„Dzień Lasu, największe święto lasów i leśników, ma w naszym kraju długą, bo ponad 80-letnią tradycję. Po raz pierwszy obchodzono je w 1933 r. pod honorowym patronatem prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Początkowo święto to przypadało w ostatnią sobotę kwietnia, ale od 2012 r. ma swoją oficjalną datę ustanowioną przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, która przypada na dzień 21 marca. Głównym celem obchodów Międzynarodowego Dnia Lasu jest podnoszenie świadomości ludzi na temat ogromnego znaczenia lasów dla prawidłowego funkcjonowania planety i jakości życia człowieka oraz propagowanie idei i działalności związanej z lasami. Ze względu na ogromne bogactwo, jakie daje nam las, jego walory i użyteczność, warto przybliżyć idee tego święta wszystkim uczestnikom procesu edukacyjnego.

Bogata oferta leśnictw

Warto przeanalizować zasoby środowiska lokalnego i skorzystać z bogatej oferty nadleśnictw znajdujących się w okolicy, które są dobrze przygotowane do przyjęcia odwiedzających je przedszkolaków. Leśnicy w swoich okręgach mają bogatą ofertę edukacyjną, dostosowaną do wieku, zainteresowań i możliwości zarówno tych najmłodszych, jak i starszych uczestników procesu edukacyjnego, a także samych dorosłych. W lasach całego kraju znajduje się ponad tysiąc ścieżek przyrodniczo-edukacyjnych wyposażonych w tablice informacyjne i różne przyrządy do nauki i zabawy w terenie. Do tego 50 ośrodków edukacji leśnej, kilkaset izb i wiat edukacyjnych. Izby edukacyjne mają stałe lub sezonowe ekspozycje, są wyposażone w przyrządy i pomoce dydaktyczne oraz interaktywne urządzenia edukacyjne, gabloty tematyczne. Przeprowadzane są w nich zajęcia dydaktyczne według oferty programowej, prezentacje multimedialne z zakresu ekologii, ochrony przyrody i gospodarki leśnej. W niektórych ośrodkach edukacyjnych znajdują się sale muzealne, w których można podziwiać ciekawe eksponaty z historii leśnictwa. Zazwyczaj zajęcia w izbie są prowadzone w połączeniu z zajęciami w terenie, gdyż na zewnątrz ośrodków znajdują się także ekspozycje terenowe, w których skład wchodzą m.in. zbiorniki pokazowe (hodowle żółwi błotnych, ryb), dawne maszyny i urządzenia do prac leśnych, ścieżki sensoryczne, pomniki przyrody, interaktywne gry edukacyjne, wiaty i miejsca na ognisko. 

Leśnicy w pracy z dziećmi wykorzystują metodę pogadanki, pokazów multimedialnych, konkursów i warsztatów, a do zajęć w terenie używają atrakcyjnych pomocy: mikroskopów, lup, pudełek do odławiania i obserwacji owadów i kompasów. Pracownicy nadleśnictwa są również otwarci na sugestie nauczycieli i chętnie pomagają zaplanować atrakcyjne wyprawy po lesie. W wielu kompleksach leśnych dobrze przygotowana infrastruktura jest pomocna w propagowaniu turystyki leśnej oraz sportu i rekreacji (ścieżki zdrowia, cykliczne imprezy sportowe – leśne maratony). Na stronach internetowych nadleśnictw znajdują się informacje o możliwościach korzystania z oferty edukacyjno-turystycznej lasów. 

Przykładowe inicjatywy

Włączając się w międzynarodowe obchody Dnia Lasu, możemy zaplanować wiele inicjatyw przy współudziale partnerów lokalnych. Pamiętajmy, żeby tego dnia przenieść zajęcia z sali przedszkolnej do naturalnej przestrzeni, która odkryje przed dziećmi skrzętnie skrywane tajemnice. Poniżej przedstawiamy propozycje konkretnych działań. 

