Cele:

1. Rozumienie i akceptacja uczucia strachu.
2. Nauka zdrowych sposobów radzenia sobie ze strachem.
3. Ćwiczenia sensoryczne i emocjonalne.
4. Rozwijanie umiejętności komunikacji werbalnej.
5. Kreatywność i wyrażanie emocji poprzez sztukę.
6. Edukacja w zaciszu domowym – Edukacja domowa

Zalecenia:

• Dziecko słucha/czyta tekst czytanki a następnie wykonuje polecenia rodzica, opiekuna, edukatora, dostosowane do jego umiejętności i potrzeb, według instrukcji i spokojnego tempa. Zadania mogą być skracane, dzielone, modyfikowane według możliwości i zasady „nic na siłę”. Wykonanie nowej czynności powinno być nagradzane i przypominane poza zajęciami. Pierwszy sukces pociąga za sobą kolejne – jeśli jest dostrzegany/wychwalany przez najważniejsze osoby dla dziecka.

Strach

Strach. To uczucie, które pojawia się, gdy coś nas niepokoi, wydaje się niebezpieczne lub nieznane. Dzieci, tak jak dorośli, także doświadczają strachu. To normalne uczucie, ale ważne jest, aby nauczyć się, jak radzić sobie z nim w zdrowy sposób.

Strach może się objawiać różnymi sygnałami, takimi jak szybkie bicie serca, dreszcze, uczucie niepokoju czy chęć ucieczki. W trakcie tego ćwiczenia, chcemy zrozumieć, jak i kiedy strach się pojawia i jak możemy go lepiej zrozumieć.

Powiedz, w jakim jesteś teraz nastroju lub zaznacz odpowiednią buźkę:

Narysuj strach

Wybierz swoje ulubione kolory i narysuj coś lub kogoś przedstawiającego twoim zdaniem strach. To może być postać z kreskówki, potwór, drzewo, człowiek, rzecz – co chcesz. Użyj kolorów, które twoim zdaniem przedstawiają strach. Bądź kreatywny, stwórz swoje unikalne dzieło sztuki.

Reakcje na strach – ćwiczenia

Jak to jest u ciebie?

Odpowiedz lub wybierz/zaznacz z podanych poniżej opcji.

1. Jak to jest u ciebie?
   • Ciało: Jak reaguje ciało?
     • Szybkie bicie serca.
     • Dreszcze lub drżenie ciała.
     • Napięcie w mięśniach.
     • Uczucie chłodu lub przegrzewania ciała.
   • Myśli: Co się dzieje w głowie?
     • Poczucie zagrożenia.
     • Myśli o tym, co może pójść nie tak.
     • Pragnienie ucieczki lub ukrycia się.
     • Skupianie się na negatywnych scenariuszach.
   • Reakcje na zmianę sytuacji:
     • Chęć unikania sytuacji wywołującej strach.
     • Trudności w koncentracji na innych działaniach.
     • Poczucie bezsilności lub zamrożenia.
   • Narysuj strach:
     • Wybierz swoje ulubione kolory i narysuj coś przedstawiającego twój strach. Może to być postać z kreskówki, potwór, przedmiot, sytuacja – cokolwiek związane z uczuciem strachu. Bądź kreatywny, stwórz na kartce swoje unikalne dzieło sztuki.
   • Pomyśl:
     • Zastanów się, co tak naprawdę sprawia, że czujesz strach. Jakie sytuacje, czynności i ludzie wywołują to uczucie? Pomyśl, co możesz zrobić, aby sobie pomóc w radzeniu sobie ze strachem.
   • Zdrowe sposoby radzenia sobie ze strachem:
     • Oddychaj głęboko: Głębokie oddechy pomagają uspokoić emocje.
     • Stworzenie bezpiecznego miejsca: Wyobraź sobie miejsce, które sprawia, że czujesz się bezpiecznie i spokojnie.
     • Znajdź wsparcie: Szukaj wsparcia u bliskich osób, gdy odczuwasz strach.
     • Ucz się o tym, co cię przeraża: Im więcej wiesz na temat swojego strachu, tym łatwiej jest z nim pracować.
     • Rozmawiaj o uczuciach: Wyrażaj swoje uczucia werbalnie, nazywaj je i wyjaśniaj, pytaj siebie i innych „Jak się teraz czujesz?”.
     • Rozwijaj umiejętności radzenia sobie: Nauka skutecznych strategii radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.
     • Poszukiwanie pozytywnych aspektów: Znajdź coś pozytywnego nawet w sytuacjach strasznych.

Pamiętaj, że ważne jest uczenie dzieci, że strach jest normalną częścią życia, ale równocześnie istnieją pozytywne sposoby jego wyrażania i radzenia sobie z nim.

Kilka przykładów, jak inne dzieci poradziły sobie ze strachem:

1. Emilia i jej bezpieczna kryjówka: Emilia odczuwała strach przed burzami. Kiedy tylko na niebie pojawiały się ciemne chmury, jej serce zaczynało mocniej bić. Razem z rodzicami wymyślili bezpieczne miejsce, które stało się jej kryjówką podczas burz. Miała tam specjalną kołdrę, ulubioną zabawkę i kolorową lampkę nocną. Gdy nadchodziła burza, schodziła do swojej kryjówki, czując się bezpieczna.
2. Marcin i tajemniczy zeszyt: Marcin bał się nowych sytuacji społecznych i rozmawiania z nieznajomymi. Razem z terapeutą opracowali tajemniczy zeszyt, w którym zapisywał swoje myśli i uczucia. W ten sposób mógł dzielić się swoimi obawami z rodzicami i terapeutą, co pomagało mu zrozumieć, co dokładnie sprawiało mu trudność.
3. Anna i magiczne tchnienie: Anna czuła lęk przed wystąpieniami publicznymi takimi przed całą klasą. Nauczyła się techniki „magicznego tchnienia”. Przed każdym wystąpieniem głęboko oddychała, wyobrażając sobie, jak wdech i wydech przynoszą jej pewność siebie. To proste ćwiczenie pomagało jej uspokoić nerwy przed wystąpieniem.
4. Bartek i księga odważnych czynów: Bartek zapisywał w swojej „księdze odważnych czynów” sytuacje, które go przerażały, ale które udało mu się pokonać. Możliwe było dzielenie się swoimi sukcesami z rodzicami i nauczycielami, co wzmacniało jego poczucie własnej wartości.
5. Karolina i plan awaryjny: Karolina, która bała się, że się zgubi stworzyła sobie plan awaryjny. Zawsze miała przy sobie kartkę z telefonem rodziców, swoim adresem i najważniejszymi informacjami. Wiedziała, że w razie potrzeby może sięgnąć po swój plan, co dawało jej otuchy i pewności siebie.

Te przykłady pokazują, jak różne dzieci znalazły kreatywne i skuteczne sposoby radzenia sobie ze swoimi strachami. Każde z nich dostosowało strategie do swoich potrzeb i sytuacji życiowej, co pomogło im przezwyciężyć trudności.