Cięcie nożyczkami jest jedną z niezbędnych umiejętności jakie dziecko nabywa i doskonali w procesie edukacji. Czynność jest złożona i wymaga zarówno umiejętności manipulacyjnych, jak i odpowiedniego poziomu koordynacji wzrokowo-ruchowej. Ważną przyczyną dla której warto ćwiczyć cięcie jest fakt, że rozwija siłę, wytrzymałość i koordynację drobnych mięśni dłoni odpowiedzialnych za pisanie. Dziecko w kolejnych latach swojego życia potrafi wycinać od prostych do coraz to bardziej skomplikowanych kształtów z coraz większą dokładnością.
Rozwój cięcia nożyczkami został przedstawiony w poniższej tabeli:
| Wiek dziecka | Charakterystyka aktywności dziecka |
| 1,0-1,6 lat | Chwyta przypadkowo, manipulacja ma charakter zabawowy. |
| 1,6-2,0 lat | Chwyta poprawnie nożyczki zgodnie z przeznaczeniem, zmienia ręce. |
| 2,0-3,0 lat | Opanowuje umiejętność przecinania, występują liczne współruchy, pochylenie głowy. |
| 3,0-4,0 lat | Przecina 15-centymetrowy papierowy kwadrat na pół, tnie w kierunku od siebie. |
| 4,0-5,0 lat | Tnie wzdłuż prostej linii 20 cm w odległości 0,5 cm od narysowanej kreski, wycina proste kształty w odległości około 0,5 cm od kreski. |
| 4,5-6,0 lat | Wycina koło w odległości 0,5 cm od linii, wycina proste figury po linii, próbuje wycinać bardziej złożone figury. |
Prawidłowa technika cięcia nożyczkami
Dziecko w trakcie cięcia powinno siedzieć i utrzymywać wyprostowane plecy, łokcie blisko ciała oraz symetrycznie ustawione barki. Jeżeli wykonywana czynność wymaga dużego wysiłku, to maluch często je unosi, a także mocno pochyla głowę. Mogą pojawiać się współruchy w postaci otwartej buzi lub zagryzania warg.
Cięcie jest czynnością wymagającą użycia obu rąk jednocześnie. Ruch ręki będącej operatorem wspomaga druga ręka, która przytrzymuje i nadaje cięciu kierunek.
W pierścieniach nożyczek w zależności od ich wielkości znajdują się kciuk i palec środkowy lub palec środkowy i serdeczny. Pierścienie znajdują się w pobliżu stawów międzypaliczkowych dalszych (DIP) dzięki czemu uzyskuje się dobrą kontrolę narzędzia. Jeżeli dziecko nie ma właściwej stabilizacji obręczy barkowej, przedramienia i nadgarstka w trakcie czynności lub gdy nożyczki są za duże, wówczas pierścienie nożyczek znajdują się w pobliżu śródręcza. Wszystkie palce w trakcie cięcia powinny być zgięte. Palec wskazujący umieszczony obok dolnego pierścienia ułatwia stabilizację czynności, zwiększa siłę oraz nadaje cięciu kierunek. Mobilność nadgarstka i przedramienia oraz utrzymywanie ich w określonej pozycji zapewnia płynność ruchów w trakcie cięcia i dokładne wykonanie czynności.
W trakcie czynności cięcia aktywne są mięśnie kłębu kciuka, odpowiedzialne za ruch opozycji oraz mięśnie środkowe dłoni wspomagające zgięcie i prostowanie palców. To te same mięśnie, które zaangażowane są w czynność pisania i manipulacji drobnymi przedmiotami. Jeśli natomiast kciuk i palce mają nieprawidłową pozycję w trakcie trzymania narzędzia, to dziecko aktywizuje głównie mięśnie przedramienia. (Edward, Buckland i McCoy-Powlen, 2002).
W cięciu bierze udział:
- Kciuk – w pierścieniu;
- Palec środkowy – w pierścieniu;
- Palec wskazujący – poza pierścieniem, nadaje kierunek cięciu.