• Las budzi się do życia – wycieczka o charakterze kulturalno-poznawczym do najbliższego lasu, połączona z poszukiwaniem oznak wiosny. Międzynarodowy Dzień Lasu przypada na kalendarzowy pierwszy dzień wiosny, nie będzie więc niczym trudnym dla nauczycieli połączenie obchodów obu wydarzeń. Czas przebudzenia do życia przyrody jest sprzyjającą okolicznością do skorzystania z zaproszenia do lasu. Wyprawa może się odbyć w obecności leśnika, który będzie doskonałym przewodnikiem po świecie przyrody, lub może być zaplanowana według własnego scenariusza nauczyciela. Podczas wyprawy warto udokumentować obserwacje dzieci, wykorzystując np. aparat fotograficzny, dyktafon lub szkicownik; warto zorganizować zabawę na doskonalenie spostrzegania zmysłowego bądź pozwolić dzieciom na pokonanie napotkanej przeszkody w terenie.
• Bal na leśnej polanie – happening na terenie ogrodu przedszkolnego połączony z zajęciami terenowymi. W ramach tej inicjatywy mogą zostać zorganizowane: galeria prac dzieci o tematyce leśnej, udostępniona gościom odwiedzającym przedszkole; zabawy interaktywne, np. wspólne tworzenie przez grupy niezwykłych drzew z wykorzystaniem ścinków materiałów, bibuły, włóczki; ekologiczne zabawy w terenie z wykorzystaniem przyrządów do obserwacji oraz niekonwencjonalnych pomocy typu rolki po papierze czy ręcznikach papierowych, lusterka, szablony stóp; wspólne sadzenie drzewek; konkursy o tematyce przyrodniczej; ścieżka leśnych przysłów i powiedzeń; bal w ogrodzie przedszkolnym.
• Leśne inspiracje – konkursy plastyczne lub fotograficzne organizowane w połączeniu ze środowiskiem rodzinnym, organizacja wystaw pokonkursowych.
• Kulturotwórcza rola lasu – spotkania z leśnikiem w ośrodkach edukacyjnych połączone z oferowanymi przez nadleśnictwo atrakcjami, np. zwiedzanie leśnej wystawy, projekcja filmu edukacyjnego o tematyce przyrodniczej, leśna wędrówka ścieżką dydaktyczno-przyrodniczą. 
• Gra terenowa – wyprawa do lasu o charakterze tropiącym połączona z rozwiązywaniem zadań. 
• Leśni mieszkańcy – festiwal leśnej piosenki lub konkurs recytatorski. 
• Otwarte drzwi do przedszkolnego lasu – impreza integracyjna dla dzieci z zaprzyjaźnionych przedszkoli. Nie wszystkie placówki przedszkolne mają to szczęście, że są położone na terenie leśnym, z dala od miejskiego zgiełku, i dysponują terenem obfitującym w różne gatunki fauny i flory. Jeżeli nasze przedszkole ma dobre warunki do obcowania z naturą, może zorganizować imprezę integrującą społeczność lokalną. Zaproszenie można skierować do grup najmłodszych, żeby w bezpiecznych i sprzyjających warunkach rozpoczęły swoją przygodę z bezpośrednim doświadczaniem leśnej przyrody 

Obchody Międzynarodowego Dnia Lasu mogą stać się również częścią projektu edukacyjnego lub badawczego. Projekt umożliwi nam przeprowadzenie wielu różnorodnych działań, których tematem przewodnim będzie las. W okresie trwania projektu możemy planować zajęcia terenowe, zabawy badawcze, gry matematyczne, pogadanki, podejmować atrakcyjne formy artystyczne, ogrodnicze, quizy, gry terenowe. Poruszane treści możemy skoncentrować wokół takich zagadnień, jak:

