Witajcie w cyklu terapeutycznych zajęć poświęconych opanowaniu gniewu z szacunkiem dla siebie i innych. Dzisiejsze spotkanie skupi się na jednej z najbardziej złożonych emocji – gniewie – oraz nauczeniu się konstruktywnego radzenia sobie z nią. Zanim jednak przystąpimy do działań praktycznych, zdefiniujmy dwie kluczowe koncepcje, które będą naszymi towarzyszami podczas tego procesu: gniew i szacunek.

Gniew

Gniew to naturalna emocja, która może wynikać z różnych sytuacji i jest częścią ludzkiego doświadczenia. To uczucie, które informuje nas o tym, że coś jest dla nas ważne, niezgodne z oczekiwaniami lub może wymagać działania. Warto zauważyć, że gniew samo w sobie nie jest złym uczuciem, ale kluczowe jest, w jaki sposób reagujemy na niego i jak go wyrażamy.

Szacunek

Szacunek to podstawa zdrowych relacji, zarówno z samym sobą, jak i z innymi. Oznacza to docenianie siebie i innych, szanowanie granic, wyrażanie swoich uczuć w sposób asertywny oraz podejście do każdej osoby z otwartością i zrozumieniem. W trakcie dzisiejszych zajęć będziemy pracować nad łączeniem opanowywania gniewu z wyrażaniem szacunku dla siebie i otaczających nas ludzi.

Teraz, gdy mamy już jasność co do tych dwóch kluczowych koncepcji, przejdźmy do praktycznych działań, które pomogą nam lepiej zrozumieć i opanowywać gniew w pozytywny sposób.

Przebieg zajęć:

Cel główny: Pomoc uczniom z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym w radzeniu sobie z gniewem w sposób pozytywny i konstruktywny.

1. Wprowadzenie (10 minut):

• Rozpocznij od rozmowy na temat emocji, skupiając się na gniewie.
• Przedstaw krótką historię lub scenariusz ilustrujący, jak można pozytywnie reagować na gniew.

2. „Drzewo emocji” (15 minut):

• Na dużym arkuszu papieru narysuj duże drzewo.
• Poproś uczniów, aby na kartonowych liściach napisali lub narysowali sytuacje, które wywołują u nich gniew.
• Następnie, wspólnie przymocujcie liście do „Drzewa emocji”, rozmawiając na temat różnych sposobów radzenia sobie z gniewem.

3. Ćwiczenia relaksacyjne (20 minut):

• Prowadzenie ćwiczeń relaksacyjnych, takich jak głębokie oddechy, relaksacja mięśni i obrazowanie pozytywnych miejsc.
• Wykorzystaj proste techniki, np. dmuchanie baniek mydlanych czy delikatne masowanie dłoni.

4. Gry terapeutyczne (15 minut):

• Gra w role: Uczniowie odgrywają sytuacje, w których doświadczają gniewu, a następnie wspólnie wymyślają alternatywne, pozytywne reakcje.
• Planszówka „Droga do spokoju”: Każdy postęp w grze oznacza krok w kierunku opanowania gniewu.

5. Rysunkowe zadania terapeutyczne (15 minut):

• Zadanie: Narysuj, jak wyobrażasz sobie spokojne miejsce, do którego możesz uciec, gdy czujesz gniew.
• Indywidualne rozmowy na temat rysunków, skupiając się na zasobach i możliwościach radzenia sobie.

6. Tworzenie „Skarbnicy spokoju” (10 minut):

• Każdy uczeń dostaje pudełko lub skrzynkę, którą ozdabia zgodnie z własnym gustem.
• Razem z dziećmi umieszczacie w skrzynkach przedmioty lub obrazy symbolizujące spokój – coś, co pomaga im opanować gniew.

7. Podsumowanie i plan działania (10 minut):

• Wspólna refleksja na temat dzisiejszych zajęć.
• Każdy uczeń tworzy prosty plan działania na przyszłość, określając, co może zrobić, gdy poczuje gniew.

Uwaga dla terapeuty:

• Dostosuj zadania do indywidualnych umiejętności i potrzeb uczniów.
• Pamiętaj o cierpliwości i wspieraniu każdego ucznia w procesie radzenia sobie z gniewem.
• Kontynuuj pracę nad tym tematem, integrując nowe techniki i strategie stopniowo w codzienne zajęcia.

Ćwiczenia Relaksacyjne (20 minut):

Opis:
Celem tych ćwiczeń jest nauczenie uczniów technik relaksacyjnych, które pomogą im opanować gniew i utrzymać spokój w trudnych sytuacjach.

Głębokie oddechy z balonami (5 minut):

• Dostarcz balony uczniom, a każdy z nich ma za zadanie dmuchać w balon tak, aby powietrze wypełniało go w sposób równomierny.
• Podczas wdechu mów o zamykaniu oczu, a podczas wydechu o otwieraniu ich. Powtarzaj kilka razy, zwracając uwagę na spokojny oddech.

Relaksacyjna Podróż Wizualizacyjna (7 minut):

• Zabierz uczniów w krótką wizualizację spokojnego miejsca (np. plaża, las).
• Opowiadaj spokojnie o otoczeniu, zachęcając do wyobrażenia sobie dźwięków, zapachów i dotyku w tym miejscu.

Masowanie dłoni zapachami (5 minut):

• Przygotuj małe buteleczki z olejkami eterycznymi o łagodnych zapachach (lawenda, mięta).
• Poproś uczniów, aby nawilżyli dłonie olejkami, a następnie wspólnie wykonujcie delikatne masowanie dłoni, skupiając się na oddechu i relaksie.

Ćwiczenia mięśniowe „Rozluźnij napięcie” (3 minuty):

• Poprowadź uczniów w proste ćwiczenia napięcia i rozluźniania mięśni, zaczynając od stóp i przechodząc ku górze ciała.
• Skoncentruj się na odprężaniu mięśni w trudnych obszarach, gdzie zwykle odczuwają napięcie podczas gniewu.

Dmuchawce z uwagą (5 minut):

• Uczniowie otrzymują dmuchawce, a zadaniem jest dmuchanie powietrza z delikatnym, równomiernym strumieniem.
• Skup się na tym, aby uczniowie byli świadomi swojego oddechu i wydychali powietrze z umiarem.

Podsumowanie:
Przed zakończeniem ćwiczeń zapytaj uczniów, jak się czują po relaksacyjnych technikach. Zachęć ich do dzielenia się swoimi odczuciami i zwróć uwagę na to, jak te proste techniki mogą być pomocne w opanowywaniu gniewu i utrzymaniu spokoju. Pamiętaj, aby uczniowie czuli się komfortowo z praktyką tych ćwiczeń i dostosuj je indywidualnie, jeśli to konieczne.