Wdzięczność
Wdzięczność to coś więcej niż zwyczajowo i grzecznościowo wypowiadane „dziękuję” za uzyskaną pomoc czy przysługę. To postawa życiowa wyrażająca radość nie tylko z tego, że my coś otrzymujemy, ale i z tego, że dajemy. Bycie wdzięcznym z perspektywy Porozumienia bez Przemocy oznacza świętowanie życia we wszystkich jego przejawach, z całym jego bogactwem i różnorodnością. Okazywanie wdzięczności ściśle wiąże się z dobrowolnym jej wyborem, nie ma tu miejsca na wzajemność wynikającą z poczucia obowiązku. Tylko taka wdzięczność jest prawdziwym darem – dla siebie i dla drugiego.
Wdzięczność jest jednym ze stanów otwartości i otrzymywania. W tym stanie otwierasz drzwi, przez które wpuszczasz to, co już od dawna czeka na Ciebie w polu kwantowym, tj. zdrowie, bogactwo, związek, dom i wszystko, czego tylko pragniesz.
Jak uczyć dzieci wdzięczności?
Owen Griffith, autor książki Gratitude. A Way of Teaching, zaznacza, że wdzięczność można ćwiczyć jak mięśnie. Regularne ćwiczenia budują nasze mięśnie a regularna praktyka wdzięczności wzmacnia naszą zdolność do dostrzegania dobra w życiu, nawet w chwilach stresu. Poprzez codzienne wprowadzanie ćwiczeń i praktyk związanych z wdzięcznością do domu czy klasy możemy pomóc dzieciom/uczniom – i sobie samym – stać się bardziej świadomymi darów, które nas otaczają: piękna natury, uśmiechu naszych przyjaciół, smaku jedzenia, troskliwości naszych bliskich, przyjaciół czy kolegów w klasie. Zauważając i poświęcając czas, by w pełni docenić te proste, ale często pomijane dary, zwiększamy nasze codzienne doświadczenie pozytywnych emocji. Przyczynia się to do budowania siły i odporności psychicznej, która wspiera zarówno dzieci, jak i dorosłych w trudnych chwilach.
Ucząc wdzięczności w szkole, trzeba pamiętać, że społeczność szkolna składa się z dorosłych i dzieci, którzy różnią się, np. wiekiem, umiejętnościami czy statusem społeczno-ekonomicznym. Może to oznaczać, że różnią się oni także sposobem wyrażania i praktykowania wdzięczności. W niektórych rodzinach czy środowiskach werbalne wyrażanie wdzięczności jest powszechne, podczas gdy w innych gest, odwzajemniony akt dobroci lub troski, prosty lub rozbudowany rytuał, wręczenie małego symbolu lub prezentu mogą być postrzegane jako bardziej odpowiednie. Sposób wyrażania wdzięczności wobec drugiej osoby może różnić się w zależności od tego, jak dobrze ją znamy. Wdzięczność może być również inaczej wyrażana wobec rówieśnika, a inaczej wobec osoby o innym statusie społecznym. Zachęcanie do dyskusji o tych i innych różnicach w klasie pogłębi zrozumienie wdzięczności przez uczniów.
Podczas rozmów z uczniami o wdzięczności należy pamiętać, że niektóre dzieci mogą mierzyć się z poważnymi wyzwaniami. Mogą to być choroby, trudna sytuacja w rodzinie, utrata bliskiej osoby, wykorzystywanie, zaniedbywanie, narażenie na przemoc, dyskryminacja czy trudności ekonomiczne. Z jednej strony dzieci, które otrzymują wsparcie dorosłych (w domu, szkole lub społeczności) pomagających im radzić sobie z tymi wyzwaniami, mogą mieć wyższe poczucie wdzięczności za wszystko, co w ich otoczeniu pozwala im przezwyciężać trudności. Z drugiej strony dzieci bez takiego wsparcia mogą mieć kłopot ze wskazaniem wydarzeń z ich życia, za które czują wdzięczność.
Warto pamiętać, że wdzięczność nie może być narzucona z zewnątrz. Lekceważące byłoby sugerowanie dzieciom, by „patrzyły tylko na pozytywy” w obliczu osobistych zmagań czy cierpienia. Psycholodzy sugerują, że pracując z dzieckiem, u którego wysoki poziom stresu sprawia, że doświadczanie wdzięczności staje się wyzwaniem, ważne jest, by je uważnie i z empatią wysłuchać oraz uznać jego uczucia. Można powiedzieć na przykład: „Słyszę, że jest ci naprawę trudno o tym mówić. Rozumiem, dlaczego jest ci trudno myśleć o czymś, za co możesz być wdzięczny”. Dzięki temu dziecko dostaje informację, że zostało zauważone i wysłuchane, a jego uczucia są ważne. W ten sposób pomagasz dziecku wyrazić i zrozumieć jego emocje, budujesz jego odporność psychiczną, a także jego zdolność do rozumienia i uznawania uczuć innych. Są to umiejętności niezbędne do okazywania wdzięczności.
Inną kwestią, która może się pojawić podczas uczenia wdzięczności w klasie, jest materializm, czyli traktowanie sukcesu finansowego, popularności, wyglądu fizycznego czy bycia modnym za wyznaczniki spełnienia, szczęścia i wartości drugiego człowieka. Badania na ten temat prowadziła prof. Uniwersytetu Gdańskiego dr hab. Anna Maria Zawadzka z współpracownikami. Wynika z nich, że nastolatki, które uważają, że celem życia jest zdobycie sukcesu finansowego, mają zwykle obniżony dobrostan – mniejszą witalność, odczuwają więcej niepokoju, częściej wykazują zaburzenia osobowości, zaburzenia narcystyczne czy zaburzenia zachowania. Materialistycznie nastawione nastolatki otrzymują też gorsze stopnie w szkole, mają mniejszą motywację do pracy. Są także bardziej narażone na ryzykowne zachowania – picie alkoholu, zażywanie narkotyków czy przygodny seks.