• Las jako naturalny filtr. Lasy nazywane są płucami Ziemi, bo produkują tlen, którym oddychamy. Wszystkie drzewa są doskonałymi filtrami. Wychwytują i zatrzymują drobnocząsteczkowy pył i kurz, oczyszczając powietrze. Stwierdzono, że stuletni dąb jest w stanie wychwycić z powietrza nawet tonę pyłów rocznie. Możemy przekonać się o czystości leśnego powietrza, przeprowadzając eksperyment. Duże kawałki ligniny posmarowane wazeliną rozłożone na tackach w różnych miejscach, np. przy ruchliwej ulicy wokół przedszkola, w ogrodzie przedszkolnym, na osiedlu mieszkaniowym, na terenie zielonym, dostarczą nam poprzez porównanie niezbędnych informacji na temat miejsc występowania zanieczyszczeń w najbliższej okolicy. 
• Las jako naturalna zapora przeciwpowodziowa. Lasy pomagają filtrować wodę i tym samym wpływają na jakość wody pitnej, chronią zlewiska i zapobiegają powodziom, ponieważ magazynują wodę w glebie.
• Las jako naturalna ochrona przed szumem z pobliskich dróg i terenów przemysłowych. Drzewa redukują hałas. Możemy pokazać to wychowankom poprzez zorganizowaną wycieczkę podzieloną na kilka etapów. Obieramy taką trasę, żeby umożliwić wychowankom obcowanie z miejskim zgiełkiem, ulicznym hałasem i ciszą lasu (parku). Podsumowując wrażenia, samodzielnie dojdziemy do wniosku, które miejsca sprzyjają wytchnieniu i skłaniają do zadumy. 
• Las jako schronienie dla zwierząt. Każde zwierzę chroni się w lesie w bezpiecznym dla siebie miejscu, czasem samo buduje swoje schronienie, czasem korzysta z gotowego. Możemy zapoznać dzieci z różnymi rodzajami ptasich gniazd, sposobem drążenia dziupli czy jej murowaniem, przekrojem nory borsuka, liściastymi legowiskami jeży, kopcami budowanymi przez mrówki lub krety, gniazdami os, żeremiami bobrów. Podczas wycieczek możemy również obserwować rodzaje budek lęgowych dla ptaków oraz budek przeznaczonych dla innych zwierząt (np. nietoperzy). Ciekawą formą współpracy ze środowiskiem rodzinnym mogą być warsztaty konstrukcyjne z udziałem rodziców, podczas których opiekunowie wspólnie z dziećmi zbudują budki do zawieszenia w ogrodzie przedszkolnym lub przydomowym ogródku. 
• Las jako miejsce występowania różnorodnych gatunków fauny i flory. Las to miejsce zamieszkania dla większości gatunków zwierząt i roślin występujących w Polsce. Możemy przeprowadzić wiele zabaw matematycznych, tworząc kolekcje zwierząt…” (źródło i więcej: wychowaniewprzedszkolu.com.pl)

---

Dary Lasu

Oddział przedszkolny:  3-4 latki, liczba osób 12-15

Cele ogólne:

– zapoznanie dzieci z darami lasu przy wykorzystaniu 5 zmysłów

Cele operacyjne, dziecko :

– wypowiada się na temat ilustracji lasu

– wymienia czym charakteryzuje się las

-rozpoznaje za pomocą zmysłów dary lasu

– wskazuje i nazywa dary lasu

-prawidłowo dzieli na sylaby wyrazy i przelicza je

-uczestniczy w zabawach ruchowych proponowanych przez nauczyciela

Metody:

– oglądowa

– czynna

-słowna

Formy pracy:

– z całą grupą

– indywidualnie

Środki:

ilustracje lasu, igły drzew iglastych, liście drzew , szyszki, żołędzie, gałązki drzew, kamyczki, saszetki zapachowe (zapach sosny, poziomki, konwalii…), konfitury lub żywe okazy poziomki, jagody, nagranie z odgłosami lasu, napis do globalnego czytania „Las” , nagranie na CD z piosenką do zabawy „Wirują listeczki”.

Korzystaj z naszego przyrodniczego blogu Dragonfly Effect

Przebieg zajęcia:

1. Przywitanie dzieci przez nauczyciela, zaproszenie do zabawy „Głuchy telefon” gdzie hasłem jest słowo „ Las” zabawa wyciszająca wprowadzająca w temat zajęcia.
2. „Leśny obserwator”– nauczyciel prezentuje dzieciom plansze dydaktyczne
   z ilustracjami lasu. Dzieci swobodnie wypowiadają się co widzą na ilustracji. Rozmowa kierowana przez nauczyciela:

• Co możemy zbierać w lesie? (burza mózgów)
• Co spada w lesie z drzew?
• Jakie owoce możemy znaleźć w lesie?
• Co może Cię ukłuć w lesie?

3. „Pudełko sensoryczne” – rozpoznawanie przez dzieci zbiorów lasu dotykiem bez udziału wzroku, oczy zasłaniamy chustą. (Dzieci rozpoznają okazy naturalne przyniesione przez nauczyciela z lasu: szyszkę, kamyczek, gałązkę, żołędzia, liść, igłę sosny……..). Następnie wszystkie odgadnięte przedmioty układamy w linii na dywanie. Wypowiadamy ich nazwy głośno
a następnie wyklaskujemy sylaby oraz podajemy ich liczbę.

