem! Praca nad podziemnymi korzeniami może pomóc Ci w zrównoważeniu obszarów związanych z Tobą, przyjaciółmi, zabawą, szkołą, odkrywaniem świata i zorganizowaniem, a także marzeniami i spontanicznością.

JAK PRACOWAĆ NAD UZIEMIENIEM? MAGICZNE PRZEPISY DLA DZIECI

1. Budowanie poczucia bezpieczeństwa:
   • Zastanów się, co sprawia, że czujesz się bezpieczne? Czy to ciepłe uściski rodziny, pewność, że ktoś zawsze będzie obok, kiedy tego potrzebujesz? Może to miejsce, gdzie zawsze możesz wrócić po ekscytującej przygodzie?
2. Bycie w „TU I TERAZ”:
   • Spróbuj zabawy w detektywa. Zamknij oczy i wsłuchaj się w dźwięki otoczenia. Czy jest szum wiatru, śpiew ptaków, czy szmer liści pod stopami? To świetny sposób, aby być w „tu i teraz”!
3. Dbanie o ciało i przestrzeń:
   • Organizuj małe przyjęcia dla stóp na trawie, biegaj na boso po podwórku, a może przy okazji rysuj na chodniku kredą? Ruch na świeżym powietrzu to magiczny eliksir dla ciała i duszy!
4. Decyzje i myślenie:
   • Kiedy zastanawiasz się, co robić, zamień myślenie „nie mogę” na „jeszcze nie umiem”. To jak zaklęcie, które sprawi, że stanie się możliwe, coś co może być dla Ciebie naprawdę super!
5. Pewność siebie:
   • Znajdź swoje supermoce! Czy jesteś mistrzem w układaniu klocków, czy może masz talent do malowania? To Twoje unikalne zdolności, które sprawiają, że jesteś kimś wyjątkowym!
6. Bycie Integralną Częścią Świata:
   • Wybierz się na przygodę w parku, słuchając szumu liści i śpiewu ptaków. Przypomnij sobie, że jesteś ważną częścią tego wielkiego świata, pełnego przygód do odkrywania!

Teraz, mały odkrywco, kiedy zacznie wieje wiatr zmian, zbuduj swoje magiczne korzenie i przypomnij sobie, że zawsze możesz być mocno zakorzeniony, a jednocześnie elastyczny jak kolorowy balon pełen radości. Pamiętaj, że świat jest pełen niesamowitych przygód, które czekają na Ciebie!