„Kolorowy świat emocji” program socjoterapeutyczny dla dzieci
Autorska koncepcja programu socjoterapeutycznego dla dzieci w wieku przedszkolnym przejawiających trudności wychowawcze „Kolorowy świat emocji”.
1. Założenia programowe
W życiu małego dziecka szczególną rolę przypisuje się jego umiejętnościom poznawania otaczającego świata, rozumienia go, dostrzegania związków w nim zachodzących i współdziałania. A tak wielu osobom przychodzi z trudnością nawiązanie i utrzymanie pozytywnych kontaktów z innymi ludźmi, włączenie się do grupy, wykazywanie zrozumienia, wycofanie się i konstruktywne radzenie sobie z problemami i konfliktami. Wszystkie te elementy są niezbędne, by sprostać wymaganiom, jakie przed dziećmi stawia świat. O tym, że wielu z nich nie radzi sobie z tymi wymaganiami nikogo nie trzeba przekonywać. Bardzo często koleżanki nauczycielki zgłaszają problem tzw. trudnych uczniów, którzy niepokoją nieprawidłowymi formami zachowań. Obserwowane zaburzenia w funkcjonowaniu tych dzieci mogą się ujawniać w relacjach z rówieśnikami, dorosłymi, z zadaniami oraz w relacjach z samym sobą. Rodzice potwierdzają taki stan rzeczy wskazując na bezradność, jaka temu zjawisku towarzyszy. Ignorowanie pierwszych problemów dziecka może w przyszłości doprowadzić do poważnych trudności wychowawczych, aż do nieprzystosowania społecznego włącznie. Jedną z form pomocy dzieciom przejawiającym tego typu trudności są grupy socjoterapeutyczne, gdzie podkreślana jest wartość terapii grupowej jako sprawdzonego i skutecznego sposobu przywracania normalnych stosunków dziecka z otoczeniem.
Badania dowodzą (Geldard, Geldard, 2005, s.13), że uczestniczenie w działaniach grupy (a nie spotkaniach indywidualnych) rozwija u dzieci zdolność radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, związanymi z zachowaniem, kontaktami społecznymi, zdrowiem psychicznym oraz problemami dotyczącymi procesu rozwojowego. Wskazane jest również, by grupy terapeutyczne tworzyły dzieci o różniących się od siebie osobowościach i zachowaniach. Najlepsze efekty, bowiem przynosi praca w zrównoważonym składzie, których członkowie zachowują się w sposób różnorodny. Taka różnorodność przyczynia się do powstawania w grupie żywych interakcji (tamże, s.105).
Wychodząc naprzeciw tym założeniom opracowałam Program socjoterapeutyczne dla dzieci przejawiających trudności wychowawcze „Kolorowy świat emocji”. Adresatami mojego programu będą dzieci 5 i 6 letnich, u których zaobserwowano stałe i wyraźne zachowania społeczne nie do przyjęcia dla innych oraz uciążliwe dla siebie.
2. Cele programu
Socjoterapia, jako metoda pracy w grupie, zakłada realizację trzech podstawowych celów, które wzajemnie będą się przeplatać podczas prowadzonych zajęć. Są to cele terapeutyczne, cele edukacyjne i cele rozwojowe.