4.„Pychotka”- rozpoznawanie za pomocą zmysłu smaku darów lasu takich jak poziomka, jagoda (naturalnych lub w postaci konfitury). Dzieci dostają przed tym zadaniem łyżeczki do degustacji.

5. „Czym pachnie las”- dzieci rozpoznają za pomocą zmysłu węchu jakie zapachy można spotkać w lesie. Do tego zadania wykorzystujemy saszetki zapachowe sosny, poziomki, konwalii lub okazy naturalne. Oczywiście saszetki z zapachem przygotowujemy tak by zawartość nie była widoczna.
6. „Leśna muzyka”– dzieci wsłuchując się w nagranie płyty CD z odgłosami lasu, dzieci rozpoznają charakterystyczne dźwięki lasu.
7. „Wirują listeczki” – zabawa ruchowa orientacyjno- porządkowa przy muzyce. Dzieci do muzyki naśladują wirujące na wietrze listeczki, na głos tamburyna listeczki zasypiają.
8. Podsumowanie zajęć:

Przypomnij sobie nazwy na podstawie ilustracji jak wygląda:

• Szyszka
• Żołądź
• Poziomka
• Liść
• Igła sosny…..

9. Podziękowanie za udział w zajęciu. Wręczenie naklejek motywacyjnych.

Autor: Joanna Lizoń-Warchał

Szkoła Podstawowa nr 17 w Jaworznie (Oddział przedszkolny „Kotki”)

źródło: przedszkolankowo.pl

Sieć życia – ekozabawa

---

Wiersz Heleny Bechlerowej pt. „Może zobaczymy”

Idźmy leśną ścieżką

cicho, cichuteńko,

może zobaczymy

sarniątko z sarenką.

Może zobaczymy

wiewióreczkę małą,

jak wesoło skacze

z gałęzi na gałąź.

I niech nikt po lesie

nie gwiżdże , nie woła –

może usłyszymy

pukanie dzięcioła.

A może zaśpiewa

między gałązkami

jakiś mały ptaszek,

którego nie znamy.

I będzie nas witał

wesołą piosenką,

tylko idźmy lasem

cicho, cichuteńko.

Leśne zagadki

 Sosnowy, dębowy, stary lub młody,

rosną w nim grzyby, rosną jagody – las

 

 Zieloną nosi koronę,

przed skwerem daje ochronę – drzewo

 

Jak się to drzewo nazywa,

które się białą korą okrywa – brzoza

 

Zielona, z lasu wzięta,

wesoło nam z nią w święta – świerk, choinka

 

Jakie drzewa się zielenią,

zimą, latem i jesienią – iglaste

 

Kiedy utraciła swe liście zielone,

zostały jej jeszcze korale czerwone – jarzębina

 

Swoją posturą respekt budzi wszędzie,

jesienią pod nim znajdziesz żołędzie – dąb

 

Pstrokaty kowal w lesie się schował.

Siedzi za sosną i kuje głośno. (dzięcioł)

 

Rude futerko, biały brzuszek,

skacze tak, jak leśny duszek. (wiewiórka)

 

Ma długie uszy, bardzo zwinnie skacze.

Zmyka wciąż przez pole, kiedy psy zobaczy.(zając)

 

Ma okrągłe oczy, świetnie widzi w nocy.

I widzi i słyszy, poluje na myszy. (sowa)

źródło: opracowanie własne autyzm.life i Neuroróżnorodni

#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #metody #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #terapiaręki #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia

• Tydzień bez plastiku
• Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę – scenariusz zajęć
• Truskawki na mózg
• Głodne pisklęta – scenariusze na Dzień Ziemi
• Wędrówki kropli wody – scenariusze zajęć na Dzień Wody
• Hortiterapia
• Zwierzęcy system ostrzegania – ciekawostki przyrodnicze
• Wiosenne ptaki – scenariusz
• Leśny stroik na głowę – zajęcia przyrodniczo-manualne
• Scenariusz zajęć ekologicznych: Dbanie o czystość
• Quiz ekologiczny klas I – III
• Co w trawie piszczy – scenariusz zajęć
• Płuca świata tekst do sporządzania mapy myśli
• Orzechy włoskie i szczypce – zabawa sensoryczna
• Śnieguliczka i dzika róża – segregowanie, układanie i ściskanie – zabawa SI
• Dzika róża i szczypce – zabawa sensoryczno-motoryczna
• Nietoperz i ćma – świat dźwięku i ciemności