Edukacja włączająca jest ciągłym procesem, który zmierza do zapewnienia wysokiej jakościowo edukacji dla wszystkich, jednocześnie respektując różnorodność oraz zróżnicowanie potrzeb i umiejętności, cech i oczekiwań edukacyjnych uczniów i społeczności, eliminując wszelkie formy dyskryminacji. Edukacja włączająca zapewnia najlepsze środowisko kształcenia dla dzieci niepełnosprawnych, pozwala pokonać istniejące bariery i przełamać stereotypy. Podkreśla się potrzebę przygotowania wszystkich nauczycieli do pracy w placówkach włączających, który to postulat popiera wiele innych dokumentów europejskich ze względu na rosnące zróżnicowanie uczniów we współczesnych szkołach” (UNESCO-IBE 2008, s. 3).
Autyzm i zespół Aspergera to coraz powszechniej występujące zaburzenia rozwoju dziecka. Z roku na rok liczba dzieci z diagnozą tych zaburzeń rośnie. Ze względu na problemy w porozumiewaniu się, trudności w rozwoju społecznym, a także specyficzny sposób przetwarzania informacji (odmienny od sposobów dostępnych ich rówieśnikom), dzieci i młodzież z autyzmem i zespołem Aspergera stanowią wielkie wyzwanie dla systemu oświaty. Uczniowie ci często realizują obowiązek szkolny w formie nauczania indywidualnego, co w konsekwencji prowadzi do jeszcze większej ich izolacji i niewykorzystania tkwiącego w nich potencjału. Nie pomaga to również kształtować kompetencji społecznych – a te są kluczowe dla funkcjonowania tych osób także w dorosłym życiu. Istotnym impulsem do opracowania tego materiału była świadomość, że istnieje potrzeba zmiany myślenia i nastawienia w środowisku nauczycielskim do uczniów z autyzmem i zespołem Aspergera – budowanie postawy otwartości i akceptacji pomoże włączyć ich w środowisko rówieśników.

Szkoły, do których trafiają ci uczniowie, muszą być dobrze przygotowane do rozpoznawania ich potrzeb i możliwości oraz zaspokajania tych pierwszych przy umiejętnym wykorzystaniu drugich. Kluczem do tworzenia takich miejsc jest dobre przygotowanie nauczycieli do stojącego przed nimi wyzwania. Pojedyncze szkolenia czy nawet cykle szkoleń często nie dają nauczycielom wystarczających umiejętności, ponieważ nie opierają się na codziennych doświadczeniach uczestników. Praca w sieci wydaje się adekwatną forma doskonalenia w tym zakresie, ponieważ jest długoterminowa, daje możliwość zadawania pytań i poszukiwania odpowiedzi w oparciu o zasoby posiadane przez uczestników sieci – ale także z możliwością wykorzystania wiedzy eksperckiej – z uwzględnieniem kontekstu realiów szkół, w których pracują poszczególni nauczyciele.
Przygotowana przez autorki tematyka sieci pozwoli nauczycielom na przyjrzenie się wielu obszarom ważnym z punktu widzenia funkcjonowania ucznia z autyzmem i zespołem Aspergera w młodszym wieku szkolnym (np. pomoc w przekraczaniu progu pierwszej klasy, sposoby rozpoznawania potrzeb i możliwości uczniów, opracowanie i stosowanie zindywidualizowanego, pozytywnego systemu motywacji ucznia, planowanie i realizacja dostosowań, współpraca z rodzicami ucznia, wsparcie grupy rówieśniczej). Równocześnie warto pamiętać, że opis jedynie sygnalizuje te obszary – może zatem stanowić podpowiedź lub inspirację dla osób zakładających sieci w swoich środowiskach. Każdorazowo punktem wyjścia do pracy rzeczywistej sieci musi być diagnoza potrzeb jej uczestników. Zachęcamy jednak do realizacji tematyki w kolejności przedstawionej w materiałach.

W przedstawionym programie zawarty jest proces nabywania przez nauczyciela umiejętności pracy z dzieckiem autystycznym. Ważna jest kolejność realizacji w sieci poszczególnych tematów. Jako przykład niech posłuży praca nad kształtowaniem zachowań u dziecka: aby była efektywna, musi być poprzedzona przyjrzeniem się zastosowanym i możliwym systemom motywacyjnym oraz formułowanym wymaganiom wobec ucznia. Może się okazać, że koordynator wykorzysta tylko jeden lub kilka zamieszczonych w opracowaniu wątków, modyfikując je, rozwijając i dopasowując do oczekiwań uczestników prowadzonej przez siebie sieci. Autorki zachęcają do refleksyjnego korzystania z tego materiału.
Zaleca się, by rola koordynatora sieci była powierzana osobie, która ma osobiste, pozytywne doświadczenie z pracy z uczniami z autyzmem i zespołem Aspergera. Doświadczony praktyk będzie adekwatniej rozpoznawał specyficzne problemy nauczycieli pracujących z tą grupą uczniów. Dla koordynatora praktyka będzie oczywiste, że wiedza o autyzmie nie jest równoznaczna z wiedzą o konkretnym dziecku, a silnie demonstrowane zaburzenia zachowania często ustępują i zawsze zmniejszają się, jeśli uczeń znajdzie się w przyjaznym, dostosowanym do jego potrzeb i możliwości środowisku.
Dobry start na I etapie zwiększa szansę na odniesienie sukcesu edukacyjnego, ale również jest dobrym prognostykiem dla kontynuowania na dalszych etapach nauki przez dziecko z zaburzeniami ze spectrum autyzmu edukacji w nurcie edukacji włączającej (bez kierowania na nauczanie indywidualne lub do szkoły specjalnej).
Analiza kontekstowa opiera się na następujących diagnozach:
- Badania przeprowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych: P. Grzelak, dr P. Kubicki, M. Orłowska, „Realizacja badania ścieżek edukacyjnych niepełnoprawnych dzieci, uczniów i absolwentów – raport końcowy”;
- Projekt badawczy „Badanie ścieżek edukacyjnych niepełnosprawnych dzieci, uczniów, absolwentów” realizowany przez Zespół Edukacji i Rynku Pracy IBE. (tu więcej, źródło: doskonaleniewsieci.pl)

- Zajęcia terapeutyczne
- Niepełnosprawność intelektualna rewalidacja, terapia, zabawy, arkusze…
- IPET WOPFU opinie oceny sprawozdania dostosowanie edukacyjne dzieci ze spektrum autyzmu, niepełnosprawnością intelektualną
- Arkusze pracy, materiały dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Arkusze pracy, materiały dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną
- Schemat ciała orientacja koordynacja przestrzeń kierunki labirynty
- Percepcja i pamięć wzrokowa i słuchowa scenariusze zabawy rewalidacja

- Dostosowanie wymagań edukacyjnych autyzm i zaburzenia pokrewne – przykłady dostosowań
- 4 przykładowe sprawozdania z zajęć rewalidacyjnych
- IPET dla ucznia niedosłyszącego
- Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny dla ucznia z afazją kl.4
- Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
- Ocena efektywności pomocy pedagogicznej, program dla dziecka z autyzmem
- Arkusz Wielospecjalistycznej Oceny Poziomu Funkcjonowania Ucznia – przykłady
- IPET dla ucznia ze spektrum autyzmu
- IPET dla uczennicy z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, kl. 8
- Przykładowa opinia o dziecku w wieku przedszkolnym

#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #mindfulness #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #premium #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia