Niewłaściwe zachowania w ASD – interwencje behawioralne
Dzieci i młodzież z ASD mogą wykazywać zachowania nietypowe i trudne, co wymaga podjęcia szczególnych działań…
„Być może na pewne wydarzenia twoje dziecko reaguje wybuchami złości, histerią lub przygnębieniem, które wydają się nieproporcjonalne do danego doświadczenia (są także trudne do przewidzenia, następują bez wyraźnego powodu). Dzieci z ASD bywają też impulsywne i łatwo rozproszyć ich uwagę; mogą np. krzyczeć podczas zajęć w klasie, zabierać innym dzieciom ich rzeczy, mieć trudności z siedzeniem na miejscu i skupieniem się na pracy. Możliwe, że twoje dziecko chce zawsze postępować według ścisłego planu, wykonywać działania w określonej kolejności, a jego ulubione przedmioty muszą stać w konkretnych miejscach. Pewien chłopiec o imieniu Mark upierał się, że płatki śniadaniowe trzeba jeść według określonej kolejności, zgodnie z ich wagą zapisaną na pudełku – jeśli płatki Cheerios ważyły więcej niż Rice Krispies, należało zjeść je wszystkie przed otwarciem drugiego pudełka. Josh, piętnastolatek z ASD, wie bardzo dużo o prezydentach Stanów Zjednoczonych i lubi być przepytywany z tej wiedzy – kiedy jednak błędnie odpowie na jakieś pytanie, zmusza odpytującą go osobę, żeby zadawała mu jeszcze raz wszystkie pytania w tej samej kolejności, aż do tego, na które udzielił błędnej odpowiedzi. Przy tym Josh krzyczy i płacze, ponieważ bardzo się denerwuje, kiedy ktoś go poprawia. Ze wszystkimi tymi problemami można sobie poradzić, stosując metody behawioralne, techniki terapii, które opierają się na zasadach stosowanej analizy behawioralnej i pozwolą nauczyć dziecko właściwego zachowania. Strategie behawioralne można podzielić na dwie szerokie kategorie: te, które modyfikują zachowanie, zmieniając jego przyczyny, i te, które modyfikują zachowanie, zmieniając jego konsekwencje” (Ozonoff, Dawson, McPartland, 2015).
źródło: S. Ozonoff, G. Dawson, J. C. McPartland: „Wysokofunkcjonujace dzieci ze spektrum autyzmu…”, WUJ, Kraków 2015
