Współdzielenie uwagi – ćwiczenia
Współdzielenie uwagi
#autyzm#za#ASDipokrewne
Cele:
- „Zwiększanie wrażliwości ucznia na otoczenie i czynności wykonywane przez innych ludzi
- Nauczenie, jak zwrócić uwagę innej osoby
- Wytworzenie potrzeby zwrócenia i utrzymywania na sobie uwagi innych osób
Podpowiedzi:
Fizyczne kierowanie ruchami ucznia, demonstracja, podpowiedź werbalna wskazywanie lub podpowiedź wewnątrz bodźca. Podpowiedzi należy stopniowo wycofywać, aż uczeń będzie odpowiadał samodzielnie.
Kryteria wstępne:
Fazę pierwszą można rozpocząć, gdy uczeń opanuje naśladowanie niewerbalne.
Opanowanie umiejętności:
Uczeń 9 na 10 razy reaguje prawidłowo bez dodatkowej pomocy ze strony nauczyciela, przy dwóch rzeczach do wyboru i 8 na 10 razy przy trzech lub większej liczbie rzeczy do wyboru. Taki sam wynik powinien uzyskać jeszcze z co najmniej jednym nauczycielem.
Przebieg
Naucz ucznia rozpoznawać, czy druga osoba uważa i jak zwrócić jej uwagę.
Faza 1: Spytaj ucznia, „Gdzie jest [przedmiot]?”
Uczeń odpowiada „tam” i pokazuje w kierunku, w którym znajduje się przedmiot.
Faza 2: Poproś ucznia, aby dał przedmiot jakiejś osobie.
Osoba ta nie powinna zwracać na niego uwagi i brać od niego danej rzeczy dopóki nie powie „Proszę <imię osoby>”. Powtórz to samo ćwiczenie z rzucaniem piłki. Uczeń powinien powiedzieć „Łap <imię>” zanim osoba, o którą chodzi, spróbuje złapać piłkę.
Faza 3: Zwracanie czyjejś uwagi.
Poproś ucznia, aby spytał się o coś, lub powiedział cos wybranej osobie. Osoba ta powinna początkowo zostać obojętna na jego próby porozumienia się. Uczeń powinien zostać zachęcony do powtórzenia imienia osoby, z którą chce rozmawiać i pociągnięcia jej za rękę.
Faza 4: Chwalenie się czymś, co uczeń zrobił.
Upewnij się, że ktoś będzie miał okazję to oglądać.
Faza 5: Rozpoznawanie, co druga osoba wskazuje.
a. Nauczyciel wskazuje gdzieś i mów „Pójdź tam”.
b. Nauczyciel pyta swojego asystenta „Gdzie jest ciastko?” Asystent wskazuje i mówi „tam”. Nauczyciel prosi ucznia, żeby przyniósł ciastko.
c. Asystent pokazuje coś palcem. Nauczyciel pyta ucznia „Co pokazuje asystent?”.
Faza 6: Rozpoznawanie, gdzie osoba się patrzy.
Asystent patrzy na coś. Spytaj ucznia „na co patrzy asystent?”
Faza 7: Rozpoznawanie kierunku poruszania się.
Ustaw zabawki zwierzątka w rzędzie, zwrócone w konkretnym kierunku. Spytaj ucznia, gdzie idą. Powinien wskazać prawidłowy kierunek.
Faza 8: Rozpoznawanie, czy druga osoba słyszy ucznia.
Poproś, żeby uczeń powiedział coś do asystenta, który jest albo tuż obok, albo w zupełnie innej części domu. Spytaj ucznia, czy asystent go słyszy. Może to ocenić nie tylko na podstawie odległości, ale też na podstawie tego, czy asystent mu odpowiedział.
Faza 9: Rozpoznawanie, czy druga osoba widzi ucznia.
Spytaj o coś, co uczeń w danym momencie widzi. Asystent powinien stać tuż obok, lub w zupełnie innej części domu. Spytaj ucznia, czy asystent widzi dany przedmiot. Uczeń może to ocenić na podstawie tego, czy asystent stoi nieopodal i czy patrzy się w odpowiednim kierunku.
Faza 10: Rozpoznawanie, czy osoba o czymś wie.
Zaaranżuj jakąś sytuację, podczas gdy asystent będzie się znajdował obok lub w zupełnie innej części domu. Spytaj ucznia, czy asystent może wiedzieć co się stało. Uczeń może to ocenić na podstawie tego, czy asystent widział zajście lub też usłyszał czyjąś rozmowę na ten temat.
Faza 11: Rób dziwne rzeczy, żeby sprowokować ucznia do komentarza.
- Załóż odwrotnie perukę.
- Załóż odwrotnie okulary.
- „Przez przypadek” pomaż stół kolorując obrazek. Modeluj reakcję, „oj-oj”.
- Zrzuć przybory ze stołu. Modeluj reakcję „spadło”.
- Spróbuj włożyć uczniowi but na rękę.
- Włóż młotek do szuflady ze sztućcami.
- Włóż pęczek selera naciowego do szafy z ubraniami.
- Poprzestawiaj meble, lub schowaj coś, czego brak będzie rzucał się w oczy.
- Przejdźcie normalnie kilka kolejek ćwiczeń, robiąc coś na zmianę, po czym zrób coś niespodziewanego” (Leaf, McEachin, 2017).
źródło: R. Leaf, J. McEachin: „Praca nad rozwojem”, Wydawnictwo LTW, Warszawa 2017
