Wszystko jest nieprzewidywalne i obce.
Gdy Jerry miał 5 lat, Leo Kanner zdiagnozował u niego autyzm. W wieku 31 lat Jerry rozmawiał o swoim dzieciństwie z psychiatrą J. R. Bemporadem.
Zdaniem Jerry’ego jego doznania z dzieciństwa można podsumować jako założenie dwóch stanów: zagubienia i przerażenia. We wszystkich jego wspomnieniach powracał nieustannie temat życia w przerażającym świecie dostarczającym bolesnych bodźców, nad którymi nie mógł zapanować. Hałasy były nieznośnie głośne, a zapachy – dławiące. Wydawało mu się, że nie ma nic stałego i że wszystko jest nieprzewidywalne i obce. Szczególnych problemów przysparzały istoty żywe. Psy zapamiętał jako przerażające upiory. […] Bał się też innych dzieci, lękał się bowiem, że mogą mu wyrządzić jakąś krzywdę. Nigdy nie potrafił przewidzieć ani zrozumieć ich zachowania. Szkoła podstawowa jawiła się w jego wspomnieniach jako doświadczenie przepełnione grozą. Klasa była miejscem całkowitego zamętu i chłopiec nieustannie miał poczucie, że „rozpadnie się na kawałki”. Były też jednak i przyjemne doznania. Jerry lubił chodzić z matką do sklepów spożywczych, gdzie mógł oglądać etykietki na konserwach i ceny różnych towarów. Pamiętał też, że lubił kręcić przedmiotami, ale nie potrafił opisać przyjemności, jakĄ czerpał z tej czynności. jego życie znacząco się zmieniło, gdy w wieku około 8. lat odkrył tabliczkę mnożenia. Zaprzecza temu, że arytmetyka pomogła mu odnaleźć w świecie poczucie porządku. Mówi, że po prostu lubi pracować z liczbami. Nie potrafi też w żaden sposób uzasadnić swojej potrzeby niezmienności ani swych rytuałów. Stwierdza jedynie, że tak właśnie powinno być (Bemporad, 1979, s. 192).
Wspomnienia Jerry’ego pokazują, jak wielką rolę w życiu autystycznej osoby odgrywają doznania i odczucia. Nie wystarczy powiedzieć, że Jerry miał zaburzenia percepcji. Jeśli w ogóle je miał. Źródłem jego problemów była nadwrażliwość. Rzecz w tym, że jego spostrzeżenia były rozczłonkowane. „Wszystko jest nieprzewidywalne i obce”. Zatem bodźce były za każdym razem inne i nieoczekiwane, jak gdyby nie były osadzone w szerszym spójnym wzorcu. Powtarzanie czynności, takie jak obracanie przedmiotami, studiowanie etykietek i rozwiązywanie problemów arytmetycznych, wiązały się z przyjemnymi reakcjami emocjonalnymi. W przypadku Jerry’ego nie występowały żadne inne powody angażowania się w zachowania o charakterze repetytywnym.
W podobny sposób można opisać wspomnienia z dzieciństwa Gunilli Gerland:
Moje zachowanie było całkowicie niezrozumiałe dla otoczenia. Bez przerwy dotykałam róŻnych rzeczy – wpychałam palce do butelek, pod oparcia sofy i pod klamki u drzwi, tarłam dłońmi o wygięte poręcze. Po prostu musiałam dotykać tych wszystkich rzeczy, które miały w sobie krzywiznę.
Nie nużyło mnie jedzenie cały czas tego samego, choć powinno już mnie od tego mdlić – to nic w porównaniu ze śmiertelnym niebezpieczeństwem jakie wiązałoby się ze spożywaniem nieznanych dań. […] Powierzchnia moich zębów bywała czasami bardzo wrażliwa na dotyk – niemal jak gdyby była naelektryzowania […]. Chciałam wbić swoje zęby w kogoś, w czyjąś rękę. […] Lubiłam gryźć ludzi i kiedyś wyjątkowo pozwolono mi ugryźć moją starszą siostrę (Gerland, 1997, s. 11, 14-15).
Podwyższona, a niekiedy także obniżona wrażliwość bardzo często wiążą się z autyzmem i są łatwo rozpoznawalnymi symptomami. Mimo to niewiele wiemy na temat tych zjawisk. Istnieje wiele doniesień o nadmiernej wrażliwości na hałas, a symbolem przejmujących cierpień, do jakich może prowadzić nadwrażliwość, jest obraz dziecka z autyzmem, które kuli się i zakrywa uszy. Preferowanie ściśle określonych potraw i ubrań, obserwowane u wielu autystycznych dzieci, może być nie tylko oznaką przywiązania do niezmienności, ale także częściowo wynikać z nadwrażliwości na smaki i doznania dotykowe (Frith, 2015). Więcej w zakładce ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNYCH – ĆWICZENIA
źródło: Uta Frith, AUTYZM Wyjaśnienie tajemnicy, GWP, Sopot 2015
#arkusz #asd #Asperger #autyzm #czytanie #dzienniki #edukacja #emocje #grafomotoryka #IPET #komunikacja #lekcja #manualne #mindfulness #motoryka #mowa #niepełnosprawność #niepełnosprawnośćintelektualna #pedagog #percepcja #pisanie #premium #program #przedszkole #psychologia #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #schemat #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #tematyczne #terapia #umiejętności #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaterapeutyczne #ćwiczenia
- Wrażliwość emocjonalna i percepcja słuchowa w spektrum autyzmu
- Stimowanie – zachowania autostymulacyjne w autyzmie
- Przytłaczające bodźce w spektrum autyzmu
- Zespół Aspergera
- Planowanie i szeregowanie motoryczne w spektrum autyzmu
- Pamięć mechaniczna w autyzmie
- Kreatywność – dysleksja i autyzm
- Koci Świat czyli świat osoby ze spektrum autyzmu – książka PDF
- Autyzm – magiczne dzieci
- Zachowania wskazujące na objawy zespołu Aspergera
- Autyzm, objawy, zaburzenia, hipotezy…
- Układ proprioceptywny – integracja sensoryczna
- Dzielenie uwagi w autyzmie
- Samostymulacje w autyzmie – przetwarzanie
- Podtypy zaburzeń przetwarzania sensorycznego w autyzmie
- Autyzm – żarty a znęcanie się w szkole
autyzm.life i neuroróżnorodni 