Nieśmiałość – stan psychiczny, w którym obecne są pewne charakterystyczne elementy na płaszczyźnie emocjonalnej, motywacyjnej, poznawczej lub behawioralnej, pojawiający się w sytuacji, gdy jednostka jest lub wyobraża sobie bycie ocenianą przez inne osoby. Philip Zimbardo wskazał, że pierwsze pisane użycie słowa nieśmiałość odnotowano w wierszu z około roku 1000 p.n.e., gdzie utożsamiano je ze sformułowaniem łatwy do przestraszenia.
Emocje – scenariusze zajęć dla dzieci ze spektrum autyzmu
Odczuwanie niepokoju – historyjka społeczna, autyzm
Na nieśmiałość składają się przede wszystkim:
- w sferze emocjonalnej: uczucie zażenowania, skrępowania, zakłopotania, często też lęku (zwłaszcza przed mającą nastąpić oceną),
- nie w pełni kontrolowane zachowania mające na celu doraźne ograniczenie lub uniknięcie tych przykrych emocji, np. niepodejmowanie działania, które mogłoby podlegać ocenie,
- koncentracja na przeżywanych emocjonalnych symptomach nieśmiałości, jej zewnętrznych objawach (zob. niżej) i procesie oceny.
Przeżywaniu nieśmiałości (zwłaszcza silnemu) często towarzyszą objawy somatyczne, takie jak przyspieszony puls, czerwienienie i pocenie się, napięcie mięśniowe (zwłaszcza mięśni twarzy), rzadziej drżenie. Niektóre z nich mogą być łatwo zaobserwowane i rozpoznane przez otoczenie jako oznaki nieśmiałości, szczególnie w połączeniu z jej behawioralnymi konsekwencjami. Obawa przed tym często stanowi dodatkowy czynnik potęgujący nieśmiałość. Według niektórych badaczy, skrajną postacią nieśmiałości jest fobia społeczna – najczęstsze zaburzenie lękowe (źródło: wikipedia.org).
Czym jest nieśmiałość?
Nieśmiałość można rozumieć zasadniczo na dwa sposoby: jako stan, który zdarza się od czasu do czasu każdemu z nas (międzynarodowe badania prof. P. Zimbardo wykazały, że tylko 7% osób może stwierdzić, że nigdy nie doświadczyły nieśmiałości!), bądź też jako mniej lub bardziej stałą cechę, która ujawnia się w rozmaitych życiowych sytuacjach społecznych. W tym pierwszym rozumieniu nieśmiałość jest nie tyle cechą osobowości, ile po prostu przemijającym stanem onieśmielenia. Zna go przytłaczająca większość z nas. Jednak osób, które wykazują nieśmiałość częściej, jako stałą cechę charakteru, nie jest wcale mało – badania B. Carducciego wskazują, że mogą one stanowić nawet połowę populacji! Jeśli nie zauważamy tego na co dzień, to przypuszczalnie dlatego, że większość z nich ma swoją nieśmiałość „w ryzach” i nauczyło się zbytnio nie okazywać jej na zewnątrz. To jednak jeszcze zbyt mało, aby naprawdę poradzić sobie z nieśmiałością (wciąż bowiem osoby te odczuwają ją „od środka”, co może wywoływać znaczny dyskomfort).
Najbardziej znany badacz nieśmiałości prof. P. Zimbardo definiuje ją jako psychiczne ograniczenie, utrudnienie bądź też barierę związaną z lękiem odczuwanym wobec innych ludzi, zwłaszcza potencjalnie emocjonalnie zagrażających: obcych (z powodu ich nieprzewidywalności), mających władzę i autorytet lub też osób odmiennej płci (a w przypadku
osób nieheteroseksualnych – tej samej płci).
Z kolei I. Dzwonkowska zauważa, że pełny „syndrom nieśmiałości” można stwierdzić, kiedy współwystępują następujące zjawiska:
- charakterystyczny dla osób nieśmiałych schemat „Ja” wyrażający się w stwierdzeniu „Jestem nieśmiała(-ły)”,
- trwała tendencja do zahamowania pożądanych zachowań w sytuacjach społecznych,
- odczuwanie dyskomfortu i napięcia (stresu) w sytuacjach społecznych.
Wprawne oko dostrzeże tu wiele podobieństw do fobii społecznej czy osobowości unikającej. Jednak tym, co szczególnie różni te zjawiska, jest ich natężenie – trudności związane z tymi dwoma zaburzeniami są bardzo poważne, a dolegliwości psychiczne dotkliwe. Zaś nieśmiałość oznacza z reguły niższy, dający się wytrzymać, choć mimo to niekomfortowy poziom lęku społecznego.
A czym nieśmiałość nie jest…
- Pakiet zajęć „Emocje” dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i ze spektrum autyzmu – 7 zł. Opłata jednorazowa
- Strategie regulowania emocji
- Jestem balonikiem – radzenie sobie ze stresem, scenariusz zabawy grupowej
- Entuzjazm – arkusz pracy dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Moje emocje – pakiet lekcji dla ucznia z autyzmem – 8zł
- Miłość – arkusz pracy dla dziecka z autyzmem
- Wstręt – arkusz pracy dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Smutek – arkusz pracy dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Poczucie własnej wartości – scenariusz zajęć profilaktyczno – wychowawczych
- Nieśmiałość i onieśmielenie – zajęcia i arkusz pracy dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Rozpoznawanie i wyrażanie uczuć i emocji – scenariusze zajęć socjoterapeutycznych
- Uważność, czyli mindfulness – pomoc emocjonalna
- Program: Poznajemy nasze emocje – obszar społeczno-emocjonalny
- Emocje – scenariusze zajęć, ASD
- Życzliwość – arkusz pracy dla dziecka z autyzmem
- Dobrostan – arkusz pracy dla dziecka z autyzmem
- Potrafię nazwać i rozpoznać uczucia – scenariusz zajęć, autyzm
- Po co odczuwać i wyrażać wdzięczność? – arkusz pracy dla dziecka z autyzmem
- Teoria umysłu i empatia w spektrum autyzmu
- Emocje – scenariusz zajęć
- Odczuwanie niepokoju, autyzm – historyjka społeczna
- Wdzięczność – historyjka społeczna
- Kolorowy świat emocji – program socjoterapeutyczny
- Wiem, co czuję – emocje, scenariusz zajęć
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #mindfulness #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #premium #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia
autyzm.life i neuroróżnorodni 