Dobór nożyczek
Podczas nauki cięcia ważne jest odpowiednie dopasowanie nożyczek do wieku dziecka i jego umiejętności. Dzieci młodsze, od 2 roku życia mogą używać bezpiecznych nożyczek z włókna szklanego, które tną tylko papier. Dla starszych dzieci przeznaczone są nożyczki metalowe z zaokrąglonymi końcami. Niektóre posiadają mechanizm który otwiera nożyczki po ich zaciśnięciu, co ułatwia dziecku cięcie. Dla dzieci które zaczynają się uczyć ciąć lub mają problemy z tą czynnością z powodu np. małej siły mięśniowej, obniżonego napięcia lub niestabilności stawów należy wybierać nożyczki z większymi pierścieniami, aby mogły włożyć do niego 2 lub 3 palce. W ofercie sprzedaży dostępne są też takie, które posiadają profilowane otwory na kilka palców lub otwory na palce dla terapeuty i dziecka, oraz specjalne nożyczki dla leworęcznych. Warto pamiętać, że przy doborze nożyczek należy się kierować względami ergonomicznymi oraz dostosować narzędzie do określonej dominacji stronnej, aby nie zniechęcić dziecka do doskonalenia tej trudnej, ale ważnej czynności życia codziennego.
źródło: Smart Hand Model … Harmonia, Gdańsk 2018
autor: Klaudia Piotrowska-Madej, Agnieszka Żychowicz
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #mindfulness #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #premium #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia
- Ćwiczenia grafomotoryczne po śladzie – Lato
- Pakiet zajęć rewalidacyjnych: Motoryka mała. Przygotowanie sensoryczno-motoryczne do pisania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu
- Kolorowanki po kropkach – grafomotoryka, kolory
- Ćwiczenia grafomotoryczne – pierwsze szlaczki
- Przygotowanie motoryczne do pisania
- Wyklejanie kropek z plasteliny – ćwiczenia manualne
- Wycinanie – motoryka mała
- Symetria – koordynacja wzrokowo-ruchowa. Rozwój pisania w aspekcie motorycznym
- Aktywności kształtujące prawidłowy chwyt i sprawność rąk – rewalidacja
- Ćwiczenia grafomotoryczne
- Nauka pisania w spektrum autyzmu i zaburzeniach sensorycznych
- Po kropkach – rozwój myślenia w aspekcie motorycznym
- Grafomotoryka – nauka pisania i kreślenia – ASD i pokrewne
- Wycinanie – motoryka mała – uczniowie ze spektrum autyzmu
- Wiosenne zabawy – sensoryczno – motoryczne – ASD – rewalidacja
- Motoryka mała – zajęcia rewalidacyjne dla dzieci ze spektrum autyzmu
- Aktywności rozwijające sprawność motoryki małej i percepcji wzrokowej
- Scenariusz zajęć terapeutycznych z wykorzystaniem programu M. Frostig, D. Horne
- Terapia ręki – program dla dzieci
- Zmysł dotyku – percepcja czuciowa
- Ćwiczenia doskonalące funkcję stabilizacyjną i manipulacyjną rąk
- Przykładowy schemat wprowadzania litery – nauka pisania
- Ćwiczenia rozwijające ruchomość gałek ocznych
Pakiet zajęć „Emocje” dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu – 7 zł, zawiera:
- Odczuwanie niepokoju, autyzm / niepełnosprawność intelektualna, historyjka społeczna i arkusz pracy
- Smutek – arkusz pracy dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną i / lub ASD (spektrum autyzmu)
- Wesoły kot – arkusz pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i / lub ASD (spektrum autyzmu) – praca w grupie / lekcja
- Życzliwość – arkusz pracy dla ucznia z ASD (spektrum autyzmu) i / lub ASD
- Protokół złości i zdenerwowania
- Pokoloruj i nazwij emocje – kolorowanki
Mini – wykłady, lekcje, zajęcia, ćwiczenia, kolorowanki, inspiracje…
Opłata jednorazowa niezależna od subskrypcji
Zebrane środki pozwolą na dalszy rozwój strony oraz publikowanych treści
autyzm.life i neuroróżnorodni 