W społeczeństwie nastawionym na konsumpcjonizm uczniowie, kiedy zastanawiają się, za co są wdzięczni, mogą mieć tendencję do skupiania się na rzeczach materialnych. Mogą czuć zazdrość, patrząc na rzeczy posiadane przez innych. Mogą też brać swoje rzeczy za pewnik, z trudem doceniając to, co mają. Uczenie wdzięczności w klasie może pomóc zmniejszyć poczucie, że „wszystko mi się należy”, z którym niektórzy uczniowie podchodzą do życia. Dzieci, stając się bardziej świadome tego, w jaki sposób wyrażać wdzięczność lub wykonywać akty dobroci dla innych, mogą doświadczać zarówno „dawania”, jak i „brania” w sposób, który ma głęboki wpływ na ich rozwój emocjonalny. Może to zwiększyć świadomość wielu niematerialnych źródeł dobra w ich życiu (źródło: psychologiadziecka.org)
Dla dzieci:
Prawdziwa wartość to to, kim jesteś, a nie to co masz.
Dla rodziców:
Człowiek przemierza świat wzdłuż i wszerz w poszukiwaniu tego, czego potrzebuje, a znajduje to, wróciwszy do domu~ George Moore
Odrobina wdzięczności
Liczba uczestników: co najmniej 2 osoby.
Wiek: co najmniej 4 lata
Materiały: 1 para długich męskich skarpet, okrągły pojemnik o wysokości 15-25 centymetrów, duża miseczka na zupę, plastikowy pojemnik, duża poduszka, drobne przedmioty znajdujące się wokół domu.
Opis zabawy
To zabawna gra, która przypomni dzieciom wszystkie rzeczy w życiu, za które powinny być wdzięczne.
Zanim zaczniesz zgromadź 8-12 drobnych przedmiotów z najbliższego otoczenia, które mają oznaczać „dobrodziejstwa” w życiu. Oto kilka pomysłów:
| Przedmiot | Dobrodziejstwo, które reprezentuje |
|---|---|
| mały kwiat | piękne kwiaty i krzewy |
| zwierzę zabawka | różne zwierzęta służące różnym celom (domowi ulubieńcy, mięso) |
| marchew | jedzenie |
| ubranka dla lalek | ubranie, które nosimy |
| mała piłka czy zabawka | zabawa i wypoczynek |
| ołówek | możliwość pisania |
| papier | możliwość zapisywania, przekazywania informacji |
| samochodzik | samochody i inne środki transportu |
| książeczka | książki, wiedza, wykształcenie |
| mydełko | środki higieny (ochrony zdrowia) |
| lampka choinkowa | elektryczność |
| bandaż lub aspiryna | opieka medyczna |
| moneta lub banknot | pieniądze do kupowania rzeczy |
| lalka | ludzie wokół nas – rodzina, przyjaciele |
| liść | drzewa |
| kropla wody (obrazek) | deszcz |
| słońce (obrazek) | światło słoneczne |
Możesz przedłużać tę listę, dopóki starczy ci wyobraźni i drobnych przedmiotów w zasięgu ręki. Włóż wszystkie do pojemnika, naciągnij na niego skarpetkę w taki sposób, by dolna jej część obejmowała dno. Długa, górna część powinna luźno zwisać przy brzegu pojemnika, tworząc rodzaj tunelu, przez który dziecko będzie mogło sięgać ręką do wnętrza „tajemniczego skarbca”. Przedmioty znajdujące się w pojemniku muszą być niewidoczne. „Skarby” powinny być już w pojemniku, a skarpeta naciągnięta, zanim zaprosisz dzieci do zabawy.
Poproś dziecko, by poprzez tunel włożyło rękę do wnętrza pojemnika i wzięło jeden przedmiot, a potem – nie wyjmując go na zewnątrz zgadło, co to jest. Gdy wydostanie już ten przedmiot, powinno powiedzieć, jakie, – jego zdaniem – „dobrodziejstwo” reprezentuje. Jeśli jest więcej niż jedno dziecko, niech po kolei sięgają do pojemnika. Możesz prowadzić punktację, przydzielając jeden punkt za odgadnięcie jego symbolicznego znaczenia.
Gdy starsze dzieci już zidentyfikują dobrodziejstwa reprezentowane przez każdy z przedmiotów, poproś je, by wyobraziły sobie, jakie byłoby życie bez tych dobrodziejstw.
Można też porozmawiać o tym, że niektórzy ludzie nadal muszą się bez nich obywać, a także o dawnych pokoleniach, które przetrwały, nie mając wielu z tych rzeczy, i o tym, jak wtedy wyglądało ich życie.
Dzieci naprawdę lubią tę zabawę nie tylko dlatego, że mają okazję pomyśleć o wszystkich dobrych rzeczach w swoim życiu ale i dlatego, że zabawnie jest sprawdzać swoje możliwości identyfikowania dotykiem otaczającego świata.
źródło: psychologiadziecka.org, dziecisawazne.pl, bodyclean.pl, J. C. Miller, Krótkie lekcje życia…
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #mindfulness #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #premium #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia
autyzm.life i neuroróżnorodni 