Powietrze
Powietrze to mieszanina gazów i aerozoli składająca się na atmosferę ziemską.
Powietrze zawiera tlen. Oddychają nim niemal wszystkie organizmy żywe. Zużywają go od milionów lat, a jednak go nie brakuje! Zawdzięczamy to roślinom – one produkują tlen.
Cykl węglowy
1. Fotosynteza
Rośliny absorbują (wchłaniają) CO2 z powietrza. Zatrzymują sobie C, aby wytworzyć z niego liście i drewno, a O2 wydalają do powietrza. A wszystko to dzięki energii światła słonecznego!
2. Oddychanie
Ludzie i zwierzęta wchłaniają tlen – O2 a wydalają dwutlenek węgla CO2 do powietrza.
Cząsteczki substancji biorących udział w fotosyntezie oznacza się następująco: węgiel C, tlen O2, dwutlenek węgla CO2.
C w połączeniu z O2 daje CO2
3. Fotoplankton
Fotoplankton to maleńkie roślinki żyjące w wodzie. One także dokonują fotosyntezy i produkują tlen.
Dlaczego musimy zadbać o czyste powietrze? Czym jest smog?
Zanieczyszczenie powietrza
W ciągu ostatnich 150 lat temperatura na Ziemi podniosła się o o pół stopnia Celsjusza. Naukowcy uważają, że przyczyną tego stanu są tony dwutlenku węgla (CO2), które produkują samochody, zakłady przemysłowe i ludzie ogrzewając mieszkania starymi piecami. Gaz ten zwiększa efekt cieplarniany.
Co to jest smog?
Smog jest niczym innym jak zanieczyszczeniem powietrza. Smog jest w rzeczywistości mieszaniną powstała w wyniku zanieczyszczeń powietrza wynikających z naszej działalności i niekorzystnych zjawisk atmosferycznych (przede wszystkim mgły). Potocznie za smog uznaje się rodzaj chmury, która unosi się nad miastem czy wsią zwłaszcza w okresie jesiennym i zimowym.
Bajka Książę i Smog
Scenariusz zajęć dla przedszkolaków pt. „Powietrze”
Słuchanie opowiadania „O silniku spalinowym, który zaczął jeździć na rowerze.”
Słuchanie opowiadania „O silniku spalinowym, który zaczął jeździć na rowerze.”
Scena I
W Krakowie mieszkał Pan Zadymialski. Pracował w wielkiej fabryce z ogromnymi
kominami, z których kłębił się szary, brudny dym. Pan Zadymialski jeździł codziennie do pracy
dużym, czarnym samochodem, który nazywał Dymek, a przedzierając się przez zatłoczone
ulice zostawiał za sobą szare smugi spalin, które szkodziły mieszkańcom, a zwłaszcza dzieciom. Po powrocie do domu Pan Zadymialski rozpalał duży węglowy piec i przyglądał się
ciemnym smugom wydobywającym się z jego wnętrza. Często zdarzały się takie dni, że
czarne chmury spalin i dymu wisiały nad miastem. Było smutno i ponuro.
Scena II
Pewnego dnia zdarzyło się coś bardzo dziwnego. Silnik Dymka zaczął kasłać, krztusić się,
prychać i nie mógł już wcale oddychać. Wszystko wskazywało na to, że zachorował. Silnik
postanowił pójść więc do Pana Doktora. Pan Doktor troskliwie przebadał, ostukał, opukał
Silnik. Stwierdził ostre zapalenie oskrzeli, zakazał wykonywania dotychczasowych czynności,
płukanie gardła i inhalacje.
Scena III
Nade wszystko zalecił zmianę środka transportu i wręczył wizytówkę do sklepu rowerowego.
Scena IV
Silnik Dymka wziął sobie do serca słowa mądrego Doktora. Bez żalu opuścił samochód
i kupił sobie rower w kolorze zielonym. Wyleczył gardło i mknął zadowolony na rowerze
ulicami Krakowa niczym wiatr z wesołą piosenką na ustach : „Jestem sobie szczęśliwy Pan,
dołącz do mnie i powiedz czystemu powietrzu TAK!”. Przygnębieni mieszkańcy miasta
z zazdrością spoglądali na szczęśliwego rowerzystę. Po jakimś czasie Kraków zazielenił się
i przemienił w piękne, czyste miasto ze świeżym powietrzem – był to efekt zmiany nawyków
mieszkańców, którzy za przykładem mądrego Silnika zaczęli jeździć na rowerze i przestali
palić śmieci w piecach. Na kominy fabryk założono też specjalne filtry. Odtąd wszyscy byli
szczęśliwi i żyli w zdrowiu i przyjaźni z przyrodą.
Pytania do tekstu:
- Jak wyglądało miasto, w którym powietrze było zanieczyszczone?
- W jaki sposób wyleczył się silnik Dymka?
- Jak zmienił się Kraków?
Zabawa ruchowa „Spacer”.
Podczas wesołej melodii dzieci spacerują wyprostowane, wesołe wdychają nosem powietrze (czyste powietrze). Podczas spokojnej melodii dzieci spacerują pochylone do przodu (przygarbione), smutne z ciężkim oddechem (powietrze zanieczyszczone).
Zabawa „Pozycja drzewa” – joga dla dzieci
Vrksasana – czyli pozycja drzewa, w której stoimy na jednej nodze, z ciałem i kręgosłupem wyciągniętym wysoko do góry, ręce trzymamy mocno wyciągnięte ku górze. Druga noga podciągnięta i umieszczona na udzie (w pachwinie) nogi na której stoimy. Stojąc w tej pozycji przypominamy wysokie proste drzewo stabilnie zakorzenione.
Zabawa z wykorzystaniem zmysłu węchu – „Co to za zapachy?”.
Słoiczki z różnymi pachnącymi substancjami.
Dzieci wąchają zapachy wydzielane przez różne substancje, np.: perfumy, rozgnieciony
czosnek, utarty chrzan, płyn do płukania tkanin, odświeżacz powietrza, zapachowe zawieszki
samochodowe, skórkę cytrusów, kapustę kiszoną itp., które Rodzic umieścił wcześniej
w słoiczkach (z zakrętkami). Odkręcają słoiczki, wąchają i odgadują, co to za zapach.
Ćwiczenia ortofoniczne na podstawie wiersza B. Szelągowskiej „Dbamy o przyrodę”.
Prezentujemy wiersz i pytamy dzieci: W jaki sposób możemy dbać o przyrodę?
Powtarzamy wiersz, a dzieci za nami fragment tekstu: Sia, sio, siu, sia, sio, si – jakie śliczne
mamy dni!
W parku kwitną na rabatkach
kwiatki kolorowe.
Pod drzewami, wzdłuż alejek,
stoją kosze nowe.
Sia, sio, siu, sia, sio, si –
jakie śliczne mamy dni!
Dzięcioł puka w stare drzewo,
obserwując dzieci,
jak do kosza wyrzucają
po pikniku śmieci.
Sia, sio, siu, sia, sio, si –
jakie śliczne mamy dni!
Jeżyk z liści się wygrzebał,
pyszczek swój zadziera.
Teraz patrzy, jak rodzina
jedzie na rowerach.
Sia, sio, siu, sia, sio, si –
jakie śliczne mamy dni!
A w ogrodzie, obok parku,
słowik cudnie śpiewa.
To z radości – wzdłuż alei
ktoś posadził drzewa.
Sia, sio, siu, sia, sio, si –
jakie śliczne mamy dni!
Nawet słonko, choć wysoko,
jakoś mocniej świeci.
Lubi patrzeć się, jak dbają
o przyrodę dzieci!
Sia, sio, siu, sia, sio, si –
jakie śliczne mamy dni!
Ćwiczenia oddechowe „Kolorowe kwiatki”.
Żywe kwiaty
Dajemy dziecku kwiaty. Zadanie dziecka polega na sprawdzeniu, czy kwiat pachnie czy nie.
Dzieci wciągają powietrze nosem i wypuszczają ustami, powtarzają to zadanie kilka razy .
Ćwiczenie grafomotoryczne „Latawiec”.
Praca plastyczna „Drzewo z ręki”.
Ponieważ to dzięki roślinom mamy tlen, one też oczyszczają powietrze, powinniśmy
sadzić wiele roślin, przede wszystkim drzew.
Narysujmy kolorowe drzewa. Wykorzystajmy obrysy swoich dłoni.
Zabawy na świeżym powietrzu.
Swobodne zabawy na świeżym powietrzu. Jeśli będzie wiatr można spróbować
puszczać latawce.
Zakończenie zajęć.
Na zakończenie proponuję bajkę z serii „Rodzina Teflików” pt. „Drzewko”
źródło: opracowanie własne na podstawie: edupage.org
autyzm.life i neuroróżnorodni